Κοινή ανακοίνωση Τομέα Αγροτικής Ανάπτυξης & Τροφίμων ΠΑΣΟΚ Κινήματος Αλλαγής και των βουλευτών Μανόλη Χνάρη – Χριστίνας  Σταρακά, Υπεύθυνων Κ.Τ.Ε. Αγροτικής Ανάπτυξης

Υπό την πίεση του χαμηλών εκλογικών ποσοστών της Νέας Δημοκρατίας στις πρόσφατες ευρωεκλογές, ο Πρωθυπουργός επισκέφτηκε το Υπουργείο Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων για να ασχοληθεί με τον πολύπαθο αγροτικό τομέα.

Κατά την πρώτη επίσκεψή του κ. Μητσοτάκη στο Υπουργείο πριν πέντε χρόνια (Ιούλιος 2019), είχε θέσει ως προτεραιότητα την αναβάθμιση του πρωτογενούς τομέα ως κεντρικής πολιτικής επιλογής του αναπτυξιακού μοντέλου της χώρας. Σήμερα, πέντε χρόνια μετά, οι αγρότες βλέπουν τα εισοδήματά τους να συρρικνώνεται. Πλήρης αποτυχία!

Είναι γνωστό σε όλους πως τα πέντε χρόνια διακυβέρνησης της Νέας Δημοκρατίας έχουν τοποθετηθεί πέντε υπουργοί ΥΠΑΑΤ, χωρίς να έχει εκπονηθεί ένα συγκροτημένο και οργανωμένο σχέδιο αγροτικής πολιτικής.

Η εκρηκτική αύξηση του κόστους παραγωγής παραμένει. Το κόστος ενέργειας έχει εκτιναχθεί και το πολυδιαφημιζόμενο αγροτικό τιμολόγιο «ΓΑΙΑ» με τις υψηλές τιμές ρεύματος δεν είναι ελκυστικό για τη μεγάλη πλειοψηφία των αγροτών. Από την επιστροφή του Ειδικού Φόρου Κατανάλωσης Πετρελαίου έχει δοθεί μια μικρή προκαταβολή, που απέχει κατά πολύ από την πρόταση μας για κατάργηση του. Τα λιπάσματα, οι ζωοτροφές και τα γεωργικά εφόδια πωλούνται σε πολύ υψηλές τιμές στην Ελλάδα σε σχέση με τις υπόλοιπες χώρες της Ε.Ε., γεγονός που ο Πρωθυπουργός της χώρας ομολογεί ότι μόλις σήμερα το έμαθε!

Πράγματι, κ. Πρωθυπουργέ ισχύει η διαπίστωσή σας ότι η γραφειοκρατία στραγγαλίζει τους παραγωγούς και υστερούμε ως χώρα στην εκπαίδευση και κατάρτιση των αγροτών. Μόνο που η ευθύνη ανήκει αποκλειστικά στους συνεργάτες σας και στην κυβέρνηση της Νέας Δημοκρατίας.

Όσον αφορά στην Κοινή Αγροτική Πολιτική (ΚΑΠ) παραμένουν ακόμα και σήμερα απλήρωτα ποσά από τις ενισχύσεις του 2023 και η πλατφόρμα υποβολής δηλώσεων ΟΣΔΕ για το 2024, δεν είναι λειτουργική. Ο ΟΠΕΚΕΠΕ, ο οργανισμός πληρωμών, έχει τεθεί σε ευρωπαϊκή επιτήρηση με επιβολή βαρύτατων προστίμων, με κίνδυνο να χάσει τη διαπίστευση του και να μην μπορούν να καταβληθούν στους παραγωγούς οι ενισχύσεις της ΚΑΠ.

Πέντε χρόνια δεν έγινε καμία προσπάθεια αναθεώρησης του κανονισμού λειτουργίας του ΕΛΓΑ. Η τελευταία αναθεώρηση πραγματοποιήθηκε το 2011, και σήμερα ο οργανισμός αδυνατεί να καλύψει ζημίες που οφείλονται στις συνέπειες της εξελισσόμενης κλιματικής κρίσης, ενώ τα ταμειακά του διαθέσιμα έχουν εξαντληθεί.

Όσο για το Ταμείο Ανάκαμψης, ελάχιστες επενδύσεις προβλέπονται στον πρωτογενή τομέα. Η ελληνική γεωργία είναι ο φτωχός συγγενής.

