Μικρά αλλά δυναμικά οικοσυστήματα καινοτομίας - Επιστροφή για εργασία στον τόπο καταγωγής

«Δεν νομίζω ότι μας επηρεάζει αρνητικά σε κάτι η επαρχία. Αν είναι κάτι που μπορεί κάποιος να το κάνει παντού δεν θα το στερηθεί στην επαρχία, ίσως να κερδίσει κιόλας», δηλώνει στο ΑΠΕ-ΜΠΕ η Σοφία Παναγιωτίδου, συνιδρύτρια της εταιρείας Etris που έχει έδρα το Κιλκίς, ασχολείται με το εξειδικευμένο σέρβις σε ηλεκτρονικές συσκευές και εφαρμογές και έχει πλέον εδραιωθεί στην ελληνική και την βαλκανική αγορά. Η ίδια εργαζόταν για χρόνια στην Αθήνα, όπως και ο σύζυγός της, και κάποια στιγμή αποφάσισαν να επιστρέψουν στο Κιλκίς, τον τόπο καταγωγής της, ώστε μαζί και με τον αδελφό της να ξεκινήσουν μαζί τη δημιουργία μιας εταιρείας.

Στην προσπάθειά τους, κρίσιμος παράγοντας ήταν η εμπειρία τους στον χώρο, από τις προηγούμενες δουλειές τους ως μηχανικοί και ηλεκτρονικοί. Από την άλλη πλευρά, όπως λέει η κ. Παναγιωτίδου, σε μια πιο μικρή κοινωνία, όπως το Κιλκίς, ήταν πιο εύκολο για την εταιρεία να προσεγγίσει πελάτες, βιομηχανίες ακόμη και ανθρώπους γνώριμους επαγγελματικά από το παρελθόν. «Στη συνέχεια, η δουλειά ήρθε μόνη της καθώς το αντικείμενο είναι εξειδικευμένο και έτσι δουλεύουμε σε όλη την Ελλάδα και στα Βαλκάνια. Η καλύτερη διαφήμισή μας είναι οι ευχαριστημένοι πελάτες και από το Κιλκίς και από αλλού», προσθέτει.

Για την αφετηρία όλου αυτού του σχεδίου επιστροφής, σχολιάζει: «γνωριστήκαμε με τον σύζυγό μου στην Αθήνα και όταν κάναμε οικογένεια, αποφασίσαμε ότι δεν θέλουμε να ζήσουμε εκεί. Έτσι, ήρθαμε στο Κιλκίς». Απευθυνόμενη σε όσους κάνουν παρόμοιες σκέψεις και σχέδια δηλώνει: «ναι, θα συμβούλευα κάποιον, αν έχει μια καλή ιδέα, η οποία πιστεύει ότι θα πιάσει και μπορεί να εφαρμοστεί στην επαρχία, να φύγει χθες από την Αθήνα». Στο ερώτημα ποια είναι τα είδη της δουλειάς που μπορούν να γίνονται εκτός των μεγάλων αστικών κέντρων, απαντά: «οποιαδήποτε υπηρεσία έχει να κάνει με μη φυσική παρουσία, όπως το λογισμικό ή κάποια εμπορική δραστηριότητα».

Απτό παράδειγμα της επιστροφής νέων ανθρώπων και επιστημόνων στους τόπους καταγωγής τους χαρακτηρίζει την περίπτωση της εταιρείας Etris, η Χριστίνα Λαγκάνη, τεχνική σύμβουλος του Μηχανισμού Καινοτομίας και Επιχειρηματικότητας «One Stop Liaison Office» της Περιφέρειας Κεντρικής Μακεδονίας. Μιλώντας στο ΑΠΕ-ΜΠΕ, επισημαίνει ότι τόσο η εν λόγω εταιρεία, όσο και η Κοινωνική Συνεταιριστική Επιχείρηση «Staramaki», που προωθεί το οικολογικό καλαμάκι από φυσικό στέλεχος σιταριού, επιμένουν να δραστηριοποιούνται στην περιοχή του Κιλκίς και χρησιμοποιούν πόρους και προσωπικό από την τοπική αγορά. 

Παράλληλα, όπως αναφέρει, σύμφωνα με μελέτη του Μηχανισμού Καινοτομίας και Επιχειρηματικότητας, διαπιστώθηκε ότι αναδύονται συνεχώς μικρά αλλά δυναμικά οικοσυστήματα καινοτομίας στις αγροτικές περιοχές, τα οποία χαρακτηρίζει η επιστροφή νέων επιστημόνων στους τόπους καταγωγής τους. Επίσης, αναδείχθηκαν τα καινοτόμα προϊόντα που σχεδιάζονται, με διεθνή απήχηση και έντονη κοινωνική ευθύνη και συμβάλλουν στην ανάπτυξη της τοπικής κοινωνίας.

«Από τη μελέτη αυτή διαπιστώθηκε ότι ο κλάδος που υπερέχει ως δυναμική είναι εκείνος της αγροδιατροφής. Η δυναμική αυτή, μάλιστα, εκφράζεται όχι μόνο με την ισχύ της πρωτογενούς παραγωγής αλλά και με τη συμμετοχή των επιχειρήσεων του κλάδου σε προγράμματα έρευνας σε ευρωπαϊκό, εθνικό και περιφερειακό επίπεδο, με στόχο να αυξήσουν την ανταγωνιστικότητά τους. Στην προσπάθειά τους αυτή διαπιστώθηκε ότι ανακαλύπτουν γύρω τους και άλλες επιχειρήσεις με τις οποίες μπορούν να συνεργαστούν, ενώ η βασικότερη ανάγκη που προέκυψε είναι εκείνη της ενσωμάτωσης της καινοτομίας και των νέων τεχνολογιών στην παραγωγική τους διαδικασία», σημειώνει η κ. Λαγκάνη. 

Προωθείται συνεργασία για την εκπαίδευση των επιχειρηματιών στην καινοτομία

Προς την κατεύθυνση αυτή, ο Μηχανισμός Καινοτομίας και Επιχειρηματικότητας ξεκινάει συνεργασία με το δίκτυο EIT Manufacturing, ο τομέας του οποίου για την ανατολική Ευρώπη εδρεύει στην Αθήνα. «Αναπτύσσουμε συνεργασία ώστε να προωθήσουμε το δίκτυο στην περιοχή και να έρθει επί τόπου να εκπαιδεύσει τους επιχειρηματίες σε νέες τεχνολογίες και καινοτομία», προσθέτει.

Τι δείχνει η μελέτη για το Κιλκίς, τις Σέρρες και τη Χαλκιδική

Σε ό,τι αφορά τα γενικότερα αποτελέσματα της μελέτης του Μηχανισμού, σε αυτά περιλαμβάνονται οι τάσεις μείωσης του πληθυσμού στο Κιλκίς, τις Σέρρες και τη Χαλκιδική και η αντίστοιχη ανάγκη προσέλκυσης δυναμικού από τις τοπικές επιχειρήσεις. Ως προς τους κλάδους που παρουσιάζουν δυναμική, αυτοί είναι στο Κιλκίς η παραγωγή γαλακτοκομικών προϊόντων και άλλων ειδών διατροφής και η κατασκευή κλωστοϋφαντουργικών προϊόντων, μηχανημάτων και επίπλων.

Στις Σέρρες, οι σημαντικότεροι κλάδοι είναι εκείνοι της παραγωγής γαλακτοκομικών προϊόντων, καθώς και προϊόντων ξύλου, καουτσούκ, ηλεκτρολογικού φωτιστικού εξοπλισμού και επίπλων. Προοπτικές αναδύονται και στους τομείς της έρευνας και πειραματικής ανάπτυξης στις φυσικές επιστήμες, της μηχανικής και των δραστηριοτήτων προγραμματισμού ηλεκτρονικών υπολογιστών και παροχής συμβουλών.

Στη Χαλκιδική, τέλος, οι σημαντικές οικονομικές δραστηριότητες ανήκουν στις ομάδες της γεωργίας, της μεταποίησης και του τουρισμού (ξενοδοχεία, καταλύμματα σύντομης διανομής, χώροι κατασκήνωσης, εγκαταστάσεις για οχήματα αναψυχής, εστιατόρια και κινητές μονάδες εστίασης, δραστηριότητες παροχής ποτών, δραστηριότητες κρατήσεων και επεξεργασία λυμάτων).

ΑΠΕ-ΜΠΕ