Αμέσως μετά τις εθνικές εκλογές του Ιουλίου του 2019 δυνάμει του πρώτου Προεδρικού Διατάγματος της νέας Κυβέρνησης της ΝΔ, όλες τις δομές της οικονομικής διπλωματίας συγκεντρώθηκαν στο Υπουργείο Εξωτερικών με στόχο την ουσιαστική αναβάθμισή τους προκειμένου να ενισχυθεί η ελληνική οικονομία και ανάπτυξη μέσα από τη στήριξη της εξωστρέφειας των επιχειρήσεων. Σημαντικό ρόλο σε αυτό αναμενόταν ότι θα παίξουν τα 60 Γραφεία Οικονομικών και Εμπορικών Υποθέσεων (ΟΕΥ) που λειτουργούν ανά τον κόσμο και που αποτελούν τις μοναδικές ελληνικές οργανωμένες δημόσιες δομές της οικονομικής διπλωματίας ανά τον κόσμο που παρέχουν πρωτογενή, εξειδικευμένη και ολοκληρωμένη πληροφόρηση για τις συνθήκες που επικρατούν στις ξένες αγορές.
Ωστόσο, αντί να ενισχυθούν περαιτέρω τα Γραφεία ΟΕΥ, προωθείται από την ηγεσία και τις Υπηρεσίες του Υπουργείου Εξωτερικών Προεδρικό Διάταγμα το οποίο, μεταξύ άλλων, προβλέπει σημαντικότατη μείωση του αριθμού τους από 60 σε 38 καθώς και περιορισμό των αρμοδιοτήτων τους, με αποτέλεσμα την αδυναμία γρήγορης απόκρισης τους με ότι αυτό σημαίνει για τις ελληνικές επιχειρήσεις που δραστηριοποιούνται σε ξένες αγορές.
Προς τούτο, η Βουλευτής Πέλλας κ. Θεοδώρα Τζάκρη μαζί με 22 βουλευτές του ΣΥΡΙΖΑ-ΠΣ κατέθεσαν Ερώτηση προς τον Υπουργό Εξωτερικών με την οποία τον ρωτούν: (1) γιατί, χωρίς καμία προηγούμενη διαβούλευση με τους ενδιαφερόμενους φορείς, προχώρησε στη διαμόρφωση Προεδρικού Διατάγματος, με το οποίο προβλέπεται σημαντικότατη μείωση του αριθμού των Γραφείων ΟΕΥ καθώς και περιορισμός των αρμοδιοτήτων τους με ότι αυτό σημαίνει για τις ελληνικές επιχειρήσεις που δραστηριοποιούνται σε ξένες αγορές, (2) για τις προθέσεις του να επανεξετάσει το υπό διαμόρφωση Προεδρικό Διάταγμα, προκειμένου να συμπεριληφθούν οι θεσμικές παρεμβάσεις επιχειρηματικών εξωστρεφών φορέων που σε καμία περίπτωση δε συνηγορούν σε μείωση των Γραφείων ΟΕΥ ούτε σε περιορισμό των αρμοδιοτήτων τους αλλά καλούν επιτακτικά για την περαιτέρω ενίσχυση και εξάπλωση τους και σε νέες, ανερχόμενες οικονομίες και (3) με στόχο την ενίσχυση (και όχι την αποδυνάμωση) των Γραφείων ΟΕΥ, πώς προτίθεται να αξιοποιήσει τα εξειδικευμένα και έμπειρα στελέχη του κλάδου ΟΕΥ, όπως προβλέπεται σχετικά στο νόμο 4781/21 και αν πρόκειται να συνεχίσει την τροφοδότηση του κλάδου ΟΕΥ μέσω του αδιάβλητου συστήματος εισαγωγής της ΕΣΔΔΑ;
Ακολουθεί το πλήρες κείμενο της Ερώτησης:
«
Αθήνα, 29 Νοεμβρίου 2022
ΕΡΩΤΗΣΗ
Προς τον Υπουργό Εξωτερικών
Θέμα: «Αναβάθμιση των Γραφείων του Οικονομικών και Εμπορικών Υποθέσεων του Υπουργείου Εξωτερικών»
Στις 8 Ιουλίου του 2019, την επομένη των εθνικών εκλογών, υπογράφηκε το πρώτο Προεδρικό Διάταγμα της νέας Κυβέρνησης, το οποίο συγκέντρωνε όλες τις δομές της οικονομικής διπλωματίας στο Υπουργείο Εξωτερικών. Η σημασία του, εκτός από πρακτική, ήταν και συμβολική αφού, μεταξύ άλλων, προέβλεπε αναβάθμιση των δομών της οικονομικής διπλωματίας, δημιουργώντας την πεποίθηση ότι θα αποτελούσε την αιχμή του δόρατος της νέας διακυβέρνησης με προφανή στόχο την ενίσχυση της ελληνικής οικονομίας και ανάπτυξης μέσα από τη στήριξη της εξωστρέφειας των επιχειρήσεων. Ωστόσο ακόμη και σήμερα η ορθολογική ενσωμάτωση του ανθρώπινου δυναμικού από το πρώην Υπουργείο Οικονομίας και Ανάπτυξης, η αξιοποίηση και αναβάθμιση των ειδικευμένων δεξιοτήτων και της εμπειρίας του καθώς και η ομαλή υπηρεσιακή εξέλιξη του παραμένει στα χαρτιά.
