Το υπουργείο εξετάζει απτούς τρόπους για την προώθηση της κατανάλωσης ντόπιου κρέατος από τους Έλληνες καταναλωτές

Συνέντευξη

Υπουργού Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων, 
Σταύρου Αραχωβίτη, στο περιοδικό «Meat Place» (Νοέμβριος 2018)
και στη δημοσιογράφο Χριστίνα Σούρρα

Με οργανωμένο σχέδιο και θέτοντας συγκεκριμένους και ξεκάθαρους στόχους ξεκίνησε η θητεία του νέου Υπουργού Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων κ. Σταύρου Αραχωβίτη.

Στη συνέντευξη που μας παραχώρησε στο εκθεσιακό τεύχος 88 του MEAT PLACE αναφέρεται στις βασικές προτεραιότητες του ΥπΑΑΤ, στα θέματα που συζήτησε ο ίδιος με τη διοίκηση της Πανελλήνιας Ομοσπονδίας Καταστηματαρχών Κρεοπωλών, στην εφαρμογή αναγραφής προέλευσης του κρέατος στις ταμειακές μηχανές, στα προγράμματα στήριξης των Ελλήνων κτηνοτρόφων, στους τρόπους πάταξης των ελληνοποιήσεων καθώς και στα μέσα με τα οποία το ελληνικό κρέας θα γίνει πιο ανταγωνιστικό και πρώτη επιλογή των Ελλήνων καταναλωτών.

– Κύριε Αραχωβίτη, ποιες είναι οι προτεραιότητές σας ως νέος Υπουργός Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων; Ποια θέματα βρίσκονται πρώτα στην ατζέντα σας; Και ποιο θέμα αποτελεί για εσάς πρόκληση που ζητά άμεση διαχείριση και επίλυση;

– Από την πρώτη στιγμή που ανέλαβα καθήκοντα έθεσα τους εξής τρεις άξονες προτεραιοτήτων:

Α) Στην αλιεία, να διαχειριστούμε τα ιχθυαποθέματα με τρόπο αειφορικό. Να εξασφαλίσουμε παραγωγή και δουλειά για τη σημερινή αλλά και τις επόμενες γενιές ψαράδων. Αυτός είναι και ο κεντρικός πυρήνας του νομοσχεδίου που ετοιμάζουμε για να ψηφιστεί το επόμενο διάστημα στη Βουλή.

Β) Στην κτηνοτροφία, να αντιμετωπίσουμε το μεγάλο πρόβλημα του γάλακτος και των σταβλικών εγκαταστάσεων. Σε εξέλιξη βρίσκεται η ανάθεση διαχειριστικών σχεδίων βόσκησης ανά περιφέρεια, καθώς και το νομοσχέδιο για τις σταβλικές εγκαταστάσεις, που θα απλοποιεί τη διαδικασία αδειοδότησης.

Γ) Στη φυτική παραγωγή, να ενισχύσουμε περαιτέρω την εξωστρέφεια, να συμπιέσουμε το κόστος παραγωγής, να την θωρακίσουμε απέναντι στις προκλήσεις των αγορών και της κλιματικής αλλαγής.

Δ) Στους συνεταιρισμούς, στόχος μας είναι η αξιοποίηση της περιουσίας των ανενεργών και υπό εκκαθάριση συνεταιριστικών οργανώσεων, από τους νέους και πιο παραγωγικούς συνεταιρισμούς και τις ομάδες παραγωγών.

Το πρόβλημα που ζητά άμεση διαχείριση και επίλυση είναι η κατάσταση του εισοδήματος των κτηνοτρόφων και ειδικότερα των παραγωγών γάλακτος και στη συνέχεια του κρέατος. Η προηγούμενη ηγεσία του ΥΠΑΑΤ θέσπισε την υποχρεωτική αναγραφή προέλευσης του γάλακτος στα γαλακτοκομικά προϊόντα, με σκοπό να λειτουργήσει προς την κατεύθυνση της βελτίωσης της διαφάνειας της αγοράς και της αποφυγής παραπλάνησης του καταναλωτή.

Ετοιμάζεται και νέα υπουργική απόφαση για επιπλέον αυστηροποίηση των ελέγχων κατά των ελληνοποιήσεων γάλακτος.

