Οξυμένα προβλήματα αντιμετωπίζουν οι παραγωγοί του βιομηχανικού ροδάκινου, αφού ενώ έχει ήδη ξεκινήσει η συγκομιδή του δεν έχει καθοριστεί τιμή από τους βιομηχάνους, με αποτέλεσμα να παραδίδουν την παραγωγή τους με ανοιχτές τιμές και χωρίς να γνωρίζουν πόσο και πότε θα πληρωθούν, πρόβλημα που αντιμετωπίζουν χιλιάδες παραγωγοί αφού το θέμα των ανοιχτών τιμών παραμένει άλυτο σε αρκετές καλλιέργειες, με την τιμή πώλησης των προϊόντων άγνωστη και πολλές φορές κάτω του κόστους παραγωγής, και την αποπληρωμή μετά από 6 μήνες, και σε μερικές περιπτώσεις και ένα χρόνο.

Ένα πρόβλημα που έχει παραδεχθεί και η κυβέρνηση, απαντώντας σε ερώτηση στη Βουλή (18-9-2023)  πως «πράγματι το φαινόμενο των ανοιχτών τιμών αποτελεί ένα είδος αθέμιτης εμπορικής πρακτικής, μεταξύ βέβαια πολλών άλλων. Παρατηρείται σε μεγάλο βαθμό στις συναλλαγές γεωργικών προϊόντων και τροφίμων, λόγω της ανισότητας της διαπραγματευτικής ισχύος, μεταξύ του εμπόρου αγοραστή και του παραγωγού πωλητή» και ότι «Στο επόμενο διάστημα θα εξετάσουμε, λοιπόν, τέτοιες δυνατότητες, προκειμένου να βελτιώσουμε το θεσμικό πλαίσιο», χωρίς όμως μέχρι σήμερα να έχει κάνει τίποτα στην κατεύθυνση αυτή.

Η Νέα Αριστερά από τις 20-6-2024 έχει καταθέσει κοινοβουλευτική ερώτηση για το θέμα (Από το χωράφι στο ράφι- Όμηρος των ανοιχτών τιμών ο αγρότης), ενώ έχει καταθέσει σειρά προτάσεων για την καταπολέμηση των αθέμιτων εμπορικών πρακτικών εις βάρος των παραγωγών και ειδικά για το φαινόμενο των ανοιχτών τιμών:

1. Τροποποίηση και αυστηροποίηση του Νόμου 4792/2021 σύμφωνα με την Οδηγία (ΕΕ) 2019/633, ώστε να συμπεριλάβει, μεταξύ άλλων, και την υποχρέωση συνεκτίμησης του κόστους παραγωγήςστη βάση ενδεικτικών συντελεστών παραγωγής όπως οι σπόροι, τα λιπάσµατα, τα φυτοπροστατευτικά και η ενέργεια με στόχο την διαφάνεια στις εμπορικές συμφωνίες και τις πιο δίκαιες τιμές για τον παραγωγό, όπως έχουν κάνει και άλλες ευρωπαϊκές χώρες. 
2. Στήριξη του θεσμού των Δημοπρατηρίων Αγροτικών Προϊόντων, που όπως δείχνει η ευρωπαϊκή εμπειρία συμβάλλει στη μείωση της ψαλίδας τιμών παραγωγού και καταναλωτή
3. Πλαίσιο μέτρων πολιτικής και κινήτρων (επενδυτικών, φορολογικών, χρηματοδοτικών) που θα ενισχύουν τις συλλογικές μορφές οργάνωσης των μικρών και μεσαίων παραγωγών καθώς και την διαπραγματευτική τους ικανότηταέναντι των ισχυρών ολιγοπωλίων του τομέα και θα συμβάλλουν στην αύξηση του ποσοστού διακίνησης αγροτικών προϊόντων μέσω Συλλογικών Σχημάτων
4. Ενεργοποίηση της Επιτροπής Καταπολέμησης Αθέμιτων Εμπορικών Πρακτικών
5. Εντατικοποίηση ελέγχων από τη Διυπηρεσιακή Μονάδα Ελέγχου Αγοράς

Ολοκληρώθηκε με τις καλύτερες εντυπώσεις, η ημερίδα «Επιβεβαιώνοντας την αξία των αγροτικών προϊόντων μας» η οποία πραγματοποιήθηκε την Πέμπτη στις 04/07/2024 στο νέο κτήριο της Περιφέρειας Θεσσαλίας και αφορούσε στους ισχυρισμούς υγείας Ελληνικών Τοπικών & ΠΟΠ - ΠΓΕ* προϊόντων οι οποίοι τεκμηριώθηκαν επιστημονικά για πρώτη φορά.

Η ημερίδα διεξήχθη υπό την αιγίδα της Περιφέρειας Θεσσαλίας και είχε καίριο ενδιαφέρον για τον αγροτικό τομέα της Θεσσαλίας αλλά και του συνόλου της χώρας καθώς ανακοινώθηκαν τα αποτελέσματα του Προγράμματος «Ενισχύοντας τη θέση των προϊόντων υψηλής διατροφικής αξίας» του Οργανισμού Νέα Γεωργία Νέα Γενιά, το οποίο υλοποιήθηκε μέσω της ιδρυτικής δωρεάς του Ιδρύματος Σταύρος Νιάρχος (ΙΣΝ), σε συνεργασία με το Πανεπιστήμιο Θεσσαλίας (ΠΘ) και με την υποστήριξη της Εθνικής Ένωσης Αγροτικών Συνεταιρισμών (ΕΘΕΑΣ).

Στην εκδήλωση παρουσιάστηκε η μεθοδολογία του προγράμματος και τα αποτελέσματά του ως προς τους ισχυρισμούς υγείας (δηλαδή ως προς τις ευεργετικές ιδιότητες) μιας σειράς δημοφιλών προϊόντων της ελληνικής υπαίθρου: Ακτινίδιο Πιερίας, Αμύγδαλο Λυκουρίου, Πηλίου, Πορτοκάλια Χανίων, Φασόλια Πρεσπών, Αβοκάντο Χανίων, Σύκα Μεσσηνίας, Σταφίδα Κορίνθου.

Στη συνέχεια ακολούθησε πάνελ (στρογγυλή τράπεζα) με ειδικούς, όπου παρουσιάστηκε και συζητήθηκε το πώς μπορούν να αξιοποιηθούν πρακτικά οι Ισχυρισμοί Υγείας προς όφελος των αγροτών και των αγροεπιχειρηματιών. Τέλος, ακολούθησε μια εξαιρετικά ενδιαφέρουσα ανοιχτή συζήτηση των ειδικών με εκπροσώπους συνεταιρισμών, της τοπικής αυτοδιοίκησης καθώς και με επαγγελματίες αγρότες.  

Στην εκδήλωση συμμετείχαν οι:

Δημήτρης Τσέτσιλας, Θεματικός Αντιπεριφερειάρχης Πρωτογενούς Τομέα και Αγροτικής Οικονομίας ο οποίος μετέφερε τον χαιρετισμό του Περιφερειάρχη κ. Δημήτρη Κουρέτα, και επισήμανε τη σημασία του προγράμματος και της επιδίωξης της απόκτησης Ισχυρισμών Υγείας για τους παραγωγούς της Θεσσαλίας.

Μόσχος Κορασίδης, Γενικός Διευθυντής, ΕΘΕΑΣ ο οποίος χαιρέτησε την εκδήλωση και αναφέρθηκε στη σημασία του προγράμματος για το σύνολο της ελληνικής αγροτικής παραγωγής.

Έφη Λαζαρίδου, Διευθύνουσα Σύμβουλος, Νέα Γεωργία Νέα Γενιά. Στην παρέμβασή της ανέδειξε τον κρίσιμο ρόλο που έχουν τη δυνατότητα να παίξουν οι ισχυρισμοί υγείας στην ανταγωνιστικότητα των τοπικών προϊόντων και προϊόντων ΠΟΠ και ΠΓΕ και στην μεγέθυνση αξίας για τους παραγωγούς καθώς και τον ρόλο του οργανισμού που εκπροσωπεί στον συντονισμό και την υλοποίηση της συγκεκριμένης πρωτοβουλίας.

Δημήτρης Βολουδάκης, Capacity Building Director, Νέα Γεωργία Νέα Γενιά ως υπεύθυνος του προγράμματος από την πλευρά του οργανισμού, μεταξύ άλλων, εστίασε στα επόμενα στάδια του Προγράμματος και προανήγγειλε τη δημιουργία ενός επιχειρηματικού επιταχυντή για αγρότες και επιχειρηματίες που παράγουν και εμπορεύονται προϊόντα του προγράμματος, με τους Ισχυρισμούς Υγείας.

Αναλυτική παρέμβαση για την επιστημονική διάσταση του προγράμματος, τη μεθοδολογία και τα συμπεράσματα πραγματοποίησε ο κος Φώτης Τέκος, PhD, CΕΟ, Foodoxys, Ερευνητής Πανεπιστημίου Θεσσαλίας.

Στο πάνελ των ειδικών που ακολούθησε ( Στρογγυλή τράπεζα) με συντονίστρια την κα Έφη Λαζαρίδου και στόχο την ανάδειξη της προστιθέμενης αξίας των Ισχυρισμών Υγείας, συμμετείχαν οι: Γεώργιος Ι. Αρσένος, DrVetMed, Ph.D, Dip, ECSRHM, Καθηγητής, Ζωική Παραγωγή, Ηθολογία και Ευζωία των Ζώων, Δ/ντής Εργαστηρίου Ζωοτεχνίας, Τμήμα Κτηνιατρικής Σχολή Επιστημών Υγείας, ΑΠΘ, ο κος Δημήτριος Ψαθάς, MSc, Γεωπόνος-Υπεύθυνος Ποιότητας Ελαιολάδου, Klea Premium Goods, ο κος Δημήτριος Βλαχοστέργιος, Διευθυντής Ερευνών, Διευθυντής, ΙΒΚΦ / ΕΛΓΟ-ΔΗΜΗΤΡΑ και η κα Μάγδα Πειστικού, Υπεύθυνη Εκπαίδευσης, ΙΝΣΕΤΕ, Αρχισυντάκτρια, Περιοδικού Food Service

Ο καθηγητής κ. Αρσένος ανέδειξε παραδείγματα όπου η επιστημονική έρευνα σε συνδυασμό με τη σωστή παραγωγική διαδικασία έχει δημιουργήσει προϊόντα υψηλής διατροφικής αξίας, ενώ ο κος Ψαθάς στη συνέχεια παρουσίασε ένα case study για το πώς η δημιουργία ελαιόλαδου με υψηλό ποσοστό πολυφαινόλων με φυσικό τρόπο «άνοιξε» την αγορά των ΗΠΑ για εξαγωγές. Στη συνέχεια ο κος Βλαχοστέργιος υπογράμμισε την ανάγκη διατήρησης των ελληνικών ποικιλιών στις καλλιέργειες και ανέφερε χαρακτηριστικά το παράδειγμα της ανθεκτικότητας των ελληνικών ποικιλιών ρεβιθιών στις κλιματικές συνθήκες της χώρας χωρίς την ανάγκη συχνών ψεκασμών με φυτοφάρμακα. Τέλος, η κα Πειστικού παρουσίασε αναλυτικά πώς οι ισχυρισμοί υγείας μπορούν να αξιοποιηθούν στο marketing και στο branding των ελληνικών αγροτικών προϊόντων.

