Την απόφαση της κυβέρνησης και του ΥπΑΑΤ για αλλαγή σελίδας και νοοτροπίας ώστε να καταστεί ο πρωτογενής τομέας βασικός μοχλός ανάπτυξης και πυλώνας σταθερότητας της ελληνικής οικονομίας, με παράλληλη ενίσχυση της περιφερειακής ανάπτυξης και κοινωνικής συνοχής, επισήμανε ο υπουργός Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων κ. Σπήλιος Λιβανός, σε χαιρετισμό του στη συνεδρίαση της 10^ης Επιτροπής Παρακολούθησης του ΠΑΑ που γίνεται στη Ναύπακτο.

Για την πορεία του ΠΑΑ ο κ. Λιβανός σημείωσε ότι παρότι οι δείκτες του είναι θετικοί, αυτό δεν μας κάνει να εφησυχάζουμε.

Η πολιτική που θα καταστήσει τον πρωτογενή βασικό μοχλό ανάπτυξης, όπως εξήγησε θα υλοποιηθεί μέσα από τη νέα ΚΑΠ, το Εθνικό Στρατηγικό Σχέδιο της οποίας είναι αποτέλεσμα ενός γόνιμου τρίχρονου διαλόγου.

«Πρόκειται για ένα σχέδιο με σαφή αναπτυξιακό προσανατολισμό και κοινωνικό πρόσημο», είπε.

Συγκεκριμένα, όπως σημείωσε:

• Στηρίζει τους νέους αγρότες.
• Αποκαθιστά τη διαγεννεακή δικαιοσύνη.
• Στηρίζει τους πραγματικούς αγρότες.
• Ενισχύει τις μικρές και μεσαίες καλλιέργειες.
• Προάγει τα προϊόντα μας προσδίδοντάς τους προστιθέμενη αξία.

Όπως τόνισε «μέσα από την αξιοποίηση των δυνατοτήτων που μας προσφέρουν οι ενωσιακοί πόροι θέλουμε:

• να κάνουμε την αγροτική μας οικονομία πιο ανταγωνιστική,
• να διασφαλίσουμε βιώσιμα και φιλικά προς το περιβάλλον συστήματα τροφίμων,
• να εξασφαλίσουμε επαρκή και ασφαλή τρόφιμα για όλους. 

Κοιτάμε μπροστά για τον πρωτογενή τομέα του μέλλοντος.

Για έναν βιώσιμο, πράσινο, ψηφιακό και καινοτόμο πρωτογενή τομέα».

Η παρακολούθηση του ΠΑΑ, σημείωσε ο κ. Λιβανός, αποτελεί καθοριστικό παράγοντα επιτυχίας για τον απαιτούμενο μετασχηματισμό του αγροτικού παραγωγικού μας μοντέλου. Γι’ αυτό, όπως εξήγησε είναι σημαντικός ο σωστός προγραμματισμός και στόχευση μέσω κατάλληλων προσκλήσεων και δράσεων, προκειμένου να κατευθύνουμε τους πόρους σε αναπτυξιακή κατεύθυνση, όσο και η παρακολούθηση της πορείας υλοποίησης, ώστε να εξάγονται συμπεράσματα για τη βελτίωση των επιδόσεων της χώρας μας. «Σήμερα, λοιπόν, έχουμε την ευκαιρία να κοιτάξουμε στο παρόν αλλά και το μέλλον», είπε χαρακτηριστικά.

Όσον αφορά στις συνεχιζόμενες δράσεις από το 2014-20, τόνισε ότι «επιταχύναμε τα σχέδια βελτίωσης και τη μεταποίηση, που είχαν μείνει πίσω τα προηγούμενα χρόνια. Ταυτόχρονα, δίνουμε ιδιαίτερο βάρος στις συμβουλευτικές υπηρεσίες (80 εκ. €).  

Συνολικά οι επιδόσεις του ΠΑΑ είναι πολύ ικανοποιητικές, όπως μας δείχνουν τα στοιχεία που έχουμε στη διάθεσή μας.

• Καλύπτεται νωρίτερα ο κανόνας του ν+3.
• Οι εντάξεις έργων έχουν ξεπεράσει το 117% των διαθέσιμων πόρων.
• Η απορρόφηση φτάνει το 75%».

