Αγρότες από χώρες της Ανατολικής Ευρώπης και της Βαλτικής –δηλαδή Τσεχία, Σλοβακία, Ουγγαρία, Πολωνία, Λιθουανία, Λετονία και Βουλγαρία– ένωσαν τις δυνάμεις τους σήμερα για να διαμαρτυρηθούν κατά των πολιτικών της ΕΕ, με πολλές από τις κυβερνήσεις τους είτε να υποστηρίζουν τους αγρότες είτε τουλάχιστον να εκφράζουν την κατανόησή τους .
Σε ένα κοινό μνημόνιο που είδαν το Euractiv, τα Αγροτικά Επιμελητήρια αυτών των χωρών απορρίπτουν οποιονδήποτε περιορισμό στο μέγεθος της γεωργικής παραγωγής, ζητούν την ακύρωση της συμφωνίας αφορολόγητων ειδών ΕΕ-Ουκρανίας και ζητούν την απλοποίηση των κανόνων του Κοινού Γεωργικού της Ε.Ε. Πολιτική (CAP).
Οι βασικές οδηγίες των διαμαρτυριών είναι ότι οι αγρότες πρέπει να οδηγούν τρακτέρ και άλλο γεωργικό εξοπλισμό στα συνοριακά περάσματα για να συναντήσουν συναδέλφους από άλλες χώρες.
Το κύριο επίκεντρο της δράσης θα είναι τα σύνορα Τσεχίας-Σλοβακίας, όπου εκπρόσωποι του Γεωργικού Επιμελητηρίου της Τσεχίας, του Σλοβακικού Επιμελητηρίου Γεωργίας και Τροφίμων και του Ουγγρικού Γεωργικού Επιμελητηρίου θα συναντηθούν και θα δώσουν ομιλίες.
Η διαμαρτυρία υποστηρίζεται –σε οποιαδήποτε μορφή– από αγρότες από τη Βουλγαρία, την Κροατία, τη Ρουμανία και τη Σλοβενία.
«Το γεγονός ότι σήμερα οι αγρότες διαμαρτύρονται σε ολόκληρη την Ευρωπαϊκή Ένωση είναι ξεκάθαρη απόδειξη ότι είναι απαραίτητο να αντιμετωπιστεί ο επαναπροσδιορισμός των όρων της Κοινής Αγροτικής Πολιτικής της ΕΕ», αναφέρει το κοινό μνημόνιο των αγροτικών επιμελητηρίων.
Οι οργανώσεις των αγροτών συμφώνησαν σε πολλά αιτήματα, που απευθύνονταν κυρίως στην Ευρωπαϊκή Επιτροπή.
Πρώτον, απορρίπτουν κάθε υποχρεωτικό περιορισμό στην κλίμακα της γεωργικής παραγωγής και ζητούν «την κατάργηση κάθε νομοθεσίας που με οποιονδήποτε τρόπο θέτει σε μειονεκτική θέση τους ευρωπαίους αγρότες έναντι των αγροτών τρίτων χωρών». Οι αγρότες υποστηρίζουν την εισαγωγή αντικατοπτρικών ρητρών για την αποτροπή εισαγωγών αγαθών που δεν πληρούν τα πρότυπα της ΕΕ.
Καλούν επίσης την Επιτροπή της ΕΕ να διενεργήσει εκτίμηση επιπτώσεων κατά την εισαγωγή νέων κανόνων.
Δεύτερον, οι αγρότες ζητούν την ακύρωση ή την ουσιαστική τροποποίηση της συμφωνίας ελευθέρωσης του εμπορίου ΕΕ-Ουκρανίας.
«Πρέπει να επιβληθεί φόρος εισαγωγής στην ουκρανική παραγωγή, κατά τη διάρκεια της πολεμικής σύγκρουσης, με τη μορφή επιστρεφόμενης κατάθεσης που θα επιστραφεί στους εμπόρους όταν τα αγαθά αποστέλλονται εκτός ευρωπαϊκών αγορών», ισχυρίζονται τα αγροτικά επιμελητήρια. Πρότειναν επίσης να μεταποιηθεί όλο το πλεόνασμα που εισάγεται από την Ουκρανία σε βιοκαύσιμα.
