Οι καυτερές πιπεριές παραμένουν σταθερά στην κορυφή των φαρμακευτικών βοτάνων. Η καταγωγή τους είναι από την Κεντρική και Νότια Αμερική και οι θεραπευτικές τους ιδιότητες είναι από τις πλέον κατάλληλες, για την αντιμετώπιση διαφόρων προβλημάτων υγείας. Ταυτόχρονα, έχουν υψηλή περιεκτικότητα σε καψαϊκίνη, μια ουσία που τους χαρίζει έντονη και πικάντικη γεύση. Χρησιμοποιούνται στη μαγειρική, δίνοντας μια ιδιαίτερη πινελιά στα φαγητά, και προσφέρουν εντυπωσιακά οφέλη στην υγεία.

Οι καυτερές πιπεριές μπορούν να χρησιμοποιηθούν είτε ωμές, είτε αποξηραμένες ως καρύκευμα. Το μπαχαρικό τους αποτελεί ένα από τα κύρια συστατικά της μεσογειακής διατροφής. Εμπλουτίζουν τη γεύση και συνοδεύουν πιάτα κρεατικών, διάφορα είδη αλλαντικών και τυριών, σάλτσες και πολτούς . Η καυστικότητά τους υπολογίζεται σύμφωνα με την κλίμακα Scoville (Σκοβίλ) SHU.

Είδη από καυτερές πιπεριές

Η πιπεριά, ως φυτό, απαριθμεί περίπου 200 διαφορετικά είδη που ποικίλουν ανάλογα με το μέγεθος, το χρώμα και τον βαθμό καυτερής γεύσης. Οι καυτερές πιπεριές ανήκουν στην οικογένεια των καψικών και μερικές από αυτές βρίσκονται παρακάτω:

Πάπρικα

Η βοτανολογική ονομασία του συγκεκριμένου είδους πιπεριάς είναι Capsicum Annuum. Έχει πολλά είδη με μικρές διαφορές, οι οποίες ποικίλουν ανά περιοχή. Αν και σε όλους μας είναι γνωστή η γλυκιά πάπρικα, το είδος της κατ’εξοχήν ανήκει στις καυτερές πιπεριές. Αυτή προέκυψε το 1920, χάρη στην παρέμβαση ενός Ούγγρου καλλιεργητή, ο οποίος εμβολίασε το φυτό.

Οι πιπεριές, μόλις ωριμάσουν, συλλέγονται, αποξηραίνονται και κονιορτοποιούνται, διατηρώντας το χαρακτηριστικό κόκκινο χρώμα. Η πάπρικα θεωρείται το εθνικό μπαχαρικό της Ουγγαρίας και οι Ούγγροι το χρησιμοποιούν στο γκούλας, το παραδοσιακό φαγητό τους. Επιπλέον, καλλιεργείται και σε άλλες περιοχές της Ευρώπης, όπως Σερβία, Ρουμανία, Ισπανία, Πορτογαλία, βόρεια Ελλάδα, καθώς και στην Λατινική Αμερική.

Μπούκοβο

Η επίσημη ονομασία αυτού του είδους καυτερής πιπεριάς ονομάζεται Capsicum frutescens. Το όνομά της προέρχεται από την σερβική λέξη «bukva», η οποία σημαίνει «οξιά». Το Μπούκοβο ήταν ένα χωριό της Γιουγκοσλαβίας, στο κέντρο ενός δάσους με οξιές, κοντά στα σύνορα με την Φλώρινα και τις Πρέσπες. Η ποικιλία αυτή καλλιεργείται σε όλη τη Μεσόγειο. Ο καρπός της συλλέγεται, αποξηραίνεται και ο σπόρος της γίνεται νιφάδες. Το μπούκοβο ή το «μεσογειακό τσίλι», όπως συνήθως το αποκαλούμε, είναι ένα από τα πιο διάσημα καρυκεύματα και δίνει καυτερή γεύση και δυνατό άρωμα στα φαγητά. Αν και ανήκει επίσημα στις καυτερές πιπεριές, μπορούμε να βρούμε και γλυκές νιφάδες. Χρησιμοποιείται στην παρασκευή αλλαντικών και αναδεικνύει κρεατικά και σούπες.

