Για πρώτη φορά στα χρονικά οι εισαγωγές ξεπέρασαν τις εξαγωγές, σε ποσότητα
Οι χαμηλές τιμές οίνων ευρωπαϊκής προέλευσης , η απουσία ελέγχων, η ισχνή ελληνική οινοπαραγωγή του 2024 και η χαμηλή διαθεσιμότητα οίνων (συνυπολογιζόμενων και των αποθεμάτων 31/7/2023), είναι τα πιθανά αίτια που ώθησαν τους Έλληνες οινοπαραγωγούς σε μια άνευ προηγουμένου έκρηξη εισαγωγών οίνων σε ποσότητα το 2024 κατά 39,95%, σε σύγκριση με το 2023 (25.512 tn / 2024 – 18.230 tn/2023).
Σύμφωνα με τα προσωρινά στοιχεία που δημοσίευσε η ΕΛΣΤΑΤ και επεξεργάστηκε η ΚΕΟΣΟΕ, σε συνολικό επίπεδο μειωμένη παρουσιάζεται η αξία εισαγωγών το 2024 έναντι του 2023 (71.895.735 €/2024 – 76.662.390 €/2023) κατά 6,21%, γεγονός που υποδηλώνει ότι το 2024 εισήχθησαν πολύ περισσότεροι φθηνοί οίνοι, που από την περαιτέρω ανάλυση προκύπτει ότι προέρχονται από την Ευρωπαϊκή Ένωση, η ενδοκοινοτική απόκτηση των οποίων σε μέση τιμή μονάδος ανά kg υποχώρησε κατά 33,36% το 2024 έναντι του 2023.
Να επισημάνουμε ότι μόνο από τρεις χώρες της Ε.Ε. (Ιταλία, Ισπανία, Βουλγαρία) εισήχθησαν 20.643 tn σε σύνολο 25.512 tn, γεγονός που έχει εγείρει μεγάλα ερωτηματικά ως προς την επισήμανση με την οποία διακινήθηκαν οι οίνοι αυτοί στην ελληνική αγορά.
Αποτέλεσμα της εκρηκτικής ανόδου των εισαγωγών ήταν και το ότι για πρώτη φορά στα χρονικά οι εισαγωγές σε ποσότητα το 2024 (25.512.020 kg) υπερσκέλισαν τις αντίστοιχες εξαγωγές (25.164.991 kg).
Την εικόνα αυτή αποδίδουν οι συγκεντρωτικοί πίνακες ενδοκοινοτικών αποκτήσεων και εισαγωγών ελληνικού οίνου, που ακολουθούν:

Από την ανάλυση των ανωτέρω πινάκων προκύπτει ότι οι εισαγωγές οίνων αφορούν κυρίως ενδοκοινοτικές αποκτήσεις, δηλαδή από χώρες της Ε.Ε από την οποία οι αποστολές μειώθηκαν κατά 5,89% σε αξία(68.756.333 €/2024 – 73.063.019 €/2023), παρ’ όλα αυτά αύξηση κατά 29,37% παρουσιάζει η σύγκριση των μεγεθών σε αξία ,του 2024 με το μέσο όρο της προηγούμενης 5ετίας 2019 – 2023.
Όσον αφορά τις ποσότητες οίνων όπως προαναφέραμε αυτές αυξήθηκαν κατακόρυφα το 2024 όσον αφορά τις αποκτήσεις από χώρες της Ε.Ε κατά 41,21% (25.230 tn/2024 – 17.867 tn/2023) ενώ καταγράφεται αντίστοιχη αύξηση κατά 44,59%, συγκρίνοντας το 2024 με τον μέσο όρο εισαγωγών της προηγούμενης 5ετίας.
Συναρτόμενη με τα ανωτέρω μεγέθη η μέση τιμή αγοράς οίνων από χώρες της Ε.Ε. ανά kg, μειώθηκε το 2024 κατά 33,36% (2,73 €/kg-2024 – 4,09 €/kg-2023), γεγονός που οφείλεται όπως θα δούμε στην απόκτηση οίνων από την Βουλγαρία με μέση τιμή τα 0,42 €/ kg
Μείωση κατά 12,78% καταγράφεται στις εισαγωγές οίνου από Τρίτες Χώρες σε αξία (3.139.402 €/2024 – 3.599.371 €/2023). Σημαντική διαχρονική αύξηση των εισαγωγών αντικατοπτρίζεται στο μέσο όρο της τελευταίας 5ετίας (33,66%), ποσοστιαία μεταβολή επηρεασμένη από την μεγάλη πτώση των αντίστοιχων μεγεθών το 2020 λόγω της πανδημίας, αλλά και από τη συνεχή αύξηση σε αξία των εισαγωγών οίνου, κατά τα υπόλοιπα έτη της 5ετίας.
Παρά την αύξηση εισαγωγών σε αξία, μείωση κατά 22,31% παρουσιάζουν οι ποσότητες εισαγωγής οίνων από Τρίτες Χώρες (282 tn/2024 - 363 tn/2023).
Σημαντική είναι και η αύξηση της μέσης τιμής εισαγόμενων οίνων από Τρίτες Χώρες κατά 12,27% το 2024 έναντι του 2023 (9,92€/kg-2023 – 11,13€/kg-2024).
Η κατάταξη των χωρών που αποστέλλουν ή εξάγουν οίνους στην Ελλάδα από χώρες της Ε.Ε., ή Τρίτες Χώρες με κριτήριο κατάταξης την ποσότητα είναι η ακόλουθη:
Ενδοκοινοτικές αποκτήσεις ανά χώρα
Η Ιταλία και η Γαλλία κυριαρχούν στην τροφοδοσία οίνων στην ελληνική αγορά με διαφορετική στόχευση στις κατηγορίες της, όμως το 2024 και η Ισπανία και η Βουλγαρία σημείωσαν σημαντικές επιδόσεις.
Αναλυτικότερα ανά χώρα απόκτησης οίνων από την Ευρωπαϊκή Ένωση η εικόνα είναι η εξής:
Ιταλία
Πρωταθλήτρια εδώ και δεκαετίες η Ιταλία ως προς την ποσότητα των οίνων που παραδίδονται στην Ελλάδα, αλλά πλέον από πέρυσι και την αξία , η οποία απέστειλε το 2024 το 41,95% των συνολικών ποσοτήτων οίνων που αποκτούνται από χώρες της Ε.Ε.
Το 2024 κατεγράφη αύξηση των παραδόσεων οίνων από Ιταλία κατά 2,71% σε αξία (26.596.570 €/2024 – 25.894.764 €/2023), ενώ αντίστοιχη αύξηση κατά 42,40% καταγράφει και η σύγκριση του 2024 με το Μ.Ο. 5ετίας.
Το ύψος της αξίας ενδοκοινοτικών αποκτήσεων από Ιταλία, καταγράφει το υψηλότερο επίπεδο το 2024 , σε σύγκριση με όλα τα προηγούμενα έτη.
Σημαντική αύξηση καταγράφουν και οι ποσότητες οίνου που παραδόθηκαν στην Ελλάδα το 2024 έναντι του 2023 από την Ιταλία κατά 28,40% (10.584.159 kg/2024 – 8.242.807 kg/2023), όπως και αύξηση κατά 22,49% καταγράφεται σε σχέση με το Μ.Ο. της τελευταίας 5ετίας. Να σημειωθεί ότι το 2016 έως το 2019 , εισήγοντο αρκετά υψηλότερες ποσότητες οίνων με ανώτερη ποσότητα τα 13.129.738 kg το 2016. Η άνοδος όμως της μέσης τιμής εισαγωγής των ιταλικών οίνων επηρέασε τις εισαγόμενες ποσότητες υπέρ άλλων χωρών της ΕΕ.
Ισοδύναμη αυτών των μεταβολών είναι η μείωση της μέσης τιμής αγοράς οίνων από Ιταλία κατά 20,01% (3,14 €/kg/2023 – 2,51 €/kg/2024), τιμή που είναι αυξημένη σε σχέση με το επίπεδο των προηγούμενων 5 ετών, κατά 14,28%.
Παρά το ότι από τη γείτονα χώρα, αποκτούνται και εμφιαλωμένοι και χύδην οίνοι, είναι γνωστό ότι ο μεγαλύτερος όγκος αφορά τους χύδην οίνους οι οποίοι πωλούνται στην Ελλάδα, σε άκρως ανταγωνιστικές τιμές με τους παραγόμενους ελληνικούς. Για μια ακόμη φορά εγείρεται το θέμα της επισήμανσης των οίνων αυτών κατά την κυκλοφορία τους, στην ελληνική αγορά.
Γαλλία
Η Γαλλία κατατάσσεται δεύτερη χώρα ενδοκοινοτικής απόκτησης οίνων από την Ελλάδα το 2024 σε αξία - μετά την πρωτοφανή υποχώρηση των εξαγωγών της σε αξία κατά σχεδόν 30% - αλλά και δεύτερη σε ποσότητα. Το 2024 καταγράφει μείωση σε αξία των παραδόσεων της στην Ελλάδα κατά 29,54% (25.050.258 €/2024 – 35.553.062 €/2023). Ανεπαίσθητη αύξηση (0,82%) καταγράφεται πλέον, συγκρίνοντας τον μέσο όρο 5ετίας με το 2024.
Το ίδιο πτωτικά κινείται και το μέγεθος της ενδοκοινοτικής απόκτησης οίνων από τη Γαλλία με κριτήριο τις ποσότητες. Μείωση κατά 9,86% καταγράφουν οι ποσότητες οίνων που αποστέλλονται από την Γαλλία προς την Ελλάδα (2.270.179 kg/2024 – 2.518.524 kg/2023), ποσότητες οι οποίες συγκρινόμενες με το μέσο όρο 5ετίας καταγράφουν αύξηση κατά 21,10%.
Εντυπωσιακή είναι όμως η πτώση της μέσης τιμής αγοράς οίνων από Γαλλία το 2024 έναντι του 2023 και των προηγουμένων ετών ,η οποία μειώνεται σημαντικά κατά 21,83% (14,12 €/kg/2023 – 11,03 €/kg/2024).
Ισπανία
Εκρηκτική αύξηση επίσης καταγράφεται στις ισπανικές αποστολές οίνων προς την Ελλάδα το 2024 έναντι του 2023. Σε αξία το ποσοστό αποστολών αυξάνεται κατά 66,70% (4.672.235 €/2023 – 7.788.583 €/2024) ,αποστολές οι οποίες σε ποσότητα διπλασιάζονται σχεδόν έναντι του 2023 καταγράφοντας αύξηση κατά 94,06% (3.672.490 kg/2023 – 7.127.007 kg/2024).
Η μέση τιμή αγοράς Ισπανικών οίνων παρουσίασε ομοίως μείωση κατά 14,10% στα 1,09 €/kg(1,27€/kg/2023 – 1,09€/kg/2024), τιμή που παραπέμπει στην αγορά χύδην οίνων και ανταγωνίζεται πλέον ευθέως τους ιταλικούς οίνους.
Βουλγαρία
Ανησυχητική είναι και το 2024, η μεταβολή των μεγεθών ενδοκοινοτικών αποκτήσεων από τη Βουλγαρία.
Η ανοδική πορεία των ενδοκοινοτικών αποκτήσεων συνεχίζει για δεύτερη συνεχή χρονιά. Το 2023 οι εισαγωγές κατέγραψαν αύξηση σε αξία κατά 1416,57%, έναντι του 2022, και επίσης αύξηση κατά 1955,12% αντίστοιχα σε ποσότητα.
Το 2024 οι ενδοκοινοτικές αποκτήσεις σε αξία αυξήθηκαν κατά 53,12% έναντι του 2023 (796.789 €/2023 – 1.219.566 €/2024) και σε ποσότητα παρουσίασαν ομοίως αύξηση κατά 76,90% (1.657.327 kg/2023 – 2.931.862 kg/2024), ενώ η μέση τιμή μονάδος εισαγωγής υποχώρησε περαιτέρω κατά 13,45% στα 0,42 €/kg (0,48 €/kg/2023 - 0,42 €/kg/2024).
Να τονισθεί ότι η μέση τιμή μονάδος εισαγωγής το 2024, δείχνει μειωμένη σε σύγκριση με το μέσο όρο 5ετίας κατά 15,90%.
Οι επιφυλάξεις που διατυπώθηκαν για την επισήμανση των οίνων από Ιταλία κατά την κυκλοφορία τους στην ελληνική αγορά, αποκτούν ιδιαίτερη σημασία για τους χύδην αποκτούμενους ενδοκοινοτικά οίνους από την Βουλγαρία, η οποία φαίνεται ότι γίνεται δημοφιλής πλέον προμηθευτής, αρκετών ελληνικών οινοποιείων.
Οι εισαγωγές από Τρίτες Χώρες δεν παρουσιάζουν ιδιαίτερες μεταβολές και αντιστοιχούν πολύ μικρό μερίδιο στην ελληνική αγορά.
Τέλος πρέπει να επισημανθεί ότι η εικόνα του εμπορικού ισοζυγίου οίνου βαίνει μειούμενη ως προς το θετικό του πρόσημο σε αξία, ενώ για πρώτη φορά το 2024 εξελίχθηκε σε αρνητικό εμπορικό ισοζύγιο οίνου ως προς την ποσότητα, σύμφωνα με τον πίνακα που ακολουθεί:
