Οσο οι καταναλωτές απομακρύνονται από την πλαστική συσκευασία και δείχνουν μεγαλύτερη ευαισθητοποίηση για τον πλανήτη και την κλιματική αλλαγή, τόσο πονοκεφαλιάζουν οι εταιρείες εμφιαλωμένου νερού. Διότι καλούνται να λύσουν αυτήν τη σπαζοκεφαλιά. Οι άνθρωποι δεν αγοράζουν πλέον πλαστικές φιάλες, αλλά πολλαπλών χρήσεων μπουκάλια και παγούρια για νερό, που βάζουν από τη βρύση του σπιτιού ή της δουλειάς. Οπότε, οι εταιρείες αυτές, όπως οι Danone, Nestle, Coca-Cola (Coke) και Pepsi, αντιλήφθηκαν ότι από τη βρύση μπορούν να προέλθουν τα αντισταθμιστικά έσοδα, όπως αναφέρει το Bloomberg. Αλλωστε, επί 40 χρόνια οι καταναλωτές αγόραζαν τρισεκατομμύρια φιάλες νερού Perrier, Evian, Dasani και Aquafina, χωρίς να συνειδητοποιούν ότι το τίμημα που κατέβαλαν, δεν ήταν τόσο για το νερό όσο για το πλαστικό και τα μεταφορικά του, αφού οι εταιρείες λαμβάνουν το νερό δωρεάν ή σε μία συμβολική τιμή. Αυτό σημαίνει ότι η εμφιάλωση, η μεταφορά και διανομή, καθώς και η διαφήμιση του συγκεκριμένου προϊόντος συνιστούν το μεγαλύτερο μέρος των δαπανών τους.
Μακριά από το πλαστικό
Σήμερα εξαιτίας της κλιματικής αλλαγής σε ορισμένες πόλεις απαγορεύονται εντελώς οι πωλήσεις νερού σε πλαστική συσκευασία, ενώ γενικά στον κλάδο μειώνονται και οι πωλήσεις του προϊόντος αυτού. Ως απάντηση, οι εταιρείες εμφιαλώνουν το νερό σε μεταλλικά κουτάκια, κατασκευάζουν συσκευές, που προσθέτουν στο νερό γεύση ή ανθρακικό ή δημιουργούν άλλα προϊόντα, που διευκολύνουν τους καταναλωτές να φτιάχνουν μόνοι τους ανθρακούχο νερό κατ’ οίκον. Επίσης, δημιουργούν μηχανήματα - ψύκτες, που πουλάνε το δικό τους επώνυμο νερό «χύμα» και μπορούν οι καταναλωτές να γεμίσουν τα παγούρια και τα μπουκάλια τους. Είναι σαφές το μήνυμα του διευθύνοντος συμβούλου της Nestle, Μαρκ Σνάιντερ, όταν μιλούσε σε αναλυτές τον Οκτώβριο. «Ο κλάδος του εμφιαλωμένου νερού θα πρέπει να αντεπεξέλθει σε μία σειρά θεμάτων βιωσιμότητας, τα οποία αποκτούν ολοένα και μεγαλύτερη σημασία», είπε. Πάντως, ο Χάουαρντ Τέλφορντ, υπεύθυνος του κλάδου αναψυκτικών και νερού στην εταιρεία ερευνών στρατηγικής αγορών, Euromonitor, επισημαίνει πως οι εν λόγω προσπάθειες θα έχουν ισχνό αντίκτυπο στο ίδιο το ανθρακικό αποτύπωμα των εταιρειών, αλλά οι νέες παροχές στο καταναλωτικό κοινό, όπως οι γεύσεις στο νερό και το ανθρακικό θα ενισχύσουν τα κέρδη ομίλων τύπου Nestle, Coca-Cola και Pepsi. Και επεξηγεί: «Δείχνουν την τάση του μέλλοντος, όταν το ανθρακούχο νερό, οι γεύσεις του και τα πρόσθετα ωφέλιμα στοιχεία θα είναι η κινητήριος δύναμη του προϊόντος “εμφιαλωμένο νερό” και όχι πλέον η άνεση της συσκευασίας μιας χρήσεως».
Ας κάνουμε μια αναδρομή. Μέχρι τις αρχές του 1970 το εμφιαλωμένο νερό πωλείτο σε περιοχές της Ευρώπης, όπου οι εταιρείες εκμεταλλεύονταν το νερό αλπικών πηγών (στην Ελλάδα πολλοί θυμόμαστε ότι μέχρι και την δεκαετία του 1980 το νερό Perrier θεωρείτο εξωτικό τρόπον τινά και οριακά άχρηστο μιας και υπήρχε η σόδα και το απλό νεράκι). Αίφνης το 1973, η DuPont έκανε πατέντα το πλαστικό μπουκάλι PET. Ηταν πιο φθηνό και ελαφρύ, αλλά και ανθεκτικότερο από το εύθραυστο γυαλί, το οποίο μέχρι τότε ήταν η συνήθης συσκευασία. Σε συνδυασμό και με την παγκοσμιοποίηση της οικονομίας, το ΡΕΤ έδωσε την δυνατότητα στις εταιρείες πώλησης να μεταφέρουν το προϊόν τους πολλά χιλιόμετρα μακρύτερα και να δημιουργήσουν νέες αγορές. Σχεδόν σε κάθε χώρα κατασκευάστηκε εμφιαλωτήριο και κολοσσοί τύπου Νestle, Coca- Cola Pepsi και Danone ενέταξαν το νερό στο χαρτοφυλάκιο προϊόντων τους. Κι αυτό, τις βοήθησε να διογκώσουν τα έσοδα από την διεθνή αγορά στα 130 δισ. δολάρια συνολικά το 2018, σύμφωνα με την Euromonitor.
Σήμερα η Danone με το γνωστό νερό Evian (από τις πηγές Εβιάν στις Γαλλικές Αλπεις) το γ΄ τρίμηνο εμφάνισε τα χαμηλότερα έσοδα 10ετίας από το εμφιαλωμένο νερό, ενώ οι αντίστοιχες πωλήσεις της Coke ήταν μειωμένες συγκριτικά με τις προβλέψεις, όπως αναφέρει το Bloomberg. Η Danone, απαντώντας, εστιάζεται στα μηχανήματα πώλησης του Evian σε συσκευασία σφαίρας με λιγότερο πλαστικό από το μπουκάλι - αργότερα, θα ασχοληθεί και με την κατασκευή μηχανημάτων για την διάθεση του δικού της νερού. Η Coke στις βορειοανατολικές πολιτείες των ΗΠΑ διαθέτει το νερό Dasani σε λευκοσιδηρά τενεκεδάκια, ενώ ανάλογες κινήσεις κάνουν και οι Danone και Pepsi σε εθνικές αγορές η πρώτη και σε εστιατόρια και γήπεδα η δεύτερη - επίσης , η Coke διαθέτει το νερό Dasani μέσα από ψύκτες. Η Pepsi πέρυσι αγόρασε την SodaStream, που κατασκευάζει συστήματα για παραγωγή ανθρακούχου νερού στο σπίτι. Επίσης, δημιούργησε το σήμα Drinkfinity για ψύκτες και κάψουλες που προσαρμόζονται σε αντίστοιχα παγούρια της εταιρείας και δίνουν γεύση στο νερό είτε προσθέτουν δόσεις καφεΐνης, βιταμινών και ηλεκτρολυτών. Τέλος, η Coke κατασκευάζει ψύκτες, από όπου οι καταναλωτές ανανεώνουν το νερό τους και με 1 δολάριο ανά 20 ουγγιές (περίπου 625 γραμμάρια) προσθέτουν ανθρακικό ή γεύση. Και, προφανώς, έπεται συνέχεια.