Τρίτον, οι αγρότες θέλουν απλοποίηση και μείωση της γραφειοκρατίας. Ειδικότερα, ζητούν τη μείωση των φυσικών ελέγχων και την αποτελεσματική χρήση του συστήματος δορυφορικής παρακολούθησης. Οι αγρότες ζητούν επίσης την οριστική κατάργηση τριών από τις «Καλές Γεωργικές και Περιβαλλοντικές Συνθήκες» της ΚΓΠ – ΚΓΠΣ 6, 7 και 8 – που καθορίζουν την ελάχιστη κάλυψη του εδάφους, την αμειψισπορά και την ελάχιστη αναλογία γεωργικής γης που θα καθοριστεί εκτός από την παραγωγή.
Οι εθνικές κυβερνήσεις υποστηρίζουν τις διαμαρτυρίες
Οι διαδηλώσεις της Πέμπτης δεν είναι κατά των κυβερνήσεων αλλά ευθέως κατά των πολιτικών της ΕΕ, σε αντίθεση με τις διαδηλώσεις στη Γαλλία όπου οι αγρότες ζήτησαν παραχωρήσεις από τη γαλλική κυβέρνηση.
Οι κυβερνήσεις της Σλοβακίας, της Πολωνίας και της Τσεχικής Δημοκρατίας υποστηρίζουν ακόμη και τους αγρότες στις διαμαρτυρίες τους, ή τουλάχιστον εκφράζουν κατανόηση.
«Κατανοώ τις διαμαρτυρίες της Πέμπτης και τα αιτήματα των αγροτών σε ορισμένες ευρωπαϊκές χώρες», είπε ο Τσέχος υπουργός Γεωργίας Marek Výborný στο Euractiv Czechia.
«Συμφωνώ με τους αγρότες για τη μείωση της άσκοπης και περιττής γραφειοκρατίας. Γι' αυτό, στην τελευταία σύνοδο του Συμβουλίου της ΕΕ στις Βρυξέλλες, κατέθεσα ένα ξεχωριστό σημείο εξ ονόματος της Τσεχικής Δημοκρατίας, στο οποίο ζητούσαμε από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή να τροποποιήσει τη μεθοδολογία για τους ελέγχους το συντομότερο δυνατό, ώστε να υπάρξει σημαντική λιγότεροι από αυτούς», είπε ο Výborný.
Στην Πολωνία, επίσης, οι διαμαρτυρίες αφορούσαν κυρίως την πολιτική της ΕΕ και όχι την ατζέντα της κυβέρνησης. Η κυβέρνηση του Ντόναλντ Τουσκ υποστήριξε πολύ τους αγρότες, με τον υπουργό Γεωργίας Czeslaw Siekierski και τους βουλευτές του να συναντώνται τακτικά με τους διαδηλωτές.
Ενώ ο Siekierski ασκεί πιέσεις στο Συμβούλιο της ΕΕ για λογαριασμό των αγροτών, ο πρωθυπουργός Τουσκ ανακοίνωσε ότι, με πρωτοβουλία του, οι ανησυχίες των διαδηλωτών θα συζητηθούν στο επόμενο Ευρωπαϊκό Συμβούλιο τον Μάρτιο.
Λόγια υποστήριξης έρχονται επίσης από τον Υπουργό Γεωργίας της Σλοβακίας, Richard Takác, ο οποίος υποστηρίζει τις διαδηλώσεις και σχεδιάζει να παρευρεθεί αυτοπροσώπως, παρά το γεγονός ότι δεν προσκλήθηκε από το Σλοβακικό Επιμελητήριο Γεωργίας και Τροφίμων (SPPK).
«Αυτή η διαμαρτυρία απευθύνεται κυρίως στην Ευρωπαϊκή Επιτροπή. Ενάντια στις ανοησίες που θέλει να υιοθετήσει η Ευρωπαϊκή Επιτροπή, ενάντια στις διάφορες γραφειοκρατίες που μετατρέπουν τους αγρότες σε αξιωματούχους», δήλωσε ο υπουργός Richard Takáč στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης πριν από λίγες ημέρες.