Παρά τους θετικούς δείκτες, όμως, ο κ. Λιβανός τόνισε ότι «δεν εφησυχάζουμε. Αντιθέτως, πρέπει όλοι να εντατικοποίησουμε την προσπάθειά μας, καθώς τα περιθώρια έχουν εξαντληθεί και πλέον δεν έχουμε δυνατότητα μεταφοράς των κονδυλίων στην επόμενη προγραμματική περίοδο».

Για το διάστημα 2021-22 που ισχύει η μεταβατική περίοδος.  

Η ενεργοποίηση των 2 δισ. € που η Ελλάδα έχει στη διάθεσή της για αυτήν την περίοδο, είπε ότι ήταν ένα μεγάλο στοίχημα. «Ένα στοίχημα που κερδίσαμε καθώς προχωράμε ήδη με γοργούς ρυθμούς στην υλοποίηση καινοτόμων προγραμμάτων».

Ανέφερε επιγραμματικά κάποια από τα προγράμματα αυτά:

• 420 εκατ. € για τους νέους αγρότες
• 490 εκατ. € για τους βιοκαλλιεργητές και εκτροφείς
• 180 εκατ. € για τα σχέδια βελτίωσης
• 43 εκατ. € για την Αγροτική Οδοποιΐα.
• 45 εκατ. € για την  ενίσχυση της ποιότητας στην παραγωγή
• 150 εκατ. € για την Απονιτροποίηση των εδαφών
• 90 εκατ. € για τη Δάσωση Γεωργικών Γαιών
• 45 εκατ. € για την Ευζωία Ζώων

Ειδικά για το πρόγραμμα Νέων Αγροτών ο κ. Λιβανός είπε ότι επιδίωξη του ΥπΑΑΤ είναι το πρόγραμμα που βρίσκεται σε εξέλιξη να ολοκληρωθεί γρήγορα και αποτελεσματικά. Και εξήγησε ότι όταν κανείς αφήνει και τρενάρει ένα πρόγραμμα για μεγάλο χρονικό διάστημα δυσκολεύει πολύ η δουλειά αξιολόγησής του, με αποτέλεσμα να καθυστερεί η επιλογή των δικαιούχων. Όπως ανέφερε ο ΥπΑΑΤ, στόχος του υπουργείου είναι να προκηρυχθούν και νέα προγράμματα Νέων Αγροτών και το 2023 και το 2025.

Ο ΓΓ Ενωσιακών Πόρων και Υποδομών κ. Δημήτρης Παπαγιαννίδης, ο οποίος είναι και πρόεδρος της Επιτροπής Παρακολούθησης εξέφρασε την ικανοποίησή του για την πολύ καλή πρόοδο του ΠΑΑ, τόνισε, ωστόσο, ότι απαιτείται εντατικοποίηση των περαιτέρω προσπαθειών από όλους, για να μπορέσει ο πρωτογενής τομέας να διαδραματίσει πρωτοπόρο ρόλο στην ανάκαμψη της ελληνικής οικονομίας.

Κάνοντας απολογισμό του ΠΑΑ, μεταξύ άλλων είπε:

«Η σκληρή και συστηματική δουλειά που κάνουμε αποτυπώνεται και στις συνολικότερες επιδόσεις του ΠΑΑ, οι οποίες είναι πολύ ικανοποιητικές παρά την εξαιρετικά δύσκολη οικονομική συγκυρία λόγω της πανδημίας. Έτσι, έχουμε επιτύχει από πολύ νωρίτερα την κάλυψη του κανόνα ν+3, του στόχου δηλαδή πληρωμών που έχει θέσει η Ε.Ε για το 2021.

Ταυτόχρονα, οι εντάξεις έργων του ΠΑΑ έχουν ξεπεράσει το 117% των διαθέσιμων πόρων του και η απορρόφησή του το 70%, ποσοστό που θα αυξηθεί περαιτέρω, φτάνοντας στο 75%, με τις μεγάλες πληρωμές που αναμένονται μέχρι τέλος του έτους, κυρίως στην εξισωτική αποζημίωση, προσδοκώντας να ξεπεράσουμε τα 700 εκ. € συνολικά για το 2021.