Για το ΠΑΣΟΚ- Κίνημα Αλλαγής, το βασικό πρόταγμα είναι η προστασία και η ενίσχυση του αγροτικού εισοδήματος, η βιωσιμότητα των αγροτικών εκμεταλλεύσεων και της αλιευτικής παραγωγής, με τη διαμόρφωση και ανάδειξη μιας ελκυστικής και δυναμικής υπαίθρου με υψηλή ποιότητα ζωής και πρόσβαση σε όλες τις βασικές υπηρεσίες.

Την πληθυσμιακή αύξηση του ηλιόψαρου (Lepomis gibbosus), ενός ξενικού είδους που συναντάται στις λίμνες, τα ποτάμια του Καναδά και της Βόρειας Αμερικής, καταγράφουν τα τελευταία χρόνια οι ειδικοί επιστήμονες που μελετούν τα νερά των λιμνών της δυτικής και κεντρικής Μακεδονίας.

Σύμφωνα με τον ιχθυολόγο Θανάση Βαρβέρη, το εν λόγω είδος εντοπίστηκε και άρχισε να καταγράφεται από το 1994, στη λίμνη Κερκίνη, στη Βόλβη και την τεχνητή λίμνη του Αώου. Λίγο αργότερα στη λίμνη της Καστοριάς, στην τεχνητή λίμνη Πολυφύτου, στις δύο λίμνες των Πρεσπών, στη Βεγορίτιδα και στις μικρότερες λίμνες Ζάζαρη, Χειμαδίτιδα και Πετρών.
Όπως εξήγησε ο κ. Βαρβέρης, μιλώντας στο ΑΠΕ-ΜΠΕ, το συγκεκριμένο είδος «ανταγωνίζεται τα ενδημικά είδη των λιμνών κυρίως μέσω της κατανάλωσης των αβγών τους, κατά την αναπαραγωγική περίοδο». Από την ιχθυοπανίδα των λιμνών δεν υπάρχει θηρευτής που θα μπορούσε να το απειλήσει εκτός από τον γουλιανό, που όμως ζει σε βαθύτερα σημεία των λιμνών, ενώ το ηλιόψαρο ζει στην επιφάνεια.

Από πρόσφατη έρευνα στο πλαίσιο προγράμματος ελέγχου αναπαραγωγής της ιχθυπανίδας των λιμνών της Φλώρινας διαπιστώθηκε σημαντική παρουσία του ξενικού είδους (4 στα 100 ψάρια), γεγονός που δημιουργεί ανησυχία για το μέλλον των ενδημικών ειδών που υπάρχουν στις λίμνες. Ο κ. Βαρβέρης ανέφερε ότι «αντίστοιχα προβλήματα -και ίσως σε μεγαλύτερο βαθμό, αντιμετωπίζουν πολλές λίμνες και ποτάμια της Ευρώπης». Πρόσθεσε δε, ότι «το συγκεκριμένο είδος φαίνεται να προσαρμόζεται και να επιβιώνει ακόμα και σε λίμνες αλπικού τύπου, που οι συνθήκες δεν το ευνοούν». Πώς τα καταφέρνει; Παρουσιάζει μικρότερο μέγεθος ανάπτυξης από 12 έως 18 cm αντί για 30 cm αλλά και μικρότερο κύκλο ζωής δύο ετών από το συνηθισμένο των έξι ετών.

Πώς έφτασε όμως το συγκεκριμένο ψάρι στα ελληνικά ύδατα; Ο κ. Βαρβέρης αναφέρει ότι η εξάπλωσή του έγινε με δύο τρόπους: από τον εμπλουτισμό των λιμνών, όπου ανάμεσα στα ενδημικά είδη υπήρχαν και κάποια ηλιόψαρα και από τη μεταφορά των διχτυών από λίμνη σε λίμνη, όπου κάποια από τα αβγά των ηλιόψαρων κατάφεραν και επέζησαν.
Πώς μπορεί να αντιμετωπιστεί η ραγδαία ανάπτυξη του πληθυσμού του; Ο κ. Βαρβέρης σημειώνει ότι «η μοναδική λύση είναι η αλίευσή του από τους ψαράδες και η ένταξή του στην αλυσίδα διατροφικής αξίας των λιμνίσιων ψαριών».

