Έρευνα του One Stop Liaison Office της Περιφέρειας Κεντρικής Μακεδονίας

Έρευνα με αντικείμενο την αποτελεσματικότητα του σχεδιασμού και της υλοποίησης της Περιφερειακής Στρατηγικής Έρευνας και Καινοτομίας για την Έξυπνη Εξειδίκευση 2014-2020 της Περιφέρειας Κεντρικής Μακεδονίας διενήργησε το One Stop Liaison Office του Μηχανισμού Υποστήριξης του Οικοσυστήματος Καινοτομίας και Επιχειρηματικότητας στην Περιφέρεια Κεντρικής Μακεδονίας. Η έρευνα, που διεξήχθη στο πλαίσιο της επικαιροποίησης της Στρατηγικής Έξυπνης Εξειδίκευσης (RIS3), απευθύνθηκε σε ερευνητές και επιχειρηματίες του οικοσυστήματος καινοτομίας στους οκτώ τομείς προτεραιότητας και οριζόντιας παρέμβασης της Στρατηγικής RIS3.

Η ύπαρξη ισχυρού ανταγωνισμού, η δυσκολία εξεύρεσης εξειδικευμένου προσωπικού και η σχετικά χαμηλή κερδοφορία των επιχειρήσεων αποτελούν τις δημοφιλέστερες απαντήσεις σχετικά με «τις προκλήσεις που αντιμετωπίζουν σήμερα ως εταιρίες πέραν της έλλειψης χρηματοδοτικών εργαλείων», που επιβεβαίωσαν το 25%, το 21% και το 18% των συμμετεχόντων στην έρευνα. Αξίζει να σημειωθεί ότι ο τομέας της Πληροφορικής (τομέας οριζόντιας παρέμβασης), που συμμετέχει με το μεγαλύτερο στατιστικό δείγμα στους επιχειρηματίες, θεωρεί τη δυσκολία εξεύρεσης εξειδικευμένου προσωπικού ως την μεγαλύτερη πρόκληση.

Οι ερευνητές θεωρούν ότι η έλλειψη πόρων για έρευνα, με 29% απόκρισης, αποτελεί την μεγαλύτερη πρόκληση, ενώ η συνεργασία με την αγορά (τις επιχειρήσεις) και οι δυσκολίες υλοποίησης της έρευνας (λόγω π.χ. έλλειψης χρόνου) αποτελούν τις αμέσως επόμενες δημοφιλείς απαντήσεις, με 19% και 17% αντίστοιχα.  

Οι επιχειρηματίες σε ποσοστό 20% εκτιμούν ότι η «χρηματοδότησή τους με στόχο τη βελτίωση της καινοτομικής/τεχνολογικής τους ικανότητας» αποτελεί το κυριότερο εργαλείο που μπορεί να βοηθήσει τόσο τους ίδιους όσο και το οικοσύστημα καινοτομίας της Περιφέρειας Κεντρικής Μακεδονίας. Άλλα εργαλεία-πολιτικές που επικράτησαν ήταν η χρηματοδότηση συνεργασίας «με ερευνητικά κέντρα» και με «άλλες επιχειρήσεις», με ποσοστά απόκρισης 17% και 16% αντίστοιχα. Αξιοσημείωτη βέβαια είναι η εμφάνιση, έστω και με μικρό ποσοστό (11%), της ανάγκης των επιχειρήσεων για μη οικονομική υποστήριξη, με στόχο τη «βελτίωση της καινοτομικής / τεχνολογικής τους ικανότητας». Η μη οικονομική υποστήριξη περιλαμβάνει δράσεις, όπως mentoring, coaching, consulting, voucher εξωστρέφειας κ.ά.

Διερευνώντας τις απαντήσεις των start-ups της Περιφέρειας Κεντρικής Μακεδονίας, ως οι πιο ευάλωτες αναφορικά με τη βιωσιμότητά τους, παρατηρείται διαφοροποίηση στις απαντήσεις τους, καθώς ελαφρά πιο σημαντική θεωρούν τη χρηματοδότηση της συνεργασίας με τα ερευνητικά κέντρα (18%), αλλά ως εξίσου σημαντικά εργαλεία προκρίνουν τη «χρηματοδότησή τους στα αρχικά στάδια λειτουργίας» τους (15%), τη «συνεργασία με άλλες επιχειρήσεις για την ανάπτυξη νέων (ή βελτιωμένων) προϊόντων» και τη «χρηματοδότηση των scale-ups», με ποσοστό απόκρισης 14%. Ακολουθεί η «χρηματοδότησή τους με στόχο τη βελτίωση της καινοτομικής / τεχνολογικής τους ικανότητας», με ποσοστό απόκρισης 10%, που αποτέλεσε όμως τη δημοφιλέστερη απάντηση στο σύνολο των επιχειρήσεων. Η χρηματοδότηση θεωρείται κατά συνέπεια το μέσο επίτευξης της ανάπτυξης των start-ups και καθορίζει το ρυθμό ανάπτυξής τους, όπως επιβεβαιώνεται από το αποτέλεσμα της έρευνας.

Από την άλλη πλευρά, οι ερευνητές παρουσιάζουν υψηλή προτίμηση σε εργαλεία «ποστήριξης για εξωστρέφεια», με ένα ποσοστό απόκρισης 81% και για «συνεργασίες των επιχειρήσεων με ερευνητικά κέντρα» σε ποσοστό 80%. Ακολουθούν τα εργαλεία χρηματοδότησης για «καινοτόμες δράσεις» και «start-ups». Τη χαμηλότερη προτίμηση επιδεικνύουν τα εργαλεία «Μη οικονομικής ενίσχυσης». Τα Κουπόνια Καινοτομίας κινούνται μάλλον χαμηλά στις προτιμήσεις, ενώ τα Clusters αφήνουν επίσης μάλλον ουδέτερους τους ερευνητές.

Τα αποτελέσματα της έρευνας, σε συνδυασμό με αυτά που θα προκύψουν από τα Θεματικά Εργαστήρια την επόμενη περίοδο, θα ληφθούν υπόψη από τους φορείς χάραξης πολιτικής που εμπλέκονται στο σχεδιασμό και την υλοποίηση της Στρατηγικής Έξυπνης Εξειδίκευσης τόσο για τις μέχρι σήμερα επιδόσεις της, αλλά και για την προετοιμασία επικαιροποίησής της για τη νέα Προγραμματική Περίοδο (2021-2027) και το σχεδιασμό των νέων δράσεων.

To One Stop Liaison Office λειτουργεί στο πλαίσιο του έργου «Μηχανισμός Υποστήριξης Οικοσυστήματος Καινοτομίας και Επιχειρηματικότητας», που συγχρηματοδοτείται από το Ευρωπαϊκό Ταμείο Περιφερειακής Ανάπτυξης.