Η μεγάλη αύξηση των μεδουσών θεωρείται ότι είναι συνέπεια της υπεραλίευσης και της παγκόσμιας υπερθέρμανσης. Η Κάτια Κλουν είναι χημικός εξειδικευμένη στη θάλασσα στο Εθνικό Ινστιτούτο Βιολογίας της Σλοβενίας.
Μελετά τοπικά είδη, όπως αυτή τη μεγάλη γαλάζια μέδουσα. Εξετάζει τη βλέννα που κρύβει: «Μπορείτε να δείτε ότι απελευθερώνουν βλέννα. Είναι μια ένδειξη στρες. Θέλουν να προστατευθούν με αυτόν τον τρόπο».
Σε συνεργασία με Ισραηλινούς ερευνητές, αυτό το εργαστήριο αναπτύσσει ένα φίλτρο, με βάση τη βλέννα της μέδουσας, που προορίζεται για εργοστάσια επεξεργασίας. Αυτό το υγρό στοιχείο έχει τη δυνατότητα να παγιδεύει τα μόρια μικροπλαστικών: «Εδώ μπορείτε να δείτε πώς απορροφάται αργά το πράσινο μικροπλαστικό από τη βλέννα. Πέρα από αυτό όμως, χρειάζεται να δούμε τη βιωσιμότητα αυτής της ιδέας. Χρειάζεται λοιπόν πολύ περισσότερη έρευνα, περισσότερα πρότζεκτ και μελέτη. Δεν πρέπει να εξαρτιόμαστε από την εποχικότητα της μέδουσας και πρέπει να δούμε πώς θα την καλλιεργούμε» επισημαίνει η Κάτια Κλουν.
Πρέπει να ψαρεύουμε τις μέδουσες ή να τις καλλιεργούμε; Αυτό είναι ένα από τα θέματα που τίθενται από το ευρωπαϊκό ερευνητικό πρόγραμμα GoJelly. Ειδικοί από όλο τον κόσμο ήρθαν στην Σλοβενία για να παρουσιάσουν τις μελέτες τους πάνω στις μέδουσες και τι πρέπει να γίνεται με αυτές, όταν πιάνονται στα δίχτυα των ψαράδων.
«Ο κόσμος ψάχνει νέους πόρους και νέους θαλάσσιους πόρους. Γι' αυτό δημιουργήθηκε ο όρος γαλάζια ανάπτυξη. Το πρότζεκτ GoJelly και οι μέδουσες αναδεικνύουν τις δυνατότητες που υπάρχουν από τη χρήση αυτής της βιομάζας σε ένα μοντέλο κυκλικής οικονομίας» αναφέρει η Τζαμιλέ Τζαβιντπούρ, βιολόγος-ωκεανολόγος, συντονίστρια του πρότζεκτ GoJelly.
Μια άλλη έρευνα εστιάζει στην παραγωγή λιπάσματος. Οι μέδουσες έχουν σπάνια ιχνοστοιχεία, όπως φώσφορο, άζωτο και κάλιο. Είναι γεωργικά κατάλοιπα που καταλήγουν στη θάλασσα και απορροφώνται από αυτό το ασπόνδυλο είδος. Οι προκλήσεις όμως σ' αυτή την περίπτωση είναι πολλές για τους ερευνητές:
«Εάν επιλέξουμε να τις χρησιμοποιήσουμε φρέσκες, δεν μπορούμε να τις διατηρήσουμε για μεγάλο χρονικό διάστημα. Συνεπώς, πρέπει να τις συντηρήσουμε, σύμφωνα με διαφορετικές διαδικασίες αποξήρανσης. Άλλες προκλήσεις που αντιμετωπίζουμε είναι: Πώς μπορώ να φέρω αυτό το αποξηραμένο υλικό στο φυτό; Τι επίδραση θα έχει στους μικροοργανισμούς του χώματος, στην ανάπτυξη του φυτού, στα υπόγεια ύδατα και την ποιότητα του αέρα»; υπογραμμίζει ο επιστήμονας Τόρστεν Ράινς.
Μπορούμε άραγε να φάμε τις μέδουσες; Μια ιταλική ομάδα κάνει έρευνες προς αυτή την κατεύθυνση. Οι επιστήμονες θεωρούν ότι όταν αφαιρεθεί το δηλητήριό τους, έχουν υπέροχη γεύση και υψηλή διατροφική αξία: «Αυτό είναι ένα κομμάτι από μέδουσα, που περιέχει μικροφύκη. Σ' αυτό το προϊόν έχουμε έναν συνδυασμό μέδουσας και μικροφυκών. Έχει ισχυρή αντιοξειδωτική δράση και μειώνει δραστικά την επέκταση των ανθρώπινων καρκινικών κυττάρων» επισημαίνει η Αντονέλα Λεόνε, γενετίστρια σε θέματα γεωργίας.
Πέρα από τις επιχειρηματικές ευκαιρίες, οι ερευνητές υπογραμμίζουν την ανάγκη να υιοθετηθούν φιλικές προς το περιβάλλον λύσεις.