Σύμφωνα με προγνωστικά μοντέλα, η κλιματική αλλαγή, σε συνδυασμό με την αύξηση της θερμοκρασίας του νερού των λιμνών, αναμένεται να δημιουργήσει συνθήκες που έως το 2050 θα οδηγήσουν σε σημαντική επέκταση των ζωνών παρουσίας του συγκεκριμένου είδους και ταυτόχρονα στην αύξηση του κύκλου ζωής του από τα δύο στα έξι έτη.
Το ΓΕΩΤ.Ε.Ε./παράρτημα Δυτ. Μακεδονίας, στο πλαίσιο της διαβούλευσης σχετικά με την ΚΥΑ «Εθνικός Κατάλογος Χωροκατακτητικών Ξενικών Ειδών (ΧΞΕ)», με επιστολή στη Δ/νση Διαχείρισης Φυσικού Περιβάλλοντος & Βιοποικιλότητας του Υπουργείο Περιβάλλοντος & Ενέργειας, αφού παραθέτει τα στοιχεία της έρευνας, ζητά να συμπεριληφθεί στη λίστα των ιχθύων εσωτερικών υδάτων το συγκεκριμένο είδος Lepomis gibbosus (Ηλιόψαρο), με την ένδειξη κατηγορίας κινδύνου «μεσαία».

ΑΠΕ-ΜΠΕ

Θεοδώρα Τζάκρη: «Οι Υπουργοί έρχονται και παρέρχονται στο ΥΠΑΑΤ αλλά το ΟΣΔΕ παραμένει κλειστό»

Καμία ενημέρωση από τον κ. Σταμενίτη για το πότε προβλέπεται να ξεκινήσει η διαδικασία υποβολής των νέων δηλώσεων ΟΣΔΕ 2024.

Την Παρασκευή 21 Ιουνίου συζητήθηκε στη Βουλή η Επίκαιρη Ερώτηση της Βουλευτού Πέλλας και Γραμματέας της ΚΟ του ΣΥΡΙΖΑ-ΠΣ κ. Θεοδώρας Τζάκρη με θέμα «ο ΟΠΕΚΕΠΕ σε άμεση επιτήρηση από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή». Κατά τη συζήτηση της Επίκαιρης Ερώτησης η κ. Τζάκρη αναφέρθηκε στην σημερινή τραγική κατάσταση του Οργανισμού που απέτυχε στην καταβολή των ενισχύσεων ενώ για πρώτη φορά  στα ελληνικά χρονικά βρίσκεται υπό ευρωπαϊκή επιτήρηση λόγω σοβαρών παρατυπιών που έχουν να κάνουν με την καταβολή των ενισχύσεων της ΚΑΠ προς τους δικαιούχους αγρότες και κτηνοτρόφους, με τη λειτουργία και τη στελέχωση του Οργανισμού, με την ποιότητα και τη νομιμότητα των πληρωμών, με την τήρηση των ευρωπαϊκών κανονισμών. Η κ. Τζάκρη ρώτησε για τις ενέργειες που έχουν γίνει από την πλευρά του Υπουργείου (πέρα από τις συνεχείς αλλαγές Υπουργών και Προέδρων του Οργανισμού) ώστε να αντιμετωπιστούν τα προβλήματα στον ΟΠΕΚΕΠΕ και να αποφευχθεί αυτή η αρνητική εξέλιξη που ενδέχεται να οδηγήσουν σε κίνδυνο τα 13 δις € των ενισχύσεων της ΚΑΠ προς τους Έλληνες αγρότες και κτηνοτρόφους για την περίοδο 2023-27. Επιπλέον, αναφέρθηκε στη δυσάρεστη κατάσταση ότι ενώ βρισκόμαστε στις 21 Ιουνίου δεν έχει ξεκινήσει η διαδικασία υποβολής των νέων δηλώσεων ΟΣΔΕ 2024, με ότι αυτό συνεπάγεται για την έγκαιρη και έγκυρη καταβολή των αγροτικών ενισχύσεων τον ερχόμενο Οκτώβριο.

Από την πλευρά του Υπουργείου Αγροτικής Ανάπτυξης, ο Υφυπουργός κ. Σταμενίτης για ακόμη μια φορά προσπάθησε να υποβαθμίσει την σημασία της κατάστασης, λέγοντας ότι «όλα βαίνουν καλώς» παρά το γεγονός ότι παραμένουν σε εκκρεμότητα πληρωμές του 2023 μέχρι το τέλος Ιουνίου, δεν έχει ξεκινήσει (για πρώτη φορά τέτοια εποχή) η διαδικασία υποβολής των νέων δηλώσεων ΟΣΔΕ 2024, ενώ έχει ήδη επιβληθεί στην Ελλάδα καταλογισμός ύψους 280 εκ. € για προηγούμενες χρήσεις των ετών 2020, 2021 και 2022. Ανέφερε δε, ότι ο ΟΠΕΚΕΠΕ δεν είναι υπό επιτήρηση και ότι όλα αυτά που συμβαίνουν στον Οργανισμό αφορούν μια συνήθη διαδικασία διαλόγου με την Ευρωπαϊκή Επιτροπή. Καμία ενημέρωση δεν υπήρξε από τον κ. Υφυπουργό ούτε για τα προβλήματα που εμποδίζουν το ΟΣΔΕ να ανοίξει, ούτε και το πότε προβλέπεται να ξεκινήσει η διαδικασία υποβολής των νέων δηλώσεων ΟΣΔΕ 2024.

