Σε ποιες παθήσεις χρησιμοποιείται το Βαλσαμόχορτο

Το βαλσαμόχορτο είναι φυτό του γένους Υπερικόν. Στην αρχαία Ελλάδα ήταν γνωστό ως υπερικό, ενώ στην ξένη βιβλιογραφία αναφέρεται ως St. John's wort. Η επιστημονική ονομασία του φυτού είναι Hypericum perforatum.

Το είδος είναι γηγενές θαμνώδες φυτό της Ευρώπης, αλλά έχει εξαπλωθεί σε εύκρατες περιοχές στην Ασία, την Αφρική, την Αυστραλία, και τη Βόρεια και τη Νότια Αμερική. Οι μίσχοι και κλάδοι καλύπτονται από πυκνά επιμήκη, λεία φύλλα και έχει κίτρινα λουλούδια με μαύρες κουκίδες. Αναπτύσσεται σε φτωχά εδάφη, και βρίσκεται συνήθως σε λιβάδια, αγρούς, δρόμους.

Ο μυστικιστικός χαρακτήρας του φυτού διατηρήθηκε και από τους χριστιανούς με ποικίλες δοξασίες να συνοδεύουν τη χρήση του (βότανο του Αγίου Ιωάννη). Η χρήση του φυτού συνεχίστηκε στην Ευρώπη, εξαπλώθηκε ευρέως και έως τον δέκατο ένατο αιώνα. Χρησιμοποιήθηκε κυρίως για προβλήματα άγχους και κατάθλιψης.

Ο μηχανισμός περιλαμβάνει επαγωγή της απόπτωσης (προγραμματισμένος κυτταρικός θάνατος) μέσω της ενεργοποίησης των κασπασών. Μελέτες επίσης δείχνουν ότι η υπερφορίνη αναστέλλει την ανάπτυξη ορισμένων τύπων παθογόνων μικροοργανισμών παρέχοντας αντιική και ανιβακτηριακή προστασία. Πρόσφατες έρευνες δείχνουν ότι τα εκχυλίσματα του Η. Perforatum μειώνουν το οξειδωτικό stress και έχουν προστατευτική δράση στον βλεννογόνο του γαστρεντερικού συστήματος και στο νευρικό σύστημα. Οι βιολογικά ενεργείς ουσίες που βρίσκονται στα εκχυλίσματα του Η. Perforatum μπορεί να συντελέσουν στην καταπολέμηση της νόσου Αλτσχάιμερ και Πάρκινσον.

Όπως και με κάθε βότανο που χρησιμοποιείται για ιατρική χρήση, είναι σημαντικό το βότανο να είναι καθαρό, χωρίς προσμίξεις ή να χορηγείται σε σκευάσματα τιτλοδοτημένα και ελεύθερα από βαρέα μέταλλα και προσμίξεις. Όταν χορηγείται συστηματικά σε δραστικές δοσολογίες πρέπει πάντοτε να προηγείται ιατρική εξέταση από έμπειρο ιατρό με ανάλογη γνώση, προς αποφυγή παρενεργειών.

Οι πιο συχνές ανεπιθύμητες ενέργειες είναι γαστρεντερικά συμπτώματα, αλλεργικές αντιδράσεις, ζάλη, σύγχυση, ανησυχία, λήθαργος, ξηρότητα στόματος, φωτοδερματίτιδα, επίταση της φωτοτοξικής δράσης του φωτός, ιδιαίτερα στους οφθαλμούς. Μεμονωμένες περιπτώσεις οξείας τοξικής νευροπάθειας με μανία έχουν αναφερθεί. Τα άτομα που λαμβάνουν το βότανο πρέπει να είναι ιδιαίτερα προσεχτικά από την υπερβολική έκθεση στο φως του ήλιου.

Σημαντικά προβλήματα προκύπτουν κατά την παράλληλη χορήγηση του βαλσαμόχορτου με άλλα φάρμακα ή βότανα, διότι το βαλσαμόχορτο αλληλεπιδρά σημαντικά με το μεταβολισμό βοτάνων και φαρμάκων. Χαρακτηριστικά παραδείγματα φαρμάκων και ουσιών είναι:

• Αντικαταθλιπτικά
• Αντισυλληπτικά χάπια
• Κυκλοσπορίνη,
• Διγοξίνη,
• Ινδιναβίρη και φάρμακα που χρησιμοποιούνται για τον έλεγχο της μόλυνσης από τον HIV
• Η ιρινοτεκάνη και φάρμακα που χρησιμοποιούνται για τη θεραπεία του καρκίνου
• Φαινυτοίνη
• Φαινοβαρβιτάλη
• Βαρφαρίνη και συναφή αντιπηκτικά
• Φάρμακα που μεταβολίζονται από το κυτόχρωμα P450.

Πηγές:
Herbal Medicine: Biomolecular and Clinical Aspects. 2nd edition. Chapter 11Medical Attributes of St. John’s Wort (Hypericum perforatum)
Kenneth M. Klemow, Andrew Bartlow, Justin Crawford, Neil Kocher, Jay Shah, and Michael Ritsick.

https://nccih.nih.gov/health/stjohnswort/ataglance.htm

https://www.iatronet.gr