Το «παρών» στην εκδήλωση έδωσαν και ο κος Ευάγγελος Κρανιώτης, Πρόεδρος, Α.Σ. Μελιβοίας «Η ΑΘΑΝΑΤΗ», ο κος Νίκος Γούσιος, Αντιπρόεδρος, Α.Σ. «ΕΝΙΠΕΑ» και ο κος Παναγιώτης Γουβιώτης, Γεωπόνος, Α.Σ «ΖΑΓΟΡΑ».

Η συζήτηση που ακολούθησε προς το τέλος της ημερίδας ήταν ζωντανή με εξαιρετικές ανταλλαγές απόψεων και εμπειριών μεταξύ παραγωγών, επιχειρηματιών και ειδικών.  

Η κα Έφη Λαζαρίδου στο πλαίσιο της εκδήλωσης έκανε την παρακάτω δήλωση:

«Ως οργανισμός έχουμε στόχο να βοηθήσουμε την ανάπτυξη της ανταγωνιστικότητας των ελληνικών τοπικών προϊόντων και των τροφίμων με ονομασία προέλευσης. Σε αυτή την κατεύθυνση τεκμηριώνουμε ισχυρισμούς υγείας, οι οποίοι αναδεικνύονται ως εξαιρετικά σημαντικοί στις διεθνείς τάσεις. Σήμερα 56% των καταναλωτών διεθνώς αναζητούν τρόφιμα τα οποία έχουν θετικό αποτέλεσμα στην υγεία και την ευεξία τους. Έτσι, μέσα από αυτή την πρωτοβουλία προσπαθούμε να οχυρώσουμε τα τοπικά προϊόντα της Ελλάδας με τέτοιου είδους ισχυρισμούς, στηρίζοντάς τα να γίνουν πιο ανταγωνιστικά στις αγορές. Τα συμπεράσματα που ανακοινώνονται σήμερα αφορούν την πρώτη φάση του προγράμματος, με τη συνεργασία του Πανεπιστημίου Θεσσαλίας, τη χρηματοδότηση του Ιδρύματος Σταύρος Νιάρχος και την πολύτιμη στήριξη της ΕΘΕΑΣ και της Περιφέρειας Θεσσαλίας. Έτσι, μπορέσαμε να στηρίξουμε ισχυρισμούς υγείας για 8 συνολικά προϊόντα, κάποια είναι και από την περιοχή της Θεσσαλίας. Τώρα έπεται η δεύτερη φάση, όπου θα στηρίξουμε έμπρακτα με συγκεκριμένες πρωτοβουλίες εκείνους τους παραγωγούς, οργανώσεις, ομάδες και συνεταιρισμούς οι οποίοι αξιοποιούν με την εμπορική δραστηριότητά τους τα συγκεκριμένα προϊόντα. Στόχος είναι να μπορέσουν να πάνε ένα βήμα παραπέρα και να δημιουργήσουν επιπλέον προστιθέμενη αξία και με οικονομικούς όρους».

Αναντίρρητα η τεκμηρίωση για πρώτη φορά των ισχυρισμών υγείας για ένα σημαντικό αριθμό Ελληνικών Τοπικών και ΠΟΠ – ΠΓΕ προϊόντων αποτελεί ένα βήμα στρατηγικού χαρακτήρα για την ενίσχυση της ανταγωνιστικότητας του ελληνικού πρωτογενούς τομέα

* Προστατευόμενη Ονομασία Προέλευσης (ΠΟΠ) - Προστατευόμενη Γεωγραφική Ένδειξη (ΠΓΕ)

Στα δημοτικά διαμερίσματα που επλήγησαν από τα πρωτοφανούς εντάσεως καιρικά φαινόμενα το απόγευμα της Τρίτης (2/7), βρέθηκε ο Γιώργος Καρασμάνης, ο οποίος από το Σάββατο πρωί και μέχρι αργά το βράδυ και την Κυριακή περιόδευσε στις πληγείσες περιοχές, όπου διαπίστωσε με τα ίδια του τα μάτια την έκταση, το μέγεθος των καταστροφών αλλά και την απόγνωση των παραγωγών.

