Καθώς οι αγρότες συνεχίζουν να διοργανώνουν τεράστιες διαμαρτυρίες , μπλοκάροντας την κυκλοφορία σε όλη τη Γερμανία, ένας αυξανόμενος αριθμός φωνών στους Πράσινους, οι οποίοι αποτελούν μέρος του κυβερνώντος τρικομματικού συνασπισμού, κατηγορούν τις τιμολογιακές πολιτικές των μεγάλων αλυσίδων σούπερ μάρκετ για τη δεινή οικονομική κατάσταση πολλών αγροκτημάτων.
Από την αρχή της εβδομάδας, οι αγρότες, με επικεφαλής τη Γερμανική Ένωση Αγροτών (DBV), έχουν μπλοκάρει τους δρόμους της χώρας, σκοπεύοντας να πιέσουν την κυβέρνηση να διατηρήσει τις επιδοτήσεις για το αγροτικό ντίζελ.
Αν και πολλές περιοχές έχουν αποκλειστεί ως αποτέλεσμα των έντονων διαμαρτυριών, οι Πράσινοι, εταίρος στον συνασπισμό του καγκελαρίου Όλαφ Σολτς, αντιτίθενται σε περαιτέρω αλλαγές στον συμβιβασμό για τον προϋπολογισμό που κερδήθηκε με κόπο για να κλείσει το δημοσιονομικό κενό, για το οποίο οι αλλαγές θα ηρεμήσουν τους αγρότες είχαν ήδη ανακοινωθεί την περασμένη εβδομάδα.
«Η ισχύς των σούπερ μάρκετ στην αγορά είναι ιδιαίτερα υψηλή στη Γερμανία», δήλωσε στο Euractiv η ευρωβουλευτής των Πρασίνων Άννα Καβαζίνι, επικεφαλής της επιτροπής εσωτερικής αγοράς του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου, προσθέτοντας ότι στη Γερμανία, τα τρία τέταρτα της αγοράς μοιράζονται σε μόλις πέντε εταιρείες.
«Αυτό οδηγεί σε συμπιέσεις τιμών και χαμηλότερο ανταγωνισμό», πρόσθεσε, επισημαίνοντας «αθέμιτους όρους συμβάσεων ή αναδρομικές αλλαγές συμβάσεων, βραχυπρόθεσμες συμφωνίες αγοράς και συνεπώς έλλειψη προβλεψιμότητας για τους παραγωγούς».
Ο Γερμανός υπουργός Γεωργίας Cem Özdemir, επίσης από τους Πράσινους, έκανε νωρίτερα παρόμοια σχόλια, κατηγορώντας την προηγούμενη συντηρητική κυβέρνηση ότι «αποδυνάμωσε την ισχύ των αγροτών στην αγορά ενώ ενίσχυε τους άλλους».
Το υπουργείο του Özdemir εξετάζει επί του παρόντος πώς θα μπορούσαν να υποστηριχθούν οι γαλακτοπαραγωγοί μέσω παρέμβασης στην αγορά για να «επιτεύχουν καλύτερες τιμές», δήλωσε εκπρόσωπος του υπουργείου την Τετάρτη.
Σε μια προσπάθεια να κατευνάσει τις διαμαρτυρίες των αγροτών, η γερμανική κυβέρνηση ανακοίνωσε αλλαγές στον δημοσιονομικό συμβιβασμό που είχε κερδίσει με κόπο, με τον οποίο θα διατηρηθούν ορισμένες επιδοτήσεις για τους αγρότες και θα περικοπεί ένα ταμείο για την προστασία της θάλασσας.
Μια εκτροπή;
Ως μέρος της λεγόμενης Κοινής Οργάνωσης Αγορών Αγορών (COM), η ΕΕ παρέχει πολυάριθμους λεπτομερείς κανόνες σχετικά με τον τρόπο με τον οποίο το κράτος μπορεί να παρέμβει σε έναν κατά τα άλλα οργανισμό αγοράς του ιδιωτικού τομέα.
Ο χαμηλός αριθμός αλυσίδων σούπερ μάρκετ είναι επίσης ένα επαναλαμβανόμενο θέμα στην πολιτική ανταγωνισμού, ιδίως στην περίπτωση προγραμματισμένων εξαγορών ή συγχωνεύσεων αλυσίδων σούπερ μάρκετ.
Οι αγρότες προστατεύονται επίσης από τη νομοθεσία της ΕΕ: Μια οδηγία του 2019 τους προστατεύει από «αθέμιτες εμπορικές πρακτικές» από αγοραστές, οι οποίες, μεταξύ άλλων, περιλαμβάνουν βραχυπρόθεσμες ακυρώσεις ή μονομερείς αλλαγές στους όρους των συμβάσεων.
Σε αντίθεση με πολλές χώρες που έχουν υποστεί παραβίαση λόγω μη εφαρμογής των κανόνων της οδηγίας, η Γερμανία θεωρείται ότι έχει θεαματικό ιστορικό εφαρμογής.
«Έχουν ήδη γίνει σημαντικές βελτιώσεις», είπε ο Cavazzini, σημειώνοντας ότι πρέπει να γίνουν περισσότερα για να διασφαλιστεί ότι «οι αγρότες δεν χρειάζεται πλέον να πωλούν την παραγωγή τους κάτω από το κόστος».
Ωστόσο, σύμφωνα με τον οικονομολόγο ανταγωνισμού Justus Haucap του Πανεπιστημίου Heinrich Heine στο Ντίσελντορφ, το να μιλάμε για τη δύναμη των σούπερ μάρκετ στην αγορά στην τρέχουσα συζήτηση είναι πιο πιθανό να είναι «προπέτασμα καπνού».
«Η τιμή δεν καθορίζεται στον γερμανικό τομέα λιανικής πώλησης τροφίμων, αλλά στις ευρωπαϊκές ή ακόμα και στις παγκόσμιες αγορές», είπε ο Haucap στην Euractiv, προσθέτοντας ότι «τείνουμε να έχουμε υπερπαραγωγή στη Γερμανία, που τροφοδοτείται από χρόνια επιδοτήσεων».
Για παράδειγμα, η Γερμανία εξάγει το μισό χοιρινό και γαλακτοκομικά προϊόντα της, είπε.
«Εάν η εγχώρια προσφορά είναι σημαντικά υψηλότερη από τη ζήτηση, και οι ξένοι παραγωγοί είναι επίσης στην ευχάριστη θέση να πουλήσουν στη γερμανική αγορά και, επομένως, οι αγρότες δεν έχουν τόσο υψηλή τιμή όσο θα ήθελαν, αυτό δεν έχει να κάνει με την ισχύ της αγοράς », πρόσθεσε.
«πληθωρισμός απληστίας»
Αλλά το να κουνάμε το δάχτυλο στις αλυσίδες σούπερ μάρκετ είναι μια «διαφανής τακτική εκτροπής για να αποσπάσουν την προσοχή από τις δικές τους αποτυχίες στη γεωργική πολιτική και να βρουν κάποιον άλλον να κατηγορήσουν», πρόσθεσε ο Haucap.
Ο Χάουκαπ σημείωσε επίσης ότι η συζήτηση του θυμίζει «το πρόσφατα προωθημένο παραμύθι του «πληθωρισμού» όταν η ΕΚΤ [η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα] φαινόταν επίσης πολύ ευγνώμων που είχε έναν άλλο αποδιοπομπαίο τράγο για τον πληθωρισμό της ευρωζώνης».
Το περασμένο καλοκαίρι, η Πρόεδρος της ΕΚΤ Κριστίν Λαγκάρντ επεσήμανε ότι ορισμένοι τομείς είχαν μετακυλίσει πλήρως, και μερικές φορές υπερβολικά, τις αυξήσεις των τιμών στους καταναλωτές, αυξάνοντας τις πληθωριστικές πιέσεις.
«Αυτοί οι κλάδοι επωφελήθηκαν για να ωθήσουν πλήρως το κόστος χωρίς να συμπιέσουν τα περιθώρια, και για μερικούς από αυτούς να ωθήσουν τις τιμές υψηλότερα από την απλή ώθηση του κόστους», είπε σε ακρόαση στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο τον περασμένο Ιούνιο.
Αυτό οδήγησε τους αριστερούς πολιτικούς να ζητήσουν πιο σημαντική παρέμβαση από τις αρχές ανταγωνισμού για την καταπολέμηση του λεγόμενου «πληθωρισμού».
Ωστόσο, ενώ ορισμένοι οικονομολόγοι του ανταγωνισμού υποστήριξαν έκτοτε το αίτημα της αριστερής πτέρυγας, η διάγνωση παραμένει αμφιλεγόμενη, καθώς τα στοιχεία για αυξήσεις τιμών με γνώμονα τα κέρδη παραμένουν σαθρά .
Μια τροποποίηση στη γερμανική νομοθεσία περί ανταγωνισμού πέρυσι έδωσε στο Ομοσπονδιακό Γραφείο Καρτέλ περισσότερη εξουσία για να αντιμετωπίσει την αντιανταγωνιστική «μόχλευση» στις αγορές, αλλά τα νομικά εμπόδια είναι υψηλά.