Αναλυτικά η παρέμβαση της κ. Τζακρη:

«Κύριε Υφυπουργέ

Ο ΟΠΕΚΕΠΕ σήμερα βρίσκεται σε τραγική κατάσταση. Ο Οργανισμός απέτυχε στην καταβολή των ενισχύσεων

• Με τις αδικαιολόγητες μειώσεις στη βασική ενίσχυση, σε σχέση με το 2022, υπήρξε μείωση στη βασική ενίσχυση βοσκοτόπων κατά 27%, των δενδρωδών καλλιεργειών κατά 19% και των ετησίων καλλιεργειών κατά 17%.
• Με τις οριζόντιες μειώσεις στις ενισχύσεις για τα οικολογικά σχήματα (έως και 50%) λόγω υπέρβασης των χρηματοδοτικών κονδυλίων, με την υπέρβαση  κατά 550 εκ. € περίπου του διατιθέμενου προϋπολογισμού των 425 εκ. €.
• Για τις συνδεδεμένες ενισχύσεις, που ξαφνικά και χωρίς καμία προειδοποίηση, το Υπουργείο αποφάσισε πολύ μεγάλες οριζόντιες μειώσεις ή πολύ μεγάλες αυξήσεις στα ποσά των συνδεδεμένων ενισχύσεων. Έτσι, από τη μία υπήρξαν εντυπωσιακές αυξήσεις στις συνδεδεμένες ενισχύσεις του μαλακού σιταριού (+170%) και του κριθαριού (+185%) και από την άλλη εντυπωσιακές μειώσεις στα μήλα ΠΟΠ (-50%), στα πορτοκάλια για χυμό (-46% ) και αραβόσιτο (-28%).

Ο ΟΠΕΚΕΠΕ, σήμερα βρίσκεται σε τραγική κατάσταση.

Για πρώτη φορά  στα ελληνικά χρονικά λόγω σοβαρών παρατυπιών, ο ΟΠΕΚΕΠΕ βρίσκεται υπό ευρωπαϊκή επιτήρηση.

Σύμφωνα με την επιστολή της Ευρωπαϊκής Επιτροπής γίνεται λόγος για σοβαρές ελλείψεις και παρατυπίες που έχουν να κάνουν με την καταβολή των ενισχύσεων της ΚΑΠ προς τους δικαιούχους αγρότες και κτηνοτρόφους, με τη λειτουργία και τη στελέχωση του Οργανισμού, με την ποιότητα και τη νομιμότητα των πληρωμών, με την τήρηση των ευρωπαϊκών κανονισμών. Αποτέλεσμα όλων αυτών είναι να θέσουν τον ΟΠΕΚΕΠΕ, υπό επιτήρηση για διάστημα 12 μηνών, που δείχνει πολύ καθαρά ότι το κακό με τις πληρωμές έχει παραγίνει.

Έχουν πραγματοποιηθεί ήδη δυο συναντήσεις στις 27 του προηγουμένου Μαΐου και στις 11 Ιουνίου και κρίθηκε ότι θα πρέπει να γίνει επανέλεγχος της διαπίστευσης του ΟΠΕΚΕΠΕ για διάστημα 12 μηνών, ζητώντας παράλληλα από τις ελληνικές αρχές ένα action plan αποκατάστασης των ελλείψεων που έχουν διαπιστωθεί.

Και σας ρωτώ κ. Υπουργέ:

Απειλείται με οριστική άρση πιστοποίησης ο ΟΠΕΚΕΠΕ από την ΕΕ;

Τι κάνατε (πέρα από τις συνεχείς αλλαγές Προέδρων του Οργανισμού - 5 Πρόεδρους αλλάξατε μέχρι σήμερα) προκειμένου να αντιμετωπιστούν τα προβλήματα στον ΟΠΕΚΕΠΕ και να αποφευχθεί αυτή η αρνητική εξέλιξη που αφορά στην επικείμενη άμεση επιτήρηση του ΟΠΕΚΕΠΕ από τις ευρωπαϊκές αρχές και

Πόσο κινδυνεύουν από αυτή την εξέλιξη οι ενισχύσεις της ΚΑΠ προς τους Έλληνες αγρότες και κτηνοτρόφους που για την περίοδο 2023-27 ανέρχονται σε περισσότερα από 13 δις €.

Δευτερολογία

Κύριε Υπουργέ,

Σας άκουσα με πολύ προσοχή!

Όμως βρισκόμαστε στις 21 Ιουνίου και το ΟΣΔΕ δεν έχει ανοίξει ακόμη. Και ο απερχόμενος Υπουργός ο οποίος «εκδιώχτηκε» για τα τεκταινόμενά του στο Υπουργείο, με κάτι απευθείας αναθέσεις πάνω από 1 εκ. € με ανθοδέσμες 6000 € για κάτι πίνακες που έκαναν φτερά [το political τα λέει], μας έλεγε για το άνοιγμα του ΟΣΔΕ 2024 το αργότερο στις 10 Ιουνίου, αφού επιλυθούν όλα τα προβλήματα του συστήματος.

Αλήθεια για ποια προβλήματα μιλούσε ο πρώην Υπουργός που ακόμη και σήμερα εμποδίζουν το ΟΣΔΕ να ανοίξει;

Πότε προβλέπεται ότι θα ανοίξει;

Έχετε επίγνωση τι συνέπειες έχει αυτό στην έγκαιρη και έγκυρη καταβολή των αγροτικών ενισχύσεων τον ερχόμενο Οκτώβριο;

Βρισκόμαστε στις 21 Ιουνίου και οι αγρότες δεν έχουν ιδέα για τα οικολογικά σχήματα του 2024. Πως θα δρομολογήσουν τις ενέργειες τους προκειμένου να επωφεληθούν από αυτά τα 425 εκ € που αντιστοιχούν στα οικολογικά σχήματα της ΚΑΠ; Ή μήπως να περιμένουμε πάλι το χάος του 2023;

Που ενώ πλησιάζουμε στις 30 Ιουνίου οφείλετε ακόμη χρήματα στους αγρότες από τις περυσινές ενισχύσεις τους.

Να σας θυμίσω και το πρόστιμο ύψους 283 εκ. € που καταλογίστηκε στη χώρα μας για κακή διαχείριση των αγροτικών ενισχύσεων τις χρονικές περιόδους 2020, 2021 και 2022, επί κυβερνήσεων Νέας Δημοκρατίας. Τα 283 εκ. € είναι περίπου το 33% της φετινής βασικής ενίσχυσης.

Ακόμη μια φορά όμως από την πλευρά σας γίνεται προσπάθεια να απαξιώσετε ή να μειώσετε την σημασία της κατάστασης, αλλά η επιτήρηση του ΟΠΕΚΕΠΕ από μόνη της συνιστά τρανταχτή απόδειξη της αποτυχίας 4 Υπουργών της ΝΔ και 5 Προέδρων του ΟΠΕΚΕΠΕ, τα τελευταία 5 χρόνια, να διασφαλίσουν το αυτονόητο και το κεκτημένο των προηγούμενων χρόνων, σε ότι αφορά τις επιδοτήσεις των αγροτών μας.

Και αντί να απολογηθείτε για την κατάντια που έχετε οδηγήσει έναν τέτοιο Οργανισμό ο οποίος διαχειρίζεται κάθε χρόνο πάνω από 2,5 δις € για την υποστήριξη του αγροδιατροφικού τομέα της χώρας, μας λέτε ότι «μέχρι το τέλος 2024 ο ΟΠΕΚΕΠΕ θα μοιράσει 2,5 δις €».

Αλήθεια πως θα το κάνει αυτό; Όπως το έκανε και φέτος;

Όλα αυτά κύριε Υπουργέ μαζί με την υποστελέχωση, την υποχρηματοδότηση και την εγκατάλειψη του δημόσιου τομέα αποτελούν ένα εκρηκτικό μίγμα. Γιατί το σύστημα καταβολής των αγροτικών επιδοτήσεων, όχι απλά παραπαίει, αλλά βρίσκεται σε πλήρη κατάρρευση, εξαιτίας της ανεπάρκειας, της αλαζονείας και της αναλγησίας της Κυβέρνησης σας στον κρίσιμο τομέα της αγροτικής πολιτικής και της διαχείρισης των ενωσιακών πόρων της ΚΑΠ.

Θριαμβολογείτε ότι διατηρήσατε τους πόρους της ΚΑΠ αλλά οι αγρότες και κτηνοτρόφοι παίρνουν όλο και μικρότερες ενισχύσεις.

Αυτό δεν είναι άλμα προς το μέλλον κ. Υπουργέ, είναι άλμα στο κενό!»