– Πρόσφατα είχατε συνάντηση με τη διοίκηση της Πανελλήνιας Ομοσπονδίας Καταστηματαρχών Κρεοπωλών / ΠΟΚΚ. Ποια θέματα του κλάδου πρόκειται να προωθήσετε άμεσα; Και ποια χρήζουν περαιτέρω συζήτησης;

– Η άμεση εφαρμογή των διατάξεων για την υποχρεωτική αναγραφή της προέλευσης του κρέατος είναι κάτι που θα βοηθήσει τόσο τον καταναλωτή όσο και το εισόδημα του παραγωγού. Παράλληλα, θα ενισχύσει την εμπιστοσύνη των καταναλωτών προς τους κρεοπώλες, οι οποίοι αυτή τη στιγμή, μαζί με τις μεγάλες βιομηχανίες επεξεργασίας κρέατος θεωρούνται υπεύθυνοι για τις ελληνοποιήσεις στη συνείδηση των καταναλωτών, πράγμα που θα πρέπει να ανατραπεί, διότι δεν πιστεύουμε στις γενικεύσεις και στη στοχοποίηση ενός ολόκληρου κλάδου. Θεωρούμε ότι πρόκειται για μεμονωμένα περιστατικά παρατυπιών που έχουν λάβει μεγάλη έκταση.

– Οι παράνομες ελληνοποιήσεις είναι ένα σοβαρό θέμα που απασχολεί την ελληνική παραγωγή ζωϊκών προϊόντων του τόπου μας. Τι προτίθεστε να κάνετε για την πάταξη του φαινομένου;

– Όσον αφορά το κρέας, η υποχρεωτική αναγραφή προέλευσης σε όλα τα στάδια από το σφαγείο μέχρι το κρεοπωλείο, έχει θεσπιστεί και εφαρμόζεται από τον Απρίλιο του 2018. Στόχος μας είναι να βελτιώσουμε όσα προβλήματα υπάρχουν στην εφαρμογή και να τηρήσουμε τις διαδικασίες κατά γράμμα. Όλες οι υπηρεσίες ελέγχου του Υπουργείου και οι συναρμόδιες αρχές (ΕΦΕΤ, ΕΛΓΟ, Περιφέρειες, υπουργείο Οικονομικών, τελωνεία, ΑΑΔΕ κ.ά.) βρίσκονται σε αυξημένη κινητικότητα, ελέγχοντας τη διακίνηση προϊόντων σε όλα τα στάδια, από τις πύλες εισόδου, τους τόπους παραγωγής, μέχρι τους χώρους πώλησης, προκειμένου να προστατεύσουμε τους καταναλωτές και το δημόσιο συμφέρον.

Όσον αφορά το γάλα, η υπουργική απόφαση που ετοιμάζουμε θα δημιουργήσει τις προϋποθέσεις για την αυστηροποίηση των ελέγχων. Θα συνταχθεί στην κατεύθυνση της τήρησης ισοζυγίου τόσο από τις βιομηχανίες όσο και από τους παραγωγούς. Αυτό που χρειάζεται περαιτέρω είναι ο έλεγχος στην «πηγή».

– Ποιο είναι το σχέδιό σας για τη στήριξη της ελληνικής κτηνοτροφίας; Πρόκειται να δοθούν κίνητρα στους νέους κτηνοτρόφους, ώστε να παραμείνουν στο επάγγελμα αυτό; Και με ποιους τρόπους θα αυξηθεί το εισόδημα των κτηνοτρόφων;

– Έχουμε δώσει κίνητρα στους νέους κτηνοτρόφους μέσω του προγράμματος Νέων Γεωργών, που κατέβαλε φέτος το πριμ πρώτης εγκατάστασης σε 16.000 γεωργούς και κτηνοτρόφους ανά την Ελλάδα. Η ολοκλήρωση των διαχειριστικών σχεδίων βόσκησης θα τους διασφαλίσει την πρόσβαση σε φθηνή βοσκήσιμη ύλη, με αειφορική διαχείριση των διαθέσιμων βοσκότοπων, καθώς και ίση πρόσβαση σε επιδοτήσεις, αφού μέχρι τώρα οι τεχνικές λύσεις και η περιορισμένη διαθεσιμότητα εκτάσεων δημιουργούσε προβλήματα στις ενισχύσεις των κτηνοτρόφων και αποτελούσε αιτία επιβολής προστίμων από την Ε.Ε.