Με το Νόμο 4781/21 για την Οργάνωση και λειτουργία του Υπουργείου Εξωτερικών, μεταξύ των λοιπών ρυθμίσεων, προβλέπεται τόσο η αναδιάρθρωση των οργανικών θέσεων του κλάδου Οικονομικών και Εμπορικών Υποθέσεων (ΟΕΥ), με στόχο την ενίσχυση της σύνθεσης των Γραφείων ΟΕΥ, όσο και η αντιμετώπιση των απαράδεκτων καθυστερήσεων στην ομαλή υπηρεσιακή εξέλιξή των υπαλλήλων του κλάδου αυτού, ζήτημα που ετίθετο από τον κλάδο ήδη από το 2014 - 2015.
Εντούτοις, σε αντίθεση με τα προβλεπόμενα στον Νόμο 4781/21 για ενίσχυση των Γραφείων ΟΕΥ, προωθείται από την ηγεσία και τις Υπηρεσίες του Υπουργείου Εξωτερικών Προεδρικό Διάταγμα το οποίο, μεταξύ άλλων, προβλέπει σημαντικότατη μείωση του αριθμού των Γραφείων ΟΕΥ (από 60 σε 38) καθώς και περιορισμό των αρμοδιοτήτων τους, προωθώντας «ένα συγκεντρωτικό και δύσκαμπτο μοντέλο διοίκησης» με μεμονωμένες θέσεις Υπαλλήλων Κλάδου ΟΕΥ σε αντίστοιχες Πρεσβείες ή Γενικά Προξενεία, χωρίς να λειτουργεί σε αυτές οργανωμένο Γραφείο ΟΕΥ. Αφαιρώντας από τους υπαλλήλους ΟΕΥ το δικαίωμα υπογραφής, ακόμη και στα πλέον απλά θέματα, επέρχεται ως αναπόφευκτο αποτέλεσμα η αδυναμία γρήγορης απόκρισης τους και εν γένει, επιχειρησιακής ευελιξίας τους, προκειμένου να ασκήσουν αποτελεσματικά τα εκ του νόμου απορρέοντα καθήκοντά τους.
Η ανακριβής αιτιολόγηση ότι δήθεν οι περικοπές στο δίκτυο των Γραφείων ΟΕΥ γίνονται για λόγους εξοικονόμησης κρατικών δαπανών είναι εντελώς σαθρή, δεδομένου ότι τα Γραφεία δεν διαθέτουν καν δικούς τους προϋπολογισμούς, αλλά αντιθέτως λειτουργούν στο πλαίσιο των διπλωματικών Αρχών, με ελάχιστες δαπάνες. Επομένως, η αντικατάσταση Γραφείου από μεμονωμένο υπάλληλο έχει μηδενική δημοσιονομική μεταβολή αλλά, αντιθέτως, ισχυρό αντιεξαγωγικό και γραφειοκρατικό πρόσημο. Προκαλεί δε εντύπωση ότι σε μια περίοδο που ο παγκόσμιος οικονομικός χάρτης ανασυντάσσεται, το σχέδιο του εν λόγω Προεδρικού Διατάγματος, αγνοεί εντελώς τις πρόσφατες θεσμικές παρεμβάσεις επιχειρηματικών εξωστρεφών φορέων που καλούν επιτακτικά για την ενίσχυση και εξάπλωση των Γραφείων ΟΕΥ σε νέες, ανερχόμενες οικονομίες, κινούμενο στην αντίθετη ακριβώς κατεύθυνση.