Η προσπάθεια αυτή θα πρέπει να συνεχιστεί από όλους μας το ίδιο εντατικά μέχρι το τέλος του έτους, όπως επίσης και τη νέα χρονιά, ώστε να βελτιώσουμε περαιτέρω τις επιδόσεις. Δεν υπάρχουν περιθώρια για αστοχίες και καθυστερήσεις, δεδομένου ότι θα πρέπει να δοθεί ικανοποιητικός χρόνος για την υλοποίηση των έργων, ιδιωτικών και δημοσίων, μέχρι το τέλος του 2025, και βεβαίως να μην έχουμε ημιτελή έργα στο τέλος της προγραμματικής περιόδου. Δεν έχουμε άλλωστε την πολυτέλεια μεταφοράς τους ως ανειλημμένες υποχρεώσεις στην επόμενη περίοδο, όπου οι πιέσεις ως προς τον προϋπολογισμό της θα είναι μεγάλες».

Ως προς τον δεύτερο στόχο, του σχεδιασμού και ενεργοποίησης των νέων μέτρων και δράσεων του ΠΑΑ της μεταβατικής περιόδου 2021-2022, την φετινή χρονιά προχώρησε η  υποβολή μίας στρατηγικής τροποποίησης του ΠΑΑ στην Ε.Ε., προκειμένου να δεσμευθούν επιπλέον πόροι ύψους 2 δις ευρώ περίπου που διατέθηκαν στη χώρα μας από το νέο Πολυετές Δημοσιονομικό Πλαίσιο και το Ταμείο Ανάκαμψης, γεγονός που, όπως είπε ο κ. Παπαγιαννίδης, επιφορτίζει την Επιτροπή με επιπλέον υποχρεώσεις, στις οποίες θα πρέπει να ανταποκριθεί με επιτυχία.

Ειδικότερα, το νέο αυτό αναπτυξιακό πακέτο του ΠΑΑ περιλαμβάνει μια σειρά παρεμβάσεων μεταρρυθμιστικού χαρακτήρα, με ισχυρό περιβαλλοντικό και κοινωνικό πρόσημο, μέτρα που δίνουν το στίγμα και τον προσανατολισμό της πολιτικής του ΥπΑΑΤ για τη νέα προγραμματική περίοδο, συνιστώντας τον οδικό χάρτη για την περίοδο 2023-2027.

Σε παρέμβασή της η ΓΓ Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων κυρία Χριστιάνα Καλογήρου αναφέρθηκε στο έργο που έχει γίνει για την μεγιστοποίηση της απορρόφησης ενωσιακών πόρων και τόνισε ότι είναι σημαντικά:

1. Η επαναφορά του θεσμού της προδημοσίευσης γιατί δίνει τη δυνατότητα επαρκούς προετοιμασίας για συμμετοχή στα κοινοτικά προγράμματα.
2. Η δυνατότητα χορήγησης δανείων μέχρι 25.000 ευρώ από το Ταμείο Μικροπιστώσεων, χωρίς εμπράγματες εγγυήσεις, η οποία δίνει μια εξαιρετική ευκαιρία για να μετέχει ο αγροτικός κόσμος στα προγράμματα.

Η κυρία Καλογήρου  χαρακτήρισε εξαιρετική η πρόοδος του ΠΑΑ, καθώς η απορρόφηση βρίσκεται στο 72,3%, οι νομικές δεσμεύσεις στο 106%, ενώ ήδη από το καλοκαίρι έχει επιτευχθεί ο στόχος του ν+3. Και πρόσθεσε: «Θεωρούμε πολύ σημαντικό το ότι επανήλθε ο θεσμός της προδημοσίευσης στις προσκλήσεις, καθόσον δίνει δυνατότητα στον αγροτικό κόσμο να προετοιμάζεται έγκαιρα ώστε να αξιοποιεί τις χρηματοδοτικές ευκαιρίες του Προγράμματος».

Στη Συνεδρίαση εκ μέρους της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, μετείχε ο κ.  Alexander Bartovic και η κυρία Λουκία Καντάρη, της αρμόδιας για την Ελλάδα Γεωγραφικής Μονάδας της DG AGRI.