Ένας άλλος τρόπος για να ενισχυθεί το εισόδημα των κτηνοτρόφων είναι η οργάνωσή τους σε ομάδες και συνεταιρισμούς. Γνωρίζοντας πόσο δύσκολο είναι να έρθουν σε επαφή 10 κτηνοτρόφοι και να ιδρύσουν ένα συνεταιρισμό, κυρίως λόγω της καθημερινής απασχόλησής τους αλλά και των αποστάσεων που τους χωρίζουν σε πολλές περιοχές με εκτατική κτηνοτροφία στην Ελλάδα, τους παροτρύναμε το προηγούμενο διάστημα να ενταχθούν σε πρόγραμμα, που τους παρέχει ενίσχυση για την ίδρυση οργανώσεων παραγωγών. Μέσα από αυτές τις συλλογικές μορφές, μπορούν να διεκδικήσουν καλύτερες τιμές – μην ξεχνάμε ότι οι συνεταιρισμοί φέτος κράτησαν τις τιμές του αιγοπρόβειου γάλακτος σε υψηλά επίπεδα. Επίσης, μπορούν να διαπραγματευτούν για μεγαλύτερο όγκο και κατά συνέπεια χαμηλότερο κόστος στις ζωοτροφές. Και τέλος μπορούν να κάνουν συλλογική διαχείριση της συντήρησης και του καθαρισμού των στάβλων τους.

Πολύ σημαντικές είναι οι προσπάθειες για ενίσχυση της ρευστότητας, στις οποίες προχωρούμε σε συνεργασία τόσο με την Ευρωπαϊκή Ένωση, με πληρωμή της προκαταβολής της βασικής ενίσχυσης από τον Οκτώβριο, όσο και με το εγχώριο τραπεζικό σύστημα (Κάρτα Αγρότη, ΕΤΕΑΝ κ.ά.).

– Η χώρα μας είναι κυρίως εισαγωγική σε πολλά είδη, ανάμεσα σε αυτά και το κρέας. Με ποιους τρόπους θα μπορούσε να ενισχυθεί η ελληνική ζωική παραγωγή, ώστε να υπάρχει επάρκεια προϊόντων και πού «σκοντάφτει» η όλη διαδικασία;

– Όλοι οι παραπάνω τρόποι στους οποίους αναφέρθηκα. Παράλληλα, οι δράσεις αυτές θα συνδυαστούν με προγράμματα προώθησης της κατανάλωσης του ντόπιου πρόβειου κρέατος, τα οποία ήδη βρίσκονται σε εξέλιξη και στόχος του υπουργείου είναι να εντατικοποιηθούν οι προσπάθειες τόσο στον τομέα της φέτας όσο και του ελληνικού πρόβειου κρέατος. Η διαδικασία «σκοντάφτει» στην αγορά. Χρειάζεται εκπαίδευση των καταναλωτών, ώστε να τολμούν και να ζητούν επώνυμο ελληνικό προϊόν σε όλο το φάσμα της ζωικής παραγωγής. Και μάλιστα, με την κατάλληλη ενημέρωση, θα είναι πιο θετικά διακείμενοι στο να πληρώσουν ελάχιστα λεπτά του ευρώ παραπάνω (ανά κιλό), προκειμένου αυτά να επιστραφούν ως εισόδημα στον παραγωγό και όχι ως κέρδος κάποιας εξαγωγικής βιομηχανίας της Ευρώπης. Τέλος, θέλω να τονίσω ότι το υπουργείο εξετάζει απτούς τρόπους για την προώθηση της κατανάλωσης ντόπιου κρέατος από τους Έλληνες καταναλωτές.

– Ένας τομέας με τον οποίο έχετε ασχοληθεί διεξοδικά είναι η βιολογική κτηνοτροφία. Ποια είναι η πορεία της στην Ελλάδα και πώς θα μπορούσε να ενισχυθεί ο ρόλος της ακόμη περισσότερο;

– Ο τομέας στον οποίο πάσχει η βιολογική κτηνοτροφία είναι στο τελικό προϊόν. Το υπουργείο έχει προβεί σε ό,τι ήταν δυνατόν με τους διαθέσιμους πόρους: Προκήρυξη προγράμματος Βιολογικής Κτηνοτροφίας, προστασία των αυτόχθονων φυλών κ.ο.κ. Από εκεί και πέρα, η υποχρεωτική συσκευασία του βιολογικού κρέατος και η διάθεσή του στον καταναλωτή, παρουσιάζει υψηλό κόστος, στο οποίο πολλές φορές οι Έλληνες καταναλωτές δεν μπορούν να ανταπεξέλθουν. Επιπλέον, δίνουμε μεγάλη έμφαση στην αυστηρή τήρηση της νομοθεσίας και της διαδικασίας πιστοποίησης από τους φορείς πιστοποίησης βιολογικών προϊόντων. Πιστεύω ότι σιγά-σιγά δημιουργείται η κουλτούρα στη συνείδηση των καταναλωτών για στροφή σε βιολογικά ζωικά προϊόντα και παράλληλα με τη σταθερή βελτίωση της αγοραστικής δυνατότητας, θα μπορέσουμε να δούμε καλύτερες προοπτικές για το μέλλον του συγκεκριμένου αυτού κλάδου της κτηνοτροφίας.