Ραγδαία μείωση των εντόμων σε ολόκληρο τον κόσμο

Σχεδόν τα μισά είδη εντόμων, που είναι απαραίτητα τόσο για τα οικοσυστήματα όσο και για την οικονομία, μειώνονται ραγδαία σε ολόκληρο τον κόσμο, σύμφωνα με μια έρευνα που προειδοποιεί για τον κίνδυνο μιας «καταστροφικής κατάρρευσης» των φυσικών οικοσυστημάτων.

«Το συμπέρασμα είναι σαφές: εκτός κι αν αλλάξουμε τον τρόπο με τον οποίο παράγουμε τα τρόφιμά μας, τα έντομα θα ακολουθήσουν τον δρόμο της εξαφάνισης σε μερικές δεκαετίες», υπογραμμίζουν οι συγγραφείς αυτού του «τρομακτικού» απολογισμού, που αποτελεί σύνθεση 73 ερευνών, και επισημαίνει ιδιαίτερα την ευθύνη της εντατικής γεωργίας.

Σήμερα, περίπου το ένα τρίτο των ειδών απειλούνται με εξαφάνιση «και κάθε χρόνο, περίπου 1% επιπλέον προστίθεται στον κατάλογο», υπολόγισαν ο Φρανθίσκο Σάντσεθ-Μπάγιο και ο Κρις Ουίκουις των πανεπιστημίων του Σίδνεϊ και του Κουίνσλαντ.

Κάτι που ισοδυναμεί, σημειώνουν, «με το πιο μαζικό επεισόδιο εξαφάνισης» μετά την εξαφάνιση των δεινόσαυρων.

«Το ποσοστό των ειδών των εντόμων που σημειώνει μείωση (41%) είναι δυο φορές μεγαλύτερο από εκείνο των σπονδυλωτών και ο ρυθμός εξαφάνισης τοπικών ειδών (10%) οκτώ φορές μεγαλύτερος», υπογραμμίζουν.

Όταν μιλάμε για απώλεια της βιοποικιλότητας, συχνά την προσοχή μας τραβάει η τύχη των μεγάλων ζώων. Κι όμως, τα έντομα είναι «ζωτικής σημασίας για τα οικοσυστήματα του πλανήτη»: «ένα τέτοιο γεγονός δεν μπορεί να αγνοηθεί και πρέπει να ωθήσει σε δράση προκειμένου να αποφευχθεί μια κατάρρευση που θα ήταν καταστροφική για τα φυσικά οικοσυστήματα», επιμένουν οι επιστήμονες στα συμπεράσματά τους που θα παρουσιαστούν στην επιθεώρηση Biological Conservation.

Ένα παράδειγμα των ζωτικών λειτουργιών που επιτελούν τα έντομα είναι η γονιμοποίηση των καλλιεργειών.

Παράδειγμα της επίπτωσης της εξαφάνισής τους: η «ιλιγγιώδης»μείωση των πουλιών της εξοχής που αποκαλύφθηκε στη Γαλλία το 2018. «Δεν υπάρχουν σχεδόν καθόλου έντομα, αυτό είναι το υπ΄αριθμόν ένα πρόβλημα», εξηγούσε ένας από τους ερευνητές, ο Βενσάν Μπρετανιόλ: επειδή ακόμα και τα πτηνά που τρέφονται με σπόρους χρειάζονται τα έντομα κάποια στιγμή μέσα στον χρόνο για τους νεοσσούς τους...

Οι Αυστραλιανοί ερευνητές εντοπίζουν τη ρίζα της απώλειας των εντόμων στην καταστροφή των βιοτόπων τους και την καταφυγή σε συνθετικά φυτοφάρμακα, που βρίσκονται στο κέντρο της εντατικοποίησης της γεωργίας παγκοσμίως τα τελευταία εξήντα χρόνια. Η μελέτη βασίζεται κυρίως στις περιπτώσεις της Ευρώπης και των Ηνωμένων Πολιτειών όπου η παρακολούθηση είναι πιο τακτική. «Όμως δεδομένου ότι οι παράγοντες αυτοί ισχύουν σε όλες τις χώρες του κόσμου, η κατάσταση δεν μπορεί να είναι διαφορετική για τα έντομα στις τροπικές και υπό ανάπτυξη χώρες».

Στις αιτίες αυτές προστίθενται οι παθογόνοι μικροοργανισμοί, τα επεμβατικά είδη και τελικά η κλιματική αλλαγή, κυρίως όμως στις τροπικές περιοχές.