Παραμορφωτική ασθένεια ροδάκινων : Ιολογικές αναλύσεις από το ΑΠΘ για να βρεθεί το αίτιο

Το μυστήριο της παραμόρφωσης των ροδακίνων και νεκταρινιών που εξακολουθεί να «πλανάται» πάνω από τον κάμπο της Μακεδονίας και λαμβάνει ανησυχητικές διαστάσεις, καλούνται να λύσουν αρμόδιοι επιστήμονες του Αριστοτελείου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης.

«Εύχομαι από τις ιολογικές αναλύσεις που θα “ τρέχουμε” για το επόμενο εξάμηνο, να οδηγηθούμε στο αίτιο που προκαλεί αυτή την παραμόρφωση. Εάν το φαινόμενο είναι ιολογικό, τότε θα το βρούμε», δήλωσε στο ΑΠΕ-ΜΠΕ η καθηγήτρια Φυτικής Ιολογίας στο ΑΠΘ, Βαρβάρα Μαλιόγκα.

Όπως εξήγησε, εφόσον προσδιοριστεί το αίτιο που προκαλεί αυτή την παραμόρφωση στα πυρηνόκαρπα σε Πέλλα και Ημαθία, τότε «θα μπορέσουν να προγραμματιστούν και να τεθούν σε εφαρμογή όλες οι απαραίτητες ενέργειες που απαιτούνται για την αντιμετώπισή του, όπως και να ληφθούν εκείνα τα μέτρα, που θα επιτρέψουν και την καταπολέμησή του». Βέβαια, όπως πρόσθεσε, βάσει της Προγραμματικής Σύμβασης που υπεγράφη με την Ένωση Κονσερβοποιών Ελλάδας (ΕΚΕ) «εμείς θα τρέξουμε αποκλειστικά και μόνο ιολογικές αναλύσεις και πραγματικά εύχομαι να βρούμε το αίτιο».

«Σύμφωνα με τους επιστήμονες του ΑΠΘ, μέσα στο επόμενο εξάμηνο θα έχουμε αποτελέσματα από τις ιολογικές αναλύσεις των δειγμάτων που θα πραγματοποιήσουν», επισήμανε από την πλευρά του ο πρόεδρος της Ένωσης Κονσερβοποιών Ελλάδας (ΕΚΕ), Κώστας Αποστόλου και εκφράζοντας την «τεράστια» ανησυχία που επικρατεί στην περιοχή για την εξάπλωση του φαινομένου, σημείωσε ότι οι όλοι οι αρμόδιοι και εμπλεκόμενοι φορείς και μαζί με τον υφυπουργό Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων, Διονύση Σταμενίτη, «έχουμε ενωθεί σε μια γροθιά και σε απόλυτη συνεργασία “ τρέχουμε” με πολύ γοργά βήματα όλες τις ενέργειες που απαιτούνται».

Στόχος όλων, όπως είπε, είναι να γίνει άμεσα καταγραφή της έκτασης του φαινομένου της παραμόρφωσης των πυρηνοκάρπων στον κάμπο της Μακεδονίας, υπενθυμίζοντας ότι ήδη η ΔΑΟΚ έχει ξεκινήσει συνεργασία με το Μπενάκειο Ινστιτούτο, προκειμένου να εντοπιστεί το αίτιο. 

Αύριο ανοίγει το ηλεκτρονικό πρόγραμμα καταχώρισης των «προβληματικών» αγροτεμαχίων 

Μέσα στο επόμενο 20ήμερο αναμένεται να έχει υπολογιστεί με μεγαλύτερη ακρίβεια η έκταση που έχει λάβει το φαινόμενο της παραμόρφωσης των πυρηνοκάρπων που εντοπίζεται σε Πέλλα και Ημαθία, σημείωσε ο πρόεδρος της  Διεπαγγελματικής Οργάνωσης Πυρηνοκάρπων, Χρήστος Γιαννακάκης, αντιπρόεδρος της Εθνικής Ένωσης Αγροτικών Συνεταιρισμών (ΕΘΕΑΣ), τονίζοντας ότι αύριο ανοίγει το ηλεκτρονικό πρόγραμμα καταχώρισης των «προβληματικών» αγροτεμαχίων. Στο ηλεκτρονικό πρόγραμμα συγκέντρωσης όλων των δεδομένων των προβληματικών αγροτεμαχίων θα καταχωρήσουν τα Κέντρα Υποδοχής Δηλώσεων ΟΣΔΕ (ΚΥΔ) τα σχετικά στοιχεία σε περιβάλλον i-cloud, έτσι ώστε να υπάρχει συνολική εικόνα και καταγραφή του φαινομένου. 

