Ολοκληρώθηκαν χθες 3.4.2023 από τον ΟΠΕΚΕΠΕ οι προβλεπόμενοι έλεγχοι για μια σειρά φυτικών προϊόντων που λαμβάνουν ειδική και συνδεδεμένες ενισχύσεις, ώστε να προσδιορισθούν οι συνολικά επιλέξιμες εκτάσεις και να υπολογισθεί το ποσό ενίσχυσης ανά στρέμμα και να αρχίσει σταδιακά η πληρωμή τους.

Με βάση αυτά τα στοιχεία προσδιορίσθηκε από τον ΟΠΕΚΕΠΕ η ειδική ενίσχυση βάμβακος σε 72,5 ευρώ ανά στρέμμα και εκδόθηκε η πρώτη εντολή πληρωμής για 37.037 βαμβακοπαραγωγούς, στους οποίους ήδη καταβλήθηκαν συνολικά 152,3 εκ ευρώ. Η καταβολή γίνεται  μετά το κλείσιμο της εκκοκκιστικής περιόδου, η οποία  είχε παραταθεί -μετά από αίτημα της Διεπαγγελματικής Βάμβακος. Για όσους βαμβακοπαραγωγούς σε αυτή την πρώτη πληρωμή δεν καταβλήθηκε η ειδική ενίσχυση, λόγω ευρημάτων στο διοικητικό ή επιτόπιο έλεγχο, αυτή θα ολοκληρωθεί στις αμέσως επόμενες ημέρες.

Στην συνέχεια και  πριν τις εορτές του Πάσχα, θα καταβληθούν και οι υπόλοιπες συνδεδεμένες ενισχύσεις της φυτικής παραγωγής, όπως του σκληρού σίτου, των σανοδοτικών και κτηνοτροφικών ψυχανθών, των βρώσιμων οσπρίων κλπ.

Παράλληλα μετά την έκδοση των σχετικών υπουργικών αποφάσεων ξεκινά εντός της εβδομάδας η καταβολή  για τις αποζημιώσεις των μέτρων κρατικής ενίσχυσης, με σκοπό τη στήριξη της οικονομίας μετά την επίθεση της Ρωσίας κατά της Ουκρανίας, καθώς και των de minimis για όσους παραγωγούς στοιχειοθετήθηκε σημαντική  απώλεια εισοδήματος.

Οι συνδεδεμένες ενισχύσεις που αφορούν την ζωική παραγωγή θα πληρωθούν προς το τέλος Απριλίου, όπως κάθε χρόνο, ενώ μετά και μέχρι τις 14 Μαΐου θα γίνουν συμπληρωματικές πληρωμές Ενιαίας Ενίσχυσης και προκαταβολής βιολογικών που εκκρεμούν διασταυρώσεις αρχείων με την ΑΑΔΕ.

Μέσα στην εβδομάδα προωθείται η υπογραφή σχετικού μνημονίου με τις τράπεζες για την ενεργοποίηση της κάρτας αγρότη, λαμβάνοντας υπόψη τις νέες παραμέτρους που έχουν επέλθει με την εφαρμογή της ΚΑΠ 2023-2027, ώστε να αρχίσει άμεσα η διαδικασία της δανειοδότησης  των αγροτών.

Τέλος οι αποζημιώσεις  για ζημιές από τον  ΕΛΓΑ ύψους 50 εκ ευρώ, θα καταβληθούν στους παραγωγούς, όπως έχει προγραμματισθεί έως την  Μεγάλη Τετάρτη 12.4.2023. 

Με τις παραπάνω πληρωμές και την έναρξη της δανειοδότησης μέσω της κάρτας αγρότη που ενεργοποιείται άμεσα, διευκολύνονται οι παραγωγοί σε μια κρίσιμη καλλιεργητική περίοδο με την απόκτηση της αναγκαίας χρηματοδοτικής ρευστότητας για τις παραγωγικές τους διαδικασίες.

Η παραγωγή ενέργειας στην ΕΕ κατανέμεται σε μια σειρά από διαφορετικές πηγές ενέργειας: στερεά καύσιμα , φυσικό αέριο , αργό πετρέλαιο , πυρηνική ενέργεια και ανανεώσιμες πηγές ενέργειας (όπως βιομάζα, υδροηλεκτρική , αιολική και ηλιακή ενέργεια ). 

Το 2021, η μεγαλύτερη πηγή που συνέβαλε στην παραγωγή πρωτογενούς ενέργειας στην ΕΕ ήταν οι ανανεώσιμες πηγές ενέργειας (41% της συνολικής παραγωγής ενέργειας της ΕΕ). Αυτό συμβαίνει από το 2016, όταν οι ανανεώσιμες πηγές ενέργειας ξεπέρασαν την πυρηνική για πρώτη φορά. Η πυρηνική ενέργεια (31%) ήταν η δεύτερη μεγαλύτερη πηγή, ακολουθούμενη από τα στερεά καύσιμα (18%), το φυσικό αέριο (6%), το αργό πετρέλαιο (3%) και άλλες (0,2%).

Πηγή δεδομένων: nrg_bal_s 

Παραγωγή ενέργειας στις χώρες της Ε.Ε

Η παραγωγή ενέργειας ήταν πολύ διαφορετική από το ένα μέλος της ΕΕ στο άλλο. 

Το 2021, οι ανανεώσιμες πηγές ενέργειας ήταν η αποκλειστική πηγή πρωτογενούς παραγωγής στη Μάλτα (με άλλα λόγια, αυτή η χώρα δεν παρήγαγε κανένα άλλο είδος ενέργειας). Οι ανανεώσιμες πηγές ενέργειας αντιπροσώπευαν επίσης την κύρια πηγή σε ορισμένες χώρες της ΕΕ, με μερίδια άνω του 95% στη Λετονία (κοντά στο 100%), την Πορτογαλία (98%) και την Κύπρο (96%).

Τα στερεά καύσιμα ήταν η κύρια πηγή ενέργειας που παράγεται στην Πολωνία (72%), στην Εσθονία (56%) και στην Τσεχία (45%).  

Το φυσικό αέριο είχε τα μεγαλύτερα μερίδια στην Ολλανδία (58%) και στην Ιρλανδία (42%· η κύρια πηγή παραγωγής ενέργειας ήταν οι ανανεώσιμες πηγές ενέργειας και τα βιοκαύσιμα με 49%). Εν τω μεταξύ, το μερίδιο του αργού πετρελαίου ήταν το μεγαλύτερο στη Δανία (35%· η κύρια πηγή του ήταν οι ανανεώσιμες πηγές ενέργειας και τα βιοκαύσιμα με 48%).

Παραγωγή ενέργειας στις χώρες της ΕΖΕΣ

Ενώ οι ανανεώσιμες πηγές ενέργειας αντιπροσώπευαν το 100% της πρωτογενούς παραγωγής στην Ισλανδία, αντιστοιχούσε μόνο στο 7% στη Νορβηγία, όπου το φυσικό αέριο (47%) και το πετρέλαιο (45%) είχαν τα μεγαλύτερα μερίδια. 

Η ενέργεια που παράγεται στην ΕΕ κάλυψε μόνο το 42% της κατανάλωσης

Το 2021, η παραγωγή ενέργειας αντιστοιχούσε μόνο στο 42% της κατανάλωσης ενέργειας , απαιτώντας εισαγωγές της ΕΕ από τρίτες χώρες . Επομένως, για να έχουμε μια πλήρη εικόνα των ενεργειακών αναγκών της ΕΕ, η παραγωγή πρέπει να τεθεί σε προοπτική με τις εισαγωγές.

Το 2021, το κύριο εισαγόμενο ενεργειακό προϊόν ήταν τα προϊόντα πετρελαίου (συμπεριλαμβανομένου του αργού πετρελαίου, που είναι το κύριο συστατικό), που αντιπροσωπεύουν σχεδόν τα δύο τρίτα των εισαγωγών ενέργειας στην ΕΕ (64%), ακολουθούμενα από το φυσικό αέριο (25%) και τα στερεά ορυκτά καύσιμα (6%).

Το 2020, υπήρχαν 9,1 εκατομμύρια αγροκτήματα στην ΕΕ . Αυτό είναι περίπου 5,3 εκατομμύρια λιγότερες εκμεταλλεύσεις από το 2005 (που ισοδυναμεί με μείωση περίπου 37%). 

Οι εκμεταλλεύσεις μπορούν να ταξινομηθούν σύμφωνα με τις δραστηριότητες που κυριαρχούν στο γεωργικό εισόδημα. Ορισμένες εκμεταλλεύσεις κερδίζουν εισόδημα από διάφορες δραστηριότητες (μικτή γεωργία), ενώ άλλες κερδίζουν εισόδημα κυρίως είτε από καλλιέργειες είτε από κτηνοτροφία. Η εξειδικευμένη γεωργία αναφέρεται όταν μια δραστηριότητα αντιπροσωπεύει τουλάχιστον τα δύο τρίτα της συνολικής τυπικής παραγωγής μιας εκμετάλλευσης.