Έτσι, μετά τα προβλήματα που έχουν ήδη αναγνωριστεί και αφορούν στην ομαλή υπηρεσιακή εξέλιξη των υπαλλήλων ΟΕΥ, με το εν λόγω Προεδρικό Διάταγμα επιχειρείται και υποβάθμιση των Γραφείων ΟΕΥ που στην ουσία αποτελούν τις μόνες ελληνικές οργανωμένες δημόσιες δομές της οικονομικής διπλωματίας ανά τον κόσμο που παρέχουν πρωτογενή, εξειδικευμένη και ολοκληρωμένη πληροφόρηση για τις συνθήκες που επικρατούν στις ξένες αγορές, με ότι αυτό σημαίνει για τις ελληνικές επιχειρήσεις που δραστηριοποιούνται ή θέλουν να δραστηριοποιηθούν σε αυτές. Μάλιστα, παρά την κοινή αντίληψη περί αναγκαιότητας ενίσχυσης της οικονομικής διπλωματίας, ήδη από την τελευταία εκπαιδευτική σειρά της Εθνικής Σχολής Δημόσιας Διοίκησης (ΕΣΔΔΑ), έχει διακοπεί η τροφοδότηση του κλάδου ΟΕΥ με στελέχη γεγονός που δημιουργεί πρόσθετους φόβους για περαιτέρω υποβάθμιση της δυναμικότητας του τόσο χρήσιμου για την εθνική οικονομία της χώρας κλάδου.
Επειδή, τα Γραφεία ΟΕΥ, είναι η αιχμή του δόρατος της οικονομικής διπλωματίας που συμβάλλουν καθοριστικά στη στήριξη της εξωστρέφειας της ελληνικής οικονομίας, όπως θεσμικοί παράγοντες της αγοράς και επιχειρήσεις καταγράφουν στις σχετικές αξιολογήσεις τους για τα Γραφεία ΟΕΥ.
Επειδή, η μείωση του αριθμού των Γραφείων ΟΕΥ καθώς και ο περιορισμός των αρμοδιοτήτων τους θα έχουν αρνητικό αντίκτυπο στην ποιότητα των υπηρεσιών που προσφέρονται στις ελληνικές επιχειρήσεις που δραστηριοποιούνται σε ξένες αγορές.
Επειδή, τα Γραφεία ΟΕΥ αντιπροσωπεύουν ανά τον κόσμο τις ελληνικές δημόσιες δομές της οικονομικής διπλωματίας υποστηρίζοντας την εξωστρέφεια της ελληνικής οικονομίας, την επιχειρηματικότητα και τις εξαγωγές, με απτά και μετρήσιμα θετικά, μέχρι σήμερα, αποτελέσματα.
Ερωτάται ο κ. Υπουργός:
1. Γιατί, χωρίς καμία προηγούμενη διαβούλευση με τους ενδιαφερόμενους φορείς, προχωρήσατε στη διαμόρφωση Προεδρικού Διατάγματος, με το οποίο προβλέπεται σημαντικότατη μείωση του αριθμού των Γραφείων ΟΕΥ καθώς και περιορισμός των αρμοδιοτήτων τους με ότι αυτό σημαίνει για τις ελληνικές επιχειρήσεις που δραστηριοποιούνται σε ξένες αγορές;
2. Προτίθεστε να επανεξετάσετε το υπό διαμόρφωση Προεδρικό Διάταγμα, προκειμένου να συμπεριληφθούν οι θεσμικές παρεμβάσεις επιχειρηματικών εξωστρεφών φορέων που σε καμία περίπτωση δε συνηγορούν σε μείωση των Γραφείων ΟΕΥ ούτε σε περιορισμό των αρμοδιοτήτων τους αλλά καλούν επιτακτικά για την περαιτέρω ενίσχυση και εξάπλωση τους και σε νέες, ανερχόμενες οικονομίες;
3. Με στόχο την ενίσχυση (και όχι την αποδυνάμωση) των Γραφείων ΟΕΥ, πώς προτίθεστε να αξιοποιήσετε τα εξειδικευμένα και έμπειρα στελέχη του κλάδου ΟΕΥ, όπως προβλέπεται σχετικά στο νόμο 4781/21; Θα συνεχιστεί η τροφοδότηση του κλάδου ΟΕΥ μέσω του αδιάβλητου συστήματος εισαγωγής της ΕΣΔΔΑ;
Οι Ερωτώντες Βουλευτές
Τζάκρη Θεοδώρα
Αλεξιάδης Τρύφων
Αναγνωστοπούλου Σία
Αυλωνίτης Αλέξανδρος
Βαρδάκης Σωκράτης
Γιαννούλης Χρήστος
Δρίτσας Θεόδωρος
Κασιμάτη Νίνα
Καφαντάρη Χαρά
Μάλαμα Κυριακή
Μάρκου Κώστας
Μπαλάφας Γιάννης
Μπάρκας Κώστας
Μπουρνούς Γιάννης
Μωραΐτης Θάνος
Παπαηλιού Γιώργος
Σαντορινιός Νεκτάριος
Συρμαλένιος Νίκος
Τόλκας Άγγελος
Τριανταφυλλίδης Αλέξανδρος
Τσίπρας Γιώργος
Φάμελλος Σωκράτης
Χαρίτου Δημήτριος»