Επαναλαμβάνοντας ότι οι πρώτες ενδείξεις μιλούν για συνδυασμό ιών που προσβάλλει και παραμορφώνει τα ροδάκινα και νεκταρίνια σε Πέλλα και Ημαθία και όχι για έναν όπως είχε αρχικά εκτιμηθεί, ο ίδιος εξέφρασε την έντονη ανησυχία που επικρατεί για την εξάπλωση του φαινομένου και επανέλαβε ότι «δεν απειλείται η δημόσια υγεία».

Υπενθύμισε δε ότι το φαινόμενο της προσβολής και παραμόρφωσης των ροδακίνων και νεκταρινιών πρωτοεμφανίστηκε το 2021 σε αγροτεμάχιο 10 στρεμμάτων στις Αμπελιές Γιαννιτσών και μέσα σε τρία χρόνια εξαπλώθηκε «ανησυχητικά» αυξητικά, αφού υπολογίζεται ότι έχουν προσβληθεί συνολικά 5.000 στρέμματα σε Πέλλα και Ημαθία. Όπως πρόσθεσε, το μεγαλύτερο πρόβλημα εντοπίζεται σήμερα στην Π.Ε Πέλλας, όπου το φαινόμενο έχει προσβάλει αγροτεμάχια σε Αμπελιές, Αχλαδοχώρι και Μηλότοπο, ενώ στην Ημαθία εντοπίζεται σε μικρή ένταση και έκταση σε παραγωγή στον Πολυπλάτανο.

Υπογραμμίζοντας ότι το θέμα διερευνάται με μεγάλη σοβαρότητα και μεθοδικά, ο πρόεδρος της Διεπαγγελματικής Πυρηνοκάρπων, αντιπρόεδρος της ΕΘΕΑΣ, επισήμανε ότι «στο μηχανογραφικό πρόγραμμα θα καταχωρούνται οι δηλώσεις των παραγωγών, οι οποίες θα υποβάλλονται εγγράφως και θα συνυπογράφονται από γεωπόνο αναφορικά με τα αγροτεμάχια που εντοπίζεται το φαινόμενο που προσβάλλει και παραμορφώνει τα ροδάκινα και νεκταρίνια, τις ποικιλίες και όσα άλλα στοιχεία απαιτούνται, ώστε να έχουμε πλήρη εικόνα της κατάστασης σε όλη την Κεντρική Μακεδονία και έτσι να μπορούμε να δρούμε αποτελεσματικά και άμεσα». «Τα προσβληθέντα δέντρα θα εκριζώνονται και θα καίγονται και προσθέτει ότι «θα καταβάλλουμε κάθε δυνατή προσπάθεια, ώστε οι παραγωγοί που θα υποστούν ζημίες να ενισχυθούν οικονομικά», διευκρίνισε.

Σημειώνεται ότι σε σύσκεψη που έγινε η διοίκηση της Διεπαγγελματικής οργάνωσης Πρυηνοκάρπων αποφάσισε τα εξής έντεκα σημεία:

*Την καταγραφή όλων των εκτάσεων που εμφανίστηκε το πρόβλημα και την καταχώρηση των στοιχείων σε ειδικό μηχανογραφικό πρόγραμμα για να μπορούν να εξαχθούν συμπεράσματα και να αναλυθούν τα δεδομένα.
*Τα στοιχεία θα υποβάλλονται σε ειδικό έντυπο το οποίο θα υπογράφει ο αγρότης καλλιεργητής του οπωρώνα και θα βεβαιώνει είτε ο γεωπόνος της Συλλογικής Οργάνωσης, είτε ο γεωπόνος σύμβουλος του καλλιεργητή όταν δεν είναι μέλος οργάνωσης.
*Τα δεδομένα θα καταχωρούνται από τους ως άνω γεωπόνους σε ηλεκτρονικό πρόγραμμα που θα δημιουργηθεί τις αμέσως επόμενες ημέρες σε περιβάλλον «I-cloud» και θα δοθούν κλειδάριθμοι για πρόσβαση.
*Μετά την καταχώρηση των δεδομένων τα πρωτότυπα χειρόγραφα έντυπα θα παραδοθούν στις κατά τόπους ΔΑΟΚ που υπάγεται ο κάθε δηλών παραγωγός.
*Στην καταγραφή θα δηλώνεται με ακρίβεια κάθε στοιχείο όπως για παράδειγμα η ποικιλία, ο αριθμός δένδρων που προσβλήθηκε, η συνολική έκταση και κάθε στοιχείο που θα ζητείται με βάση πάντα την τελευταία υποβληθείσα δήλωση του ΟΣΔΕ, με την οποία και θα διασταυρωθούν τα δεδομένα.
*Θα δοθούν το επόμενο διάστημα κατευθύνσεις, αφού γίνουν συνεννοήσεις με τις κρατικές υπηρεσίες, για το πώς θα διαχειριστούμε τα προσβληθέντα από την ασθένεια φρούτα καθώς και τα προσβληθέντα δένδρα τα οποία πρέπει να καταστραφούν.
*Θα πρέπει να επιδειχτεί η μέγιστη υπευθυνότητα στην συνολική διαχείριση του προβλήματος για να μην επεκταθεί το φαινόμενο.
*Θα αποσταλούν δείγματα στο Μπενάκειο Ινστιτούτο-ήδη εστάλησαν- καθώς, και θα επιδιωχθεί να σταλούν και σε αντίστοιχα του εξωτερικού-ήδη αναζητάτε το πλέον αρμόδιο.
*Θα συσταθούν επιτροπές σε κάθε Περιφερειακή Ενότητα όπου υπάρχει το πρόβλημα, για να συντονίζουν τις ενέργειες.
*Θα ζητηθεί να υπάρχει αντίστοιχη επιτροπή στο Υπουργείο Αγροτικής Ανάπτυξης για να επιτηρεί και να συντονίζει κεντρικά τις ενέργειες.
*Η εκρίζωση των προσβληθέντων δένδρων και οπωρώνων θα ζητηθεί να ενισχυθεί οικονομικά.

Μεταξύ άλλων, μετά τη σύσκεψη που έγινε, η Διεπαγγελματική Οργάνωση Πυρηνοκάρπων ανακοίνωσε ότι σε συνεργασία με το υπουργείο Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων και την Περιφερειακή Αυτοδιοίκηση θα συντονίζει τις προσπάθειας περιορισμού του φαινομένου και της λήψης ενεργητικών μέτρων.

Υπενθυμίζεται ότι το Σάββατο 15 Ιουνίου 2024 πραγματοποιήθηκε ενημερωτική εκδήλωση στη Βέροια με πρωτοβουλία της Eθνικής Διεπαγγελματικής Οργάνωσης Πυρηνοκάρπων και με θέμα «Ενημέρωση των Κέντρων Υποδοχής Δηλώσεων ΟΣΔΕ (ΚΥΔ) σχετικά με τη δημιουργία ηλεκτρονικού προγράμματος καταχώρισης των αγροτεμαχίων στα οποία έχει παρατηρηθεί η παραμορφωτική ασθένεια στην καλλιέργεια της ροδακινιάς».

Η εκδήλωση έγινε παρουσία και του υφυπουργού Aγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων Διονύση Σταμενίτη, ο οποίος αναφέρθηκε στα βήματα που πρέπει να υλοποιηθούν με στόχο να μπορέσει να συνεχιστεί η καλλιέργεια της ροδακινιάς, οι μεταποιητές να έχουν προϊόν και οι παραγωγοί να έχουν όλα τα εφόδια για να παράγουν και να προχωρήσουμε στην αναδιάρθρωση της καλλιέργειας. Ο κ. Σταμενίτης εξήρε τη σημασία και σπουδαιότητα της καταγραφής της έκτασης του φαινομένου, του εντοπισμού του αιτίου εκδήλωσής του και του περιορισμού του, λέγοντας χαρακτηριστικά ότι για να γίνουν όλα τα προαναφερόμενα πρέπει πρώτα να διαπιστωθεί  πού ακριβώς οφείλεται. 

ΑΠΕ-ΜΠΕ