Καγιέν (Cayenne)

Το πιπέρι καγιέν, γνωστό και ως μπαχαρικό Γουινέας (Guinea spice) πήρε το όνομά του από την πόλη Cayenne (Καγιέν) της γαλλικής Γουιάνας. Προέρχεται από τις πιπεριές τσίλι, οι οποίες ξεκίνησαν από την Κεντρική και Νότια Αμερική και διαδόθηκαν στην Ευρώπη περί τον 15ο αιώνα, χάρη στον Χριστόφορο Κολόμβο. Ανήκουν και αυτές στο γένος Capsicum Annuum, ενώ κατέχουν μια πολύ υψηλή θέση στον δείκτη καυστικότητας SHU, περίπου 30.000-50.000 μονάδες. Επειδή είναι πολύ καυτερές, μόλις ωριμάσουν, συλλέγονται, αποξηραίνονται και αλέθονται. Από αυτό το άλεσμα προκύπτει το πιπέρι καγιέν, το οποίο χρησιμοποιείται ως μπαχαρικό, και διατίθεται στο εμπόριο σε διάφορες προσμίξεις, οι οποίες ρυθμίζουν την καυστικότητα του. Είναι πολύ δημοφιλές στην μεξικάνικη και ινδική κουζίνα, ενώ στην ευρωπαϊκή κουζίνα χρησιμοποιείται με μικρότερη συχνότητα, ολοκληρώνοντας ένα απλό πιάτο.

Τσίλι (Chili)

Η πιπεριά τσίλι (chili pepper), ή σύμφωνα με την βοτανολογική της ονομασία Capsicum Solanaceae, είναι ένα φυτό ιθαγενές της Κεντρικής και Νότιας Αμερικής. Η καλλιέργεια της, σύμφωνα με αρχαιολογικά ευρήματα στο Εκουαδόρ, μετράει περίπου 6.000 χρόνια. Έγινε γνωστή στους Ευρωπαίους , χάρη στα ταξίδια του Χριστόφορου Κολόμβου, ο οποίος τις συνάντησε στις Αντίλλες και τις ξεχώρισε για την πικάντικη γεύση τους, που θύμιζε πιπέρι. Έχουν το σχήμα κέρατου, λόγω της μυτερής τους κατάληξης και διακρίνονται σε πράσινες, κίτρινες και κόκκινες, από τις οποίες προέρχεται το πιπέρι καγιέν. Έχουν υψηλή περιεκτικότητα σε καψαϊκίνη, ενώ η τιμή τους στον δείκτη καυστικότητας SHU είναι 1.200 έως 1.600 μονάδες.

Χαμπανέρο (Habaneros)

Το όνομά της συγκεκριμένης πιπεριάς σημαίνει «που προέρχεται από την Αβάνα». Η πιπεριά Χαμπανέρο (habanero) είναι από τις πιο καυτερές πιπεριές τον κόσμο, με καυστικότητα στην κλίμακα SHU από 100.000 έως 350.000 μονάδες. Προέρχεται από την Νότια Αμερική και την περιοχή του Αμαζονίου, αλλά η φήμη της εξαπλώθηκε λόγω της εκτεταμένης χρήσης της στο Μεξικό. Εάν παραβλέψει κανείς πόσο καυτερή είναι, η γεύση της έχει κάτι φρουτώδες. Η πιπεριά χαμπανέρο χρησιμοποιείται στην κουζίνα της Λατινικής Αμερικής, αλλά και σε πολλά Ασιατικά πιάτα. Βρίσκει εφαρμογή σε πολλές καυτερές σάλτσες, εκτοξεύοντας την γεύση και την ένταση των πιάτων.

Χαλαπένιο (Jalapeno)

Η πιπεριά χαλαπένιο (jalapeno) είναι από τις πιο διάσημες καυτερές πιπεριές, λόγω της περιορισμένης καυστικότητας της. Είναι δηλαδή τόσο πικάντικη, ώστε να απευθύνεται στο ευρύ κοινό, ακόμα και σε αυτούς που αποφεύγουν τα πολύ καυτερά. Το όνομά της προέρχεται από την πόλη Xalapa, του Μεξικό, στην οποία άρχισε να καλλιεργείται. Ανήκει και αυτή στο γένος Capsicum Annuum και φτάνει τις 20.000 μονάδες στον δείκτη καυστικότητας. Έχει πράσινο χρώμα, είναι μεσαίου μεγέθους, μακρόστενη και με στρογγυλεμένη άκρη. Χρησιμοποιείται σε πολλές παραδοσιακές συνταγές της Μεξικάνικης κουζίνας ή σε σάλτσες και αποτελεί εξαιρετική πηγή βιταμίνης C, βιταμίνης Β6, βιταμίνης Ε και βιταμίνης Κ. Οι πιπεριές χαλαπένιος κυκλοφορούν στο εμπόριο είτε φρέσκιες, είτε σε κονσέρβα, ενώ αποξηραμένες ονομάζονται chipotle chili.

Carolina Reaper

Η πιπεριά Carolina reaper είναι η πιο καυτερή στον κόσμο και «καίει» ακόμα και τους πιο φανατικούς λάτρεις του πικάντικου. Δικαίως κρατά τα σκήπτρα της καυστικότητας, με την κλίμακα SHU να αγγίζει μέχρι και τις 2.200.000 μονάδες, γι’αυτό και κατέχει την 1η θέση στο World Guinness Records. Κατά την χρήση της είναι απαραίτητη η χρήση γαντιών. Σε περίπτωση επαφής των χεριών με την πιπεριά και κατόπιν με τα μάτια, θα προκληθεί έντονο κάψιμο και ερεθισμός. «Ο χάρος από την Καρολάινα» όπως λέγεται, θα απογειώσει κάθε συνταγή που απευθύνεται στους πιο απαιτητικούς.

Ταμπάσκο (Tabasco)

Η πιπεριά Tabasco κατάγεται από το Μεξικό, την πατρίδα του πικάντικου φαγητού. Σύμφωνα με τον δείκτη καυστικότητας SHU, συγκεντρώνει περί τις 50.000 μονάδες και έτσι κατοχυρώνει επάξια την 4η θέση. Είναι μια από τις πιο καυτερές πιπεριές στον κόσμο, και είναι ιδιαίτερα γνωστή για την σάλτσα της. Η σάλτσα tabasco παρασκευάστηκε για πρώτη φορά στη Λουιζιάνα των Ηνωμένων Πολιτειών, στα μέσα του 19ου αιώνα. Η παραγωγή της, από τότε και στο εξής, συνεχίζεται αμείωτα, και η συνταγή της παραμένει μυστική. Βασικά της συστατικά, πέραν της πιπεριάς, είναι το γαλλικό λευκό ξύδι και το αλάτι.

Οφέλη για τον οργανισμό

Όλες οι καυτερές πιπεριές έχουν ένα κοινό χαρακτηριστικό: την καψαϊκίνη. Η καψαϊκίνη είναι η ουσία που τους προσδίδει αυτήν την πικάντικη γεύση, αλλά διαθέτει και μια σειρά από φαρμακευτικές ιδιότητες. Αποδεδειγμένα, μειώνουν την θνησιμότητα κατά 13% και θεωρούνται ένα από τα μυστικά της μακροζωίας. Μερικές από τις ευεργετικές τους ιδιότητες είναι οι παρακάτω:

Είναι πλούσιες σε θρεπτικά συστατικά

Οι καυτερές πιπεριές είναι πλούσιες σε βιταμίνη Α, Β6, C, K, E, φολλικό οξύ και μαγγάνιο. Περιέχουν ισχυρά αντιοξειδωτικά που θωρακίζουν και αποτοξινώνουν τον οργανισμό. Ταυτόχρονα, προστατεύουν από τις ελεύθερες ρίζες, στις οποίες οφείλονται διάφορες ασθένειες.

Έχει αναλγητική δράση

Η καψαϊκίνη αποτελεί κύρια ουσία των αναλγητικών φαρμάκων. Χρησιμοποιείται σε έμπλαστρα και αλοιφές για την ανακούφιση του πόνου, σε καρκινοπαθείς που υποφέρουν από πόνους ή σε άτομα που πάσχουν από φλεγμονώδεις νόσους. Η ουσία απελευθερώνεται γρήγορα και δρα σε συγκεκριμένες απολήξεις των νεύρων.

Ενισχύουν τον μεταβολισμό

Μια από τις βασικές ιδιότητες της καψαϊκίνης είναι η τόνωση του μεταβολισμού, μέσω της θερμογένεσης. Μέσω αυτής της διαδικασίας, ουσιαστικά, αυξάνεται η θερμότητα στο σώμα, με αποτέλεσμα  να αυξάνεται και η καύση θερμίδων ανά ημέρα. Σύμφωνα με έρευνες, άνθρωποι που συμπεριλάμβαναν καθημερινά στο πρωινό τους καψαϊκίνη, έκαιγαν περίπου 51% περισσότερες θερμίδες από τους υπόλοιπους.

Αυξάνουν το αίσθημα κορεσμού

Πολλές μελέτες έχουν δείξει, ότι οι άνθρωποι που εντάσσουν στην διατροφή τους καυτερές πιπεριές, τείνουν να αισθάνονται χορτασμένοι για περισσότερη ώρα και να τρώνε λιγότερο. Με άλλα λόγια, η καψαϊκίνη συμβάλλει στην μείωση της πείνας. Αυτό συμβαίνει, γιατί μειώνεται η παραγωγή της γκρελίνης, της ορμόνης, δηλαδή, που δημιουργεί το αίσθημα της πείνας.

Βοηθούν στην καλή λειτουργία του πεπτικού συστήματος

Τα μπαχαρικά και τα ενεργά συστατικά τα οποία περιέχουν, βοηθούν στην θωράκιση του στομάχου ενάντια σε διάφορες λοιμώξεις και στην αύξηση της πεπτικής παραγωγής υγρών, που διευκολύνουν την πέψη. Εσφαλμένα υπάρχει η άποψη ότι τα μπαχαρικά δημιουργούν έλκος και επιβαρύνουν τις στομαχικές λειτουργίες. Στην πραγματικότητα συμβαίνει το ακριβώς αντίθετο. Οι καυτερές πιπεριές μειώνουν τον κίνδυνο έλκους του στομάχου, όταν αυτές καταναλώνονται με μέτρο και όχι ανεξέλεγκτα. Να τονίσουμε, πως δεν ισχύει το ίδιο, σε περιπτώσεις ασθενών, που ήδη έχουν έλκος ή αντιμετωπίζουν άλλα προβλήματα με το στομάχι τους, και ως εκ τούτου πρέπει να είναι πολύ προσεκτικοί με την κατανάλωση οποιουδήποτε μπαχαρικού.

Μειώνουν την αρτηριακή πίεση και την εμφάνιση εγκεφαλικού ή εμφράγματος

Τα υψηλά επίπεδα αρτηριακής πίεσης απασχολούν το 40% των ανθρώπων που είναι άνω των 25 ετών. Μελέτη σε ποντίκια με αρτηριακή πίεση έχει δείξει, ότι η κατανάλωση μπαχαρικών με υψηλό ποσοστό καψαϊκίνης συνέβαλε στην σταδιακή μείωση της. Ωστόσο, τα παραπάνω αποτελέσματα ενδέχεται να έχουν διαφορετικό ποσοστό επιτυχίας στους ανθρώπους. Παράλληλα, σύμφωνα με άλλη μελέτη, ο μέσος καταναλωτής καυτερών πιπεριών, παρόλο που πίνει και καπνίζει, έχει χαμηλότερη χοληστερίνη και καλύτερη λειτουργία του κυκλοφορικού συστήματος. Με αποτέλεσμα, να μειώνεται και η πιθανότητα εμφάνισης εγκεφαλικού ή εμφράγματος.

Μειώνει τον κίνδυνο εμφάνισης καρκίνου

Η ασθένεια του καρκίνου συνδέεται με την συνεχή κυτταρική ανάπτυξη. Μελέτες σε ζώα έδειξαν, ότι η καψαϊκίνη επιτίθεται στην διαδικασία ανάπτυξης καρκινικών κυττάρων. Το 80% των καρκινικών κυττάρων αυτοκαταστράφηκε, ενώ οι καρκινικοί όγκοι μειώθηκαν.

Αντενδείξεις

Παρά τα σημαντικά οφέλη που προσδίδουν οι καυτερές πιπεριές στον οργανισμό, υπάρχουν μερικές αντενδείξεις που καλό είναι να λάβουμε υπόψη. Η υπερβολική κατανάλωση τους συνδέεται με τον αυξημένο κίνδυνο της εμφάνισης καρκίνου του στομάχου. Σύμφωνα με την Ευρωπαϊκή Επιτροπή, τα υψηλά ποσοστά καψαϊκίνης επιφέρουν οξειδωτική βλάβη στο DNA, ειδικά σε άτομα που υποφέρουν από σπαστική κολίτιδα. Επιπλέον, μελέτες δείχνουν ότι είναι τοξική σε μεγάλες ποσότητες. Στα συμπτώματα δηλητηρίασης από καψαϊκίνη συγκαταλέγεται η αναπνευστική δυσχέρεια, οι σπασμοί και η κυάνωση. Στην πραγματικότητα, αυτό μπορεί να συμβεί κυρίως λόγω της χρήσης κάποιου διαλύματος. Μόνο αν κάποιος καταναλώσει πάνω από 2 λίτρα καυτερής σάλτσας, κινδυνεύει να ξεπεράσει το τοξικό όριο. Τέλος, οι τροφές με υψηλή συγκέντρωση καψαϊκίνης θεωρούνται εθιστικές. Αυτό συμβαίνει γιατί ο εγκέφαλος συγχέει το κάψιμο με το αίσθημα του πόνου και ξεκινά την παραγωγή ενδορφινών. Οι ενδορφίνες προκαλούν προσωρινή ευφορία, ταχυκαρδία, έκκριση σάλιου και ιδρώτα.

Πηγή:votanonkipos.gr

Γράφει ο Γιώργος Σουρβάς
Δασολόγος-Περιβαλλοντολόγος

«Για πέντε πεύκα και δυο πουρνάρια δεν μας αφήνει το δασαρχείο να αναπτύξουμε την οικονομία του τόπου μας», είναι η μόνιμη επωδός όλων αυτών που αντιλαμβάνονται το δάσος ως ένα μονοδιάστατο σύνολο από δένδρα  που μπορεί να μικραίνει, να αλλάζει σχήμα ή ακόμα και να «μεταφερθεί λίγο παραπέρα». Τους ανθρώπους αυτούς δεν μπορώ να τους κατηγορήσω. Ο καθένας από εμάς κρίνει και αξιολογεί τα πάντα γύρω του, σύμφωνα με τα βιώματα και την παιδεία που έχει λάβει.  Όπως δεν έχουμε την απαίτηση από έναν Δασολόγο να μπορεί να εκτιμήσει την αξία του πίνακα «Δάσος από Οξιές» του Γκουστάβ Κλίμτ, κατ’ αντιστοιχία δεν μπορούμε να απαιτούμε από τον οποιοδήποτε να μπορεί να αντιληφθεί την αξία ενός δάσους από Οξιές στο Πάικο. Στο σχολείο, οι περισσότεροι από εμάς για να μάθουμε  για τα φυτά, αρκούμασταν να βάζουμε φακές σε βρεγμένο βαμβάκι.

Ένα δασικό οικοσύστημα δεν μας προσφέρει απλώς οξυγόνο και ξύλα. Αυτά ίσως δεν είναι καν τα σημαντικότερα προϊόντα των δασών. Ο Καθηγητής Σπύρος Ντάφης έλεγε πως «ο άνθρωπος χωρίς ξύλο θα μπορέσει να ζήσει, χωρίς δάση όμως όχι». Τα τελευταία χρόνια έχουν γίνει πολλές προσπάθειες να καταγραφούν όλες οι οικοσυστημικές υπηρεσίες που μπορεί να προσφέρει ένα δάσος. Λέγοντας οικοσυστημικές υπηρεσίες εννοούμε τη «συμβολή των δομών και των λειτουργιών των οικοσυστημάτων στη διατήρηση και βελτίωση της ποιότητας ζωής του ανθρώπου» (Burkhard & Maes 2017).

Τρία είναι τα πιο διαδεδομένα συστήματα ταξινόμησης των οικοσυστημικών υπηρεσιών: η MA, το TEEB και το CICES. Σύμφωνα με τη ΜΑ (The Millennium Ecosystem Assessment), οι οικοσυστημικές υπηρεσίες διακρίνονται σε τέσσερις ομάδες:

• Προμηθευτικές
• Πολιτισμικές
• Ρυθμιστικές
• Υποστηρικτικές

Το TEEB (The Economics of Ecosystems and Biodiversity), είναι ένα σύστημα που προτείνει 4 παραπλήσιες κατηγορίες, που στη συνέχεια χωρίζονται σε 22 υποκατηγορίες:

• Προμηθευτικές
• Πολιτισμικές υπηρεσίες και υπηρεσίες αναψυχής
• Ρυθμιστικές
• Υπηρεσίες οικοτόπων

Τέλος το CICES (The Common International Classification of Ecosystem Services), διαχωρίζει τις οικοσυστημικές υπηρεσίες των δασών σε:

• Προμηθευτικές
• Πολιτισμικές
• Ρυθμιστικές και διατήρησης

Όλα τα παραπάνω συστήματα, αν και διαφέρουν στα επιμέρους συστατικά τους, παρουσιάζουν κάποιες βασικές ομοιότητες: όλα αναγνωρίζουν ότι τα δάση, όπως και τα υπόλοιπα οικοσυστήματα, μας προμηθεύουν με υλικά αγαθά τα οποία δύσκολα μπορούμε να βρούμε από άλλες πηγές. Τα αγαθά αυτά μπορούν να ανταλλάσσονται, να διακινούνται ή να καταναλώνονται απευθείας. Σε αυτά συμπεριλαμβάνεται το ξύλο, τα μανιτάρια, τα φρούτα του δάσους (berries), τα αρωματικά και τα φαρμακευτικά φυτά, τα θηράματα και τα βιοκαύσιμα.

Τα δάση παρέχουν