ΚΕΟΣΟΕ: Θα αναζωογονήσει η ενεργειακή κρίση την επανακυκλοφορία φιαλών κρασιού;

Ενώ οι φιάλες εξαντλούνται και οι τιμές εκτινάσσονται στα ύψη, το ενδιαφέρον ενός συστήματος επανακυκλοφορίας δεν φαινόταν ποτέ τόσο επίκαιρο, ενώ εγείρει πολλές υλικοτεχνικές προκλήσεις. Μια μελέτη της Rabobank προσφέρει προβληματισμούς που επικυρώνουν αυτό το μονοπάτι, με μερικές επιφυλάξεις.

Σύμφωνα με τη Rabobank, «καμία αλλαγή δεν θα ήταν πιο ριζική - και πιθανώς πιο αποτελεσματική - από την υιοθέτηση συστημάτων επανακυκλοφορίας»

Όλο και περισσότερες εταιρείες σκέφτονται τη δυνατότητα ανάκτησης τουλάχιστον μέρους των φιαλών τους για επαναχρησιμοποίηση. Αναδύονται νεοφυείς επιχειρήσεις και άλλοι συνεταιρισμοί που επικεντρώνονται στην επαναχρησιμοποίηση εμπορευματοκιβωτίων. Πόσο μάλλον που τα οφέλη είναι πολλαπλά. Σύμφωνα με αναλυτές της Rabobank, μια μελέτη της μεγαλύτερης ζυθοποιίας στον κόσμο AB InBev δείχνει ότι η χρήση επιστρεφόμενων φιαλών μπορεί να μειώσει τα αέρια του θερμοκηπίου έως και 80%. Ομοίως, ο κολοσσός της BRSA Coca Cola ισχυρίζεται ότι η επαναχρησιμοποίηση έχει σημαντικό αντίκτυπο στις τιμές καταναλωτή, ένα σημαντικό ζήτημα σε περιόδους πληθωρισμού. Εξ ου και η απόφασή της να αυξήσει το μερίδιο επανακυκλοφορίας στις συσκευασίες της, ώστε να φτάσει το 25% έως το 2030 (έναντι 16% το 2020). Εκτός από την πτώση στη λιανική τιμή, η Coca Cola σημείωσε επίσης αύξηση 15% στην πιθανότητα επαναγοράς του προϊόντος. «Είναι δύσκολο να φανταστεί κανείς μια άλλη καινοτομία που να έχει τέτοιο αντίκτυπο», σημειώνει η Rabobank.

Η ολλανδική τράπεζα επιμένει επίσης στη συσχέτιση μεταξύ του βιοτικού επιπέδου και της επικράτησης των συστημάτων επανακυκλοφορίας. Έτσι, στην Αφρική και τη Νότια Αμερική, το μερίδιο της επαναχρησιμοποίησης εμπορευματοκιβωτίων είναι μεγαλύτερο από ό,τι στην Ευρώπη, για παράδειγμα. Σε χώρες που σταδιακά εγκατέλειψαν την επανακυκλοφορία, καθώς η οικονομία τους έχει αναπτυχθεί, η υποδομή παραμένει στη θέση της και οι καταναλωτές έχουν ήδη συνηθίσει σε αυτόν τον τύπο διαθεσιμότητας. «Είναι πολύ πιο κερδοφόρο να προστατεύονται τα συστήματα επανακυκλοφορίας που δεν έχουν καταστραφεί ακόμη από το να τα ξαναφτιάχνεις από την αρχή», σημειώνει η Rabobank, η οποία υπογραμμίζει την πολύ πρόσφατη επαναξιοποίηση του συστήματος επανακυκλοφορίας σε χώρες υψηλού εισοδηματικού επιπέδου, όπως η Γερμανία. Το 2021, σημειώνοντας ότι το ποσοστό των επαναχρησιμοποιημένων φιαλών είχε μειωθεί απότομα τα τελευταία χρόνια (41,8% το 2019 έναντι 66,3% το 2004), η Bundestag τροποποίησε τους κανονισμούς της για τις συσκευασίες: από το 2023, τα εστιατόρια θα πρέπει να προσφέρουν επαναχρησιμοποιήσιμες συσκευασίες. Ακόμη και αν ο νόμος στερείται φιλοδοξίας σύμφωνα με τη Rabobank, δείχνει μια αλλαγή στη στάση απέναντι στην επαναχρησιμοποίηση εμπορευματοκιβωτίων που θα μπορούσε να οδηγήσει στην εφαρμογή σε άλλες συσκευασίες αργότερα.

Οινοποιεία και εστιατόρια, ιδανικά μέρη για συλλογή

Επιπλέον, είναι ο τομέας της εστίασης που αναφέρεται από την ολλανδική τράπεζα ως πιθανή αφετηρία για την εισαγωγή της επανακυκλοφορίας, ειδικά σε χώρες όπου το μερίδιο αυτού του κυκλώματος είναι σημαντικό. «Τα ποσοστά επιστροφής είναι περίπου 100%. Και δεδομένου ότι οι παραγωγοί/διανομείς επισκέπτονται τακτικά αυτά τα καταστήματα για να τα ανεφοδιάσουν, η συλλογή άδειων φιαλών είναι σχετικά απλή και ελάχιστα ενοχλητική». Ένα άλλο μέρος που ευνοεί ιδιαίτερα την επαναχρησιμοποίηση φιαλών: τα οινοποιεία. «Μπορεί να υπάρξει μια ευκαιρία να ενθαρρύνουμε όσους συχνάζουν στα οινοποιεία και τα μέλη των συλλόγων που δημιουργούνται από τα κτήματα να φέρουν πίσω τα χρησιμοποιημένα τους μπουκάλια», εκτιμά η έκθεση. «Στις Ηνωμένες Πολιτείες, για παράδειγμα, η συντριπτική πλειοψηφία των ανθρώπων που συμμετέχουν σε αυτά τα κλαμπ σε μικρά κτήματα ζουν σε απόσταση 50 μιλίων από το κτήμα». Μένει να δούμε πώς θα δημιουργηθεί η υποδομή που απαιτείται για το πλύσιμο και την επαναχρησιμοποίηση των φιαλών: «Θεωρητικά, μέρος αυτής της υποδομής θα μπορούσε να δημιουργηθεί από τρίτο μέρος ή με τη μορφή συνεταιρισμού από μια ονομασία… Λίγοι παραγωγοί θα είχαν απαραίτητο κεφάλαιο, για να το κάνουν να λειτουργήσει μόνοι τους, ειδικά στο σημερινό οικονομικό πλαίσιο».

Επιστρέφοντας στην Coca Cola, η τυποποίηση των φιαλών είναι βασικό μέρος της λύσης. Μια προοπτική που φαίνεται πιο δύσκολη στον τομέα του κρασιού από ό,τι σε βιομηχανικούς κόσμους όπως αυτοί της μπύρας ή του BRSA. Ωστόσο, σε επίπεδο ονομασίας, αυτή η τυποποίηση συχνά υπάρχει ήδη και θα μπορούσε να βρίσκεται στην καρδιά ενός αποτελεσματικού και κερδοφόρου συστήματος ανάκτησης.