Αν και υπήρχαν λιγότερες εκμεταλλεύσεις στην ΕΕ όλων των τύπων το 2020 από ό,τι το 2005, οι μειώσεις σε ορισμένους τύπους εκμεταλλεύσεων ήταν πολύ πιο έντονες από άλλες. υπήρχαν 2,6 εκατομμύρια λιγότερες μικτές εκμεταλλεύσεις, 1,6 εκατομμύρια λιγότερες εξειδικευμένες εκμεταλλεύσεις ζώων και 0,9 εκατομμύρια λιγότερες εκμεταλλεύσεις ειδικών καλλιεργειών.

Πηγή δεδομένων: ef_lus_main

Σχεδόν τα τρία πέμπτα (58%) όλων των εκμεταλλεύσεων το 2020 κατηγοριοποιήθηκαν ως εξειδικευμένες καλλιέργειες: λίγο πάνω από το ένα τρίτο (34%) ειδικεύονταν στις καλλιέργειες αγρού, περίπου το ένα πέμπτο (22%) σε μόνιμες καλλιέργειες και ένα μικρό μερίδιο ( 2%) στην κηπουρική. 

Λίγο περισσότερο από το ένα πέμπτο (22%) των εκμεταλλεύσεων της ΕΕ ήταν εξειδικευμένες κτηνοτροφικές εκμεταλλεύσεις, με την εξειδίκευση στα γαλακτοκομικά να είναι ο πιο κοινός τύπος (5% όλων των εκμεταλλεύσεων), ακολουθούμενη από την κτηνοτροφία και πάχυνση , τα πουλερικά και τα αιγοπρόβατα και άλλα ζώα που βόσκουν (4%).

Το 2020, λίγο λιγότερο από το ένα πέμπτο (19%) όλων των εκμεταλλεύσεων στην ΕΕ ήταν μικτές εκμεταλλεύσεις, που σημαίνει ότι είχαν πολλαπλές καλλιέργειες ή/και ζώα χωρίς καμία δραστηριότητα να αποτελεί τουλάχιστον τα δύο τρίτα της τυπικής παραγωγής.

Ορισμένες εκμεταλλεύσεις (1% του συνόλου) δεν μπορούσαν να ταξινομηθούν επειδή είναι βιώσιμες στη φύση τους ή επειδή παράγουν αγαθά για τα οποία δεν μπορεί να υπολογιστεί η τυπική παραγωγή.

Το ήμισυ της χρησιμοποιούμενης γεωργικής έκτασης της ΕΕ βρίσκεται σε ειδικευμένες καλλιέργειες

Το 2020, λίγο περισσότερο από το ήμισυ (52%) της χρησιμοποιούμενης γεωργικής έκτασης (UAA) της ΕΕ βρέθηκε σε ειδικές εκμεταλλεύσεις για καλλιέργειες, με περίπου το ένα τρίτο (33%) σε ειδικές εκμεταλλεύσεις κτηνοτροφίας και το υπόλοιπο σε μικτές εκμεταλλεύσεις (15%). Σε επίπεδο χώρας, το μερίδιο των UAA που διαχειριζόταν κάθε τύπος εξειδίκευσης συσχετίστηκε στενά με τον αριθμό των εκμεταλλεύσεων ανά τύπο εξειδίκευσης.

 Πηγή δεδομένων: ef_lus_main

Σε γενικές γραμμές, υψηλά ποσοστά ειδικών καλλιεργειών παρατηρήθηκαν σε πολλές χώρες της Ανατολικής Ευρώπης, όπως η Βουλγαρία (73%), η Ουγγαρία (72%) και η Ρουμανία (67%), καθώς και σε μεσογειακές χώρες όπως η Ελλάδα (74%) ), Μάλτα (63%) και Κροατία (61%). Αυτό αντανακλούσε συχνά ευνοϊκές συνθήκες για την καλλιέργεια συγκεκριμένων ειδών δημητριακών, φρούτων ή/και ελιών. 

Οι εξειδικευμένες κτηνοτροφικές εκμεταλλεύσεις ήταν πιο διαδεδομένες σε αρκετές χώρες της βορειοδυτικής Ευρώπης, όπως το Λουξεμβούργο (82% όλων των εκμεταλλεύσεων), η Ιρλανδία (79%) και η Ολλανδία (58%).