Συγκεκριμένα, ο πρώην υπουργός επισκέφθηκε τα χωριά Άγιος Αθανάσιος, Άρνισσα, Ξανθόγεια, Παναγίτσα, Ζέρβη, Κορυφή, Σαρακηνούς, Κερασιά, Καρυδιά, Άψαλος, Μοναστηράκι, Μεγαπλάτανο και κατέστη μάρτυρας της ολοκληρωτικής καταστροφής που προξένησε η σφοδρή χαλαζόπτωση, συνοδευόμενη από ισχυρούς ανέμους, στις δεντρώδεις καλλιέργειες, μήλα, ροδάκινα, δαμάσκηνα κεράσια, βερίκοκα, αχλάδια , σταφύλια, που βρίσκονταν στο στάδιο της συγκομιδής ή της ωρίμανσης.

Η χαλαζόπτωση, σε μέγεθος καρυδιού, ήταν τέτοιας έντασης και έκτασης που στην κυριολεξία έριξε την παραγωγή στο έδαφος και αυτή που έμεινε στα δέντρα είναι τελείως διαλυμένη. Οι κάτοικοι των πληγέντων περιοχών μιλάνε για πρωτοφανές φαινόμενο, για ένα είδος τυφώνα που μέσα σε 10 λεπτά όχι μόνο κατέστρεψε την παραγωγή, αλλά και δέντρα ξερίζωσε, παλμέτες έριξε, αντικείμενα εκσφενδόνισε κι ευτυχώς δεν είχαμε ανθρώπινα θύματα.

Ο Γιώργος Καρασμάνης βίωσε από κοντά την δεινή θέση, τα αδιέξοδα που έχουν περιέλθει από την ολοκληρωτικά κατέστραμενη παραγωγή  και την ζημιά στο φυτικό κεφάλαιο, με τους κόπους μιας ολόκληρης χρονιάς χαμένους και μαζί τους χαμένη κάθε ελπίδα για εισόδημα.

Ο πρώην υπουργός τους διαβεβαίωσε, ότι οι ζημιές καλύπτονται ασφαλιστικά από τον ΕΛΓΑ και δεν χρειάζεται κανενός παρέμβαση. Είναι υποχρεωμένος ο οργανισμός να δρομολογήσει όλες τις διαδικασίες, όπως προεκτιμήσεις, υποβολή δηλώσεων, αντικειμενικές εκτιμήσεις και ακριβοδίκαιες αποζημιώσεις.

Και μάλιστα θα εισηγηθεί στον νέο Υπουργό, σε παραγωγές που είναι ασυγκόμιστες να εφαρμοστεί το άρθρο "περί συλλογικών εκτιμήσεων" (άρθρο 18.2 της ΚΥΑ 157502/ 27.7.2011), σε περίπτωση μεγάλων ζημιών στις οποίες παρατηρείται ομοιογένεια, μπορεί με απόφαση του Δ.Σ. κατά παρέκκλιση των διαδικασιών να διενεργηθεί συνολική εκτίμηση. Αυτό θα διευκολύνει και θα επιταχύνει, όπου είναι αναγκαίο να γίνουν οι εξατομικευμένες εκτιμήσεις.

Ώστε, το φθινόπωρο να πάρουν τις αποζημιώσεις οι πληγέντες παραγωγοί, για τους οποίους τίθεται και θέμα επιβίωσης μετά την ολοκληρωτική καταστροφή που υπέστησαν οι δενδροκαλλιέργειες τους.

Ο πρώην υπουργός θα παρακολουθεί στενά όλες τις εξελίξεις στις διαδικασίες μέχρι την δίκαιη αποζημίωση.