Γλυφοσάτη: Συμβιβασμός αποζημιώσεων 10,9 δις για την Bayer

Ο συμβιβασμός μαμούθ ύψους 10,9 δισ δολαρίων που ανακοίνωσε η γερμανική Bayer για να κλείσει δεκάδες χιλιάδες δικαστικές υποθέσεις σε βάρος της για την καρκινογόνο ουσία γλυφοσάτη που χρησιμοποιείται στα ζιζανιοκτόνα έγινε πρωτοσέλιδο σε όλο τον κόσμο.

Η γερμανική εταιρεία πανηγύριζε το 2018 για την εξαγορά της Monsanto τα ζιζανιοκτόνα της οποίας ήταν ένα από τα βασικά εμπορικά ατού. Όμως λίγο αργότερα άρχισαν οι δικαστικές καμπάνες στις ΗΠΑ, με τα δικαστήρια να επιδικάζουν ποσά μαμούθ σε ιδιώτες που υποστήριζαν ότι είχαν πάθει καρκίνο λόγω της χρήσης των ζιζανιοκτόνων, όπως το Roundup που βασίζεται στην ουσία γλυφοσάτη.

Βέβαια, το θέμα δεν ήταν άγνωστο. Στον τύπο είχαν μάλιστα δημοσιευτεί και αποκαλύψεις ότι η Monsanto χρηματοδοτούσε έρευνες για να θολώσει τα επιστημονικά στοιχεία και τις έρευνες από τις οποίες προέκυπτε ότι η γλυφοσάτη είναι καρκινογόνος. 

Από το 2016 που ξεκίνησαν οι συζητήσεις για εξαγορά της Monsanto από την Bayer, μέχρι τον Μάιο του 2018 που η εξαγορά έλαβε το τελικό πράσινο φως, η γλυφοσάτη βρέθηκε στο επίκεντρο πολλές φορές.

Το πραγματικό πρόβλημα, όμως, «έσκασε» δύο μήνες μετά την έγκριση της εξαγοράς όταν ένα αμερικανικό δικαστήριο δικαίωσε έναν Αμερικανό ο οποίος προσέφυγε επειδή έπαθε καρκίνο λόγω της χρήσης του Roundup στη δουλειά του. Μέσα στα επόμενα δύο χρόνια, δικαστήρια των ΗΠΑ δικαίωσαν άλλους δύο προσφεύγοντες, με το ύψος της αποζημίωσης που επιδικάστηκε στην τελευταία υπόθεση να φτάνει τα 2 δισ. δολάρια. Το ποσό μειώθηκε στα 18 εκατ. δολάρια στη διαδικασία της έφεσης. Ο ακριβής αριθμός των ανοιχτών υποθέσεων κατά της Bayer για τα καρκινογόνα ζιζανιοκτόνα δεν είναι γνωστός, αλλά είναι βέβαιο ότι πρόκειται για δεκάδες χιλιάδες υποθέσεις, στις οποίες η εταιρεία θα είναι αδύνατον να ανταποκριθεί εάν τα δικαστήρια συνεχίσουν να την καταδικάζουν.

Ο συμβιβασμός επιτεύχθηκε με τις νομικές εταιρείες που εκπροσωπούν τους παθόντες, οι οποίοι βέβαια όντας άρρωστοι και κατά τεκμήριο σε δεινή οικονομική θέση αδυνατούν να συνεχίσουν μακροχρόνιους δικαστικούς αγώνες οι οποίες θα αποδώσουν ύστερα από χρόνια.  Υπολογίζεται ότι οι νομικές εταιρείες που συμβιβάστηκαν εκπροσωπούν πάνω από 50.000 ιδιώτες, ενώ υπάρχουν ακόμα άλλες δεκάδες χιλιάδες υποθέσεις για τις οποίες ο δικαστικός αγώνας θα συνεχιστεί.

Η  υπόθεση της γλυφοσάτης αποδείχθηκε καταστροφική για την Bayer και ο επικεφαλής της εταιρείας Βέρνερ Μπάουμαν που ήταν και ο εμπνευστής της εξαγοράς της Monsanto κατατροπώθηκε στη γενική συνέλευση της εταιρείας το 2019 όταν καταψηφίστηκε από το 55% των μετόχων, αλλά παρ΄όλα αυτά κατάφερε να επιβιώσει στη διοίκηση της εταιρείας.

H μετοχή έχει καταβαραθρωθεί, κάνοντας τη μεγαλύτερη βουτιά στην ιστορία της από το 2003. Από τα υψηλά των 120 ευρώ προ εξαγοράς είχε βρεθεί κοντά στα 50 ευρώ προ Covid λόγω της  υπόθεσης της καρκινογόνας γλυφοσάτης.

Η ειρωνεία της υπόθεσης είναι ότι η Bayer προκειμένου να εξασφαλίσει την έγκριση για την εξαγορά της Monsanto αναγκάστηκε να πουλήσει σημαντικές δραστηριότητες που είχε στον κλάδο των λιπασμάτων  χάνοντας μεγάλο μερίδιο στην γερμανική  και την ευρωπαϊκή αγορά (προς μεγάλη ικανοποίηση της ανταγωνίστριάς της Basf), για να βρεθεί τελικά με ένα δηλητηριώδες προϊόν στα χέρια της.