Τα τελευταία χρόνια παρατηρείται μια αυξημένη ζήτηση για κατεψυγμένα πράσινα λαχανικά και χόρτα. Οι οικονομικές αποδόσεις των καλλιεργειών αυτών είναι ικανοποιητικές και αρκετοί είναι οι παραγωγοί που στρέφονται σ’ αυτές ως εναλλακτική επαγγελματική λύση.
Το σπανάκι ανήκει στα φυλλώδη λαχανικά και καλλιεργείται για τα πράσινα φύλλα του τα οποία καταναλώνονται ωμά ή βρασμένα, ενώ μπορεί να καλλιεργηθεί και ως βιομηχανικό.
Είναι τρόφιμο πλούσιο σε πολλά θρεπτικά συστατικά, όπως βιταμίνη Κ, βιταμίνη Α, βιταμίνη C, βιταμίνες της ομάδας Β, φυλλικό οξύ, μαγνήσιο, μαγγάνιο, σίδηρο και ασβέστιο.
Ευδοκιμεί κυρίως σε μέσης σύστασης ή ελαφρά εδάφη, πλούσια σε οργανική ουσία που αερίζονται και στραγγίζουν καλά. Είναι φυτό αρκετά ανθεκτικό στο ψύχος και αναπτύσσεται καλά σε θερμοκρασίες 10-18οC. Παράγει πλούσιο και τρυφερό φύλλωμα όταν καλλιεργείται σε δροσερά και σκιερά μέρη.
Για την εγκατάσταση της καλλιέργειας χρησιμοποιείται πιστοποιημένος σπόρος στο σύνολο των εκτάσεων. Στην αγορά υπάρχουν αρκετές ποικιλίες και υβρίδια και βασικό κριτήριο για την επιλογή τους είναι κυρίως η επιθυμητή εποχή σποράς. Ποικιλίες ευρέως διαδεδομένες είναι οι Viroflay, Principessa Giuliana και πλατύφυλλο Άργους.
Το σπανάκι σπέρνεται απευθείας στον αγρό.
Στην Ελλάδα η σπορά πραγματοποιείται την περίοδο Αυγούστου–Οκτωβρίου για φθινοπωρινή και χειμερινή παραγωγή, έως και Φεβρουάριο–Μάρτιο για ανοιξιάτικη ή καλοκαιρινή παραγωγή. Για συνεχή παραγωγή η σπορά μπορεί να γίνει και τμηματικά ανά 10-15 ημέρες.
Συνήθως απαιτούνται 2-3 κιλά σπόρου το στρέμμα και η στρεμματική απόδοση κυμαίνεται από 1-3 τόνους το στρέμμα.
Η σπορά γίνεται στα πεταχτά με το χέρι ή σε γραμμές που απέχουν μεταξύ τους 20-30εκ.
Όταν τα φυτά ακοκτήσουν 3-4 φύλλα γίνεται αραίωμα ώστε τελικά τα φυτά να απέχουν μεταξύ τους 10-15εκ. επί της γραμμής.
Επιπλέον, το σπανάκι είναι φυτό που μπορεί να καλλιεργηθεί ταυτόχρονα και με άλλα είδη.
Η συγκαλλιέργεια των σπανακιών συνηθίζεται, στις μεν πρώιμες σπορές με κρεμμύδια, μαρούλια και σκόρδα, στις δε καλοκαιρινές με αγκινάρες, κουκιά και καρότα.
Λίπανση και άρδευση απαιτείται κατά την καλλιεργητική περίοδο για τη σωστή ανάπτυξη των φυτών. Συνήθως για μια απόδοση μεγαλύτερη των 2 τόνων ανά στρέμμα απαιτούνται 15-17 κιλά αζώτου (N), 8-10 κιλά φωσφόρου (P2O5), 20-25 κιλά καλίου (K). Όλη η ποσότητα του φωσφόρου χορηγείται με τη βασική λίπανση πριν τη σπορά ενώ οι μονάδες αζώτου και καλίου κατά το 1/3 – 1/2 και στη συνέχεια γίνεται συμπλήρωσή τους με επιφανειακή λίπανση, σε 2-3 δόσεις, κατά την ανάπτυξη των φυτών.
Οι ανάγκες άρδευσης του σπανακιού εξαρτώνται από τη διαθεσιμότητα του νερού και του ύψους των βροχοπτώσεων. Γενικά, συνιστάται συχνή άρδευση και ελαφρά ποτίσματα.
Η συγκομιδή αρχίζει 1,5-3 μήνες μετά τη σπορά ανάλογα με την εποχή σποράς και την ποικιλία του φυτού.
Τα φυτά κόβονται από τη ρίζα τους, όταν πρόκειται για εμπορική καλλιέργεια ή αφαιρούνται μεμονωμένα φύλλα περιοδικά καθώς το φυτό συνεχίζει να μεγαλώνει και να παράγει νέα φύλλα.
Το σπανάκι διατίθεται, συνήθως, αμέσως στην αγορά, ενώ τα φύλλα του μπορούν να διατεθούν προς πώληση κατεψυγμένα, κονσερβοποιημένα ή αποξηραμένα. Το φρέσκο σπανάκι μπορεί να διατηρηθεί στο ψυγείο για 7-10 μέρες.
Farmacon Team - Γράφει: η Χαρού Αναστασία - Γεωπόνος Α.Π.Θ. (Φυτοπροστασία), MSc "Αειφορική Γεωργική Ανάπτυξη"