Οι σλοβακικές αγροτικές οργανώσεις συμφώνησαν επίσης. «Οι πολιτικές της ΕΕ είναι πολύ φιλόδοξες και μη ρεαλιστικές και δεν έχουν κοινοποιηθεί μαζί μας με κανέναν τρόπο», δήλωσε ο Andrej Gajdoš, αντιπρόεδρος του SPPK.
Η Πολωνία κατηγορεί τον Επίτροπο Wojciechowski
Με την Πολωνία να κατέχει το χαρτοφυλάκιο στον τομέα της γεωργίας στην Επιτροπή της Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν, υπήρξαν εκκλήσεις τόσο στην κυβέρνηση όσο και στην αντιπολίτευση για την απομάκρυνση του Ευρωπαίου Επιτρόπου Janusz Wojciechowski από τη θέση του.
Ο υπουργός Άμυνας Władysław Kosiniak-Kamysz, ο οποίος, όπως ο Wojciechowski στο μακρινό παρελθόν, ηγήθηκε του αγροτικού Πολωνικού Λαϊκού Κόμματος (PSL, EPP), κατηγόρησε τον Wojciechowski ότι υποστηρίζει την Ευρωπαϊκή Πράσινη Συμφωνία ενάντια στα συμφέροντα των Πολωνών αγροτών και τον κάλεσε να παραιτηθεί.
Ο Wojciechowski αρνήθηκε να παραιτηθεί, υποστηρίζοντας ότι οι επίτροποι δεν πρέπει να λαμβάνουν οδηγίες από τις εθνικές τους κυβερνήσεις ή κόμματα.
Είπε επίσης ότι καμία οργάνωση αγροτών δεν ήθελε την απόλυσή του και οι συνομιλίες της Euractiv με τους αγρότες επιβεβαίωσαν γενικά ότι ήταν ικανοποιημένοι με την απόδοση του Επιτρόπου.
Η έκκληση για παραίτηση του Wojciechowski είναι «ακατανόητη», δήλωσε στο Euractiv ο Jacek Zarzecki της Πολωνικής Ένωσης Γεωργικών Παραγωγών. Υπενθύμισε ότι ο Wojciechowski ήταν το μόνο μέλος της Επιτροπής που αντιτάχθηκε στη συνέχιση των απελευθερωμένων εμπορικών κανόνων με την Ουκρανία.
Οι Σλοβάκοι αγρότες δεν κάνουν καμία αναφορά στον Janusz Wojciechowski. Από την άλλη πλευρά, το SPPK επέκρινε έναν πρώην Επίτροπο της ΕΕ για τη Δράση για το Κλίμα, Φρανς Τίμερμανς, λέγοντας ότι ήταν αυτός που «σκεύασε αυτό το πράσινο χάος, έφυγε και το άφησε στους ώμους του Αντιπροέδρου της Ευρωπαϊκής Επιτροπής Maroš. Šefčovič που τώρα πρέπει να το αντιμετωπίσει».
Ο Timmermans αναφέρεται συχνά από Τσέχους γεωργικούς εκπροσώπους, οι οποίοι αντιτίθενται επίσης στις περιβαλλοντικές και κλιματικές απαιτήσεις της Ευρωπαϊκής Πράσινης Συμφωνίας.
Όσο για τον Wojciechowski, ο Τσέχος υπουργός Γεωργίας ελπίζει ότι θα προωθήσει τις απαιτήσεις που σχετίζονται με την υπερβολική γραφειοκρατία.
Πράγματι, η Επιτροπή της ΕΕ αναμένεται να παρουσιάσει ένα non-paper για την απλούστευση της γεωργικής πολιτικής την Πέμπτη. Ωστόσο, η ημερομηνία δημοσίευσης ενδέχεται να υπόκειται σε αλλαγές και το συγκεκριμένο περιεχόμενό της είναι επίσης ασαφές.