• Κατά τη συνεδρίαση, ο Γραμματέας του Δικτύου Leader κ. Χαράλαμπος Μιχαλόπουλος, με την ευκαιρία της συμπλήρωσης 30 χρόνων παρεμβάσεων του Leader βράβευσε τον κ. Σπήλιο Λιβανό για τη συνεισφορά του σε δύο επίπεδα: Πρώτον, με την ενίσχυση του προγράμματος με 50 εκατ. ευρώ μέσω των οποίων εντάχθηκαν πολλές προτάσεις που είχαν κριθεί επιλαχούσες και δεύτερον, διότι μέσα σε ελάχιστο χρόνο επετεύχθη διπλάσια απορρόφηση από τους αρχικώς προβλεπόμενους πόρους.

Την Τετάρτη 8 Δεκεμβρίου ο Υπουργός Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων ενημέρωσε τα μέλη της Επιτροπής Παραγωγής και Εμπορίου σχετικά με την προετοιμασία του εθνικού στρατηγικού σχεδίου για την ΚΑΠ 2023-27, το οποίο πρέπει να υποβληθεί στην Ευρωπαϊκή Επιτροπή στο τέλος του 2021 και στη βάση του οποίου θα κατανεμηθούν στη χώρα περί τα 13,5 δις € (για τα 5 έτη που υπολλείπονται). Κατά την παρέμβασή της η βουλευτής Πέλλας κ. Θεοδώρα Τζάκρη σημείωσε ότι καμία ενημέρωση δεν υπήρξε για τις σχεδιαζόμενες παρεμβάσεις αναφορικά με τις προτεραιότητες που έχουν τεθεί για τη στήριξη της ελληνικής γεωργίας που είναι: ο ανθεκτικός γεωργικός τομέας, το περιβάλλον, η ενίσχυση του κοινωνικού και οικονομικού ιστού στην ύπαιθρο και η καινοτομία και ψηφιοποίηση. Σημείωσε ότι οι αποφάσεις πρέπει να είναι άμεσες αναφορικά με την αναδιανεμητική ενίσχυση, τα οικολογικά σχήματα του πρώτου πυλώνα, το καθεστώς των συνδεδεμένων ενισχύσεων επισημαίνοντας την ανησυχία των κατοίκων της Πέλλας ότι σύμφωνα με διαρροές δεν θα περιληφθεί ο τομέας του συμπύρηνου ροδάκινου, την κοινωνική αιρεσιμότητα ως μηχανισμού ελέγχου τήρησης της κοινωνικής-εργατικής νομοθεσίας από τους αγρότες. Κλείνοντας ανέφερε ότι έχει χαθεί πολύτιμος χρόνος που μαζί με την «επιλεκτική διαβούλευση» που πραγματοποιήθηκε τα τελευταία δυο χρόνια και τη σχεδόν παντελή απουσία συμμετοχής του αγροτικού κόσμου που κατά κύριο λόγο αφορά, θα αποβούν εις βάρος της καλύτερης δυνατής προετοιμασίας του στρατηγικού σχεδίου.

Ακολουθεί το πλήρες κείμενο της παρέμβασης της κ. Τζάκρη:

Κύριε Υπουργέ,

Κατ’ αρχάς θα ήθελα να σας ευχαριστήσω για την ενημέρωση που μας κάνατε σήμερα. Ωστόσο επιτρέψτε μου να επισημάνω ότι αυτή η ενημέρωση γίνεται με μεγάλη καθυστέρηση και μοιάζει να είναι εντελώς τυπική.

Προσπαθείτε να καλύψετε την υποχρέωση ενημέρωσης επειδή στο τέλος του χρόνου [τις επόμενες ημέρες δηλαδή] οι υπηρεσίες σας πρέπει να αποστείλουν στην Ευρωπαϊκή Επιτροπή το σχέδιο του εθνικού στρατηγικού σχεδίου για την ΚΑΠ 2023-2027 [αφού τα δυο πρώτα χρόνια 2021 και 2022 λειτούργησαν στη βάση μεταβατικού κανονισμού]. Αν θυμάμαι καλά η προηγούμενη συνάντηση έγινε επί Υπουργίας Βορίδη (περί τα μέσα του 2020).

Σύμφωνα με τα προβλεπόμενα στους τρεις κανονισμούς και ειδικότερα στον κανονισμό για τα στρατηγικά σχέδια, η ΚΑΠ για τα επόμενα χρόνια μέχρι το 2027 θα υλοποιηθεί στη βάση ενός νέου μοντέλου εφαρμογής με μετρήσιμους στόχους και αποτελέσματα και με αυξημένες αιρεσιμότητες όσον αφορά στο περιβάλλον και σε κοινωνικά ζητήματα.

Μέσα από το εθνικό στρατηγικό σχέδιο της ΚΑΠ πρέπει να διασφαλιστούν οι ευρωπαϊκοί πόροι για την ενίσχυση της ελληνικής γεωργίας. Μέσα από το στρατηγικό σχέδιο πρέπει να υπάρξουν αυτές οι παρεμβάσεις που θα διορθώσουν τις παθογένειες και αδυναμίες της ελληνικής γεωργίας. Παράλληλα να τεθούν οι προτεραιότητες μας στο πλαίσιο της νέας ΚΑΠ.

Σύμφωνα με τις συστάσεις που η Ευρωπαϊκή Επιτροπή έχει αποστείλει στη χώρα το ελληνικό στρατηγικό σχέδιο της ΚΑΠ πρέπει να εστιάσει τις προτεραιότητές του στις παρακάτω ενότητες:

• Ανθεκτικός γεωργικός τομέας,
• περιβάλλον και γεωργία,
• ενίσχυση του κοινωνικού και οικονομικού ιστού στην ύπαιθρο και
• καινοτομία και ψηφιοποίηση.

Μιλάμε λοιπόν για συγκεκριμένες παρεμβάσεις που θα αφορούν:

• Στη βελτίωση της ανθεκτικότητας των εκμεταλλεύσεων μέσω της δικαιότερης, αποτελεσματικότερης και αποδοτικότερης κατανομής των άμεσων ενισχύσεων.
• Στη βελτίωση των περιβαλλοντικών προτύπων με την εισαγωγή των οικολογικών σχημάτων στον πρώτο πυλώνα
• Στη βελτίωση της θέσης των γεωργών στην αλυσίδα εφοδιασμού τροφίμων με τη στήριξη της σύστασης οργανώσεων παραγωγών και συνεταιρισμών
• Στην προστασία του περιβάλλοντος με μεταξύ άλλων την ανάπτυξη της ελληνικής βιοοικονομίας, τη βελτίωση του εδάφους, την αποδοτική χρήση των υδάτων, την αύξηση της βιολογικής γεωργίας κλπ.
• Στην ανανέωση των γενεών στη γεωργία, στην αντιμετώπιση της φτώχειας και της ανεργίας στις αγροτικές περιοχές, στη μείωση των φυτοφαρμάκων και των αντιβιοτικών, στην ευζωία των ζώων.

Είναι μερικά από αυτά που προτείνει η Ευρωπαϊκή Επιτροπή.

Το στρατηγικό σχέδιο απαιτεί προσεκτική και αναλυτική προσέγγιση και περιγραφή της ελληνικής γεωργίας ώστε στη συνέχεια να σχεδιαστούν οι παρεμβάσεις.

Μόνο που σήμερα δεν βλέπουμε καθόλου παρεμβάσεις. Σε σημαντικά θέματα που θα επηρεάσουν την επόμενη ημέρα των γεωργών μας

• Ποιες είναι οι αποφάσεις για την αναδιανεμητική ενίσχυση;
• Ποια θα είναι τα οικολογικά σχήματα του πρώτου πυλώνα;
• Πως θα διαμορφωθεί το καθεστώς των συνδεδεμένων ενισχύσεων; Υπάρχει έντονη ανησυχία των κατοίκων της Πέλλας γιατί σύμφωνα με διαρροές δεν προβλέπεται να συμπεριληφθεί ο τομέας του συμπύρηνου ροδάκινου.
• ο δεύτερος Πυλώνας ΙΙ βρίσκεται ακόμα σε αναμονή επεξεργασίας και περιλαμβάνει μόνο τίτλους παρεμβάσεων
• η κοινωνική αιρεσιμότητα ως μηχανισμού ελέγχου τήρησης της κοινωνικής-εργατικής νομοθεσίας από τους αγρότες

Όλα αυτά που μας είπατε σήμερα είναι ήδη γνωστά από τους κανονισμούς. Δε ζητά αυτό η Ευρωπαϊκή Επιτροπή.

Πως θα εξελιχθεί η εσωτερική σύγκλιση των δικαιωμάτων έως το 2026 και πως θα αντιμετωπιστούν οι παρενέργειες αυτής της σύγκλισης. Γιατί εδώ κάποιοι θα χάσουν και κάποιοι άλλοι θα κερδίσουν.

Η αναδιανεμητική ενίσχυση προς τις μικρές και μεσαίες εκμεταλλεύσεις, ακόμα μελετάται.

Υπάρχει έντονη ανησυχία για σημαντική απώλεια πόρων του πρώτου πυλώνα αναφορικά με τα οικολογικά σχήματα τα οποία θα πρέπει να εφαρμοστούν από το πρώτο στρέμμα. Οι πόροι αυτοί αντιστοιχούν σε πάνω από 500 εκ ευρώ ετησίως.

Ποια είναι η ενναλακτική, η πρότασή σας προς τους παραγωγούς όταν ρωτούν: Ναι να μειώσω ακόμη τα λιπάσματα, να μειώσω ακόμη τα φυτοφάρμακα και μετά;

Κύριε Υπουργέ,

Βρισκόμαστε αναμφίβολα σε ένα σταυροδρόμι μεγάλων μετασχηματισμών τόσο στην παραγωγή όσο και στη διανομή και κατανάλωση των αγροτικών προϊόντων και τροφίμων. Η πανδημία, ήρθε να προστεθεί στις άλλες μεγάλες σύγχρονες προκλήσεις όπως το κλίμα, το περιβάλλον, η ποιότητα και η ασφάλεια των τροφίμων, και οι νέες καταναλωτικές συμπεριφορές που επηρεάζουν την ίδια την παραγωγή.

Στην πράξη έχει χαθεί πολύτιμος χρόνος που μαζί με την «επιλεκτική διαβούλευση» που πραγματοποιήθηκε τα τελευταία δυο χρόνια και τη σχεδόν παντελή απουσία συμμετοχής του αγροτικού κόσμου που κατά κύριο λόγο αφορά, θα αποβούν εις βάρος της καλύτερης δυνατής προετοιμασίας του στρατηγικού σχεδίου και θεωρώ ότι ακόμη μια φορά θα είμαστε απροετοίμαστοι και πίσω από τις εξελίξεις.»

Στη χτεσινή εκπομπή "Farmers News" ο δημοσιογράφος Βοργιάδης Χρήστος , έδωσε απαντήσεις στα ερωτήματα σχετικά με τις αποζημιώσεις και τα πορίσματα για τους Ανοιξιάτικους παγετούς 2021, ανέφερε  που οφείλεται η καθυστέρηση πληρωμής της β΄ δόσης νέων αγροτών και εξήγησε γιατί στερείται οργάνωσης το συνδικαλιστικό κίνημα στην Ελλάδα και ποιοι ευθύνονται για αυτό

Η διαδικτυακή εκπομπή θυμίζουμε μεταδίδεται μέσω youtube κάθε Τετάρτη στις 8 το βράδυ.

Εγγραφείτε μέλη στο κανάλι της ΗΜΑΘΙΩΤΙΚΗ ΓΗ στο youtube, κάνοντας κλικ στο ΕΓΓΡΑΦΗ στο κάτω μέρος του βίντεο καθώς αυτό μεταδίδεται, για να παρακολουθείτε την εκπομπή "Farmers News" και όλα τα βίντεο με ρεπορτάζ και συνεντεύξεις της www.imathiotikigi.gr.

ΠΩΣ ΥΠΟΛΟΓΙΖΕΤΑΙ ΤΟ ΠΟΣΟ ΤΗΣ ΑΠΟΖΗΜΙΩΣΗΣ ΑΝΑ ΚΑΛΛΙΕΡΓΕΙΑ ΒΑΣΗ ΤΩΝ ΠΟΡΙΣΜΑΤΩΝ (ΠΑΡΑΔΕΙΓΜΑΤΑ)

Παρακολουθείστε το βίντεο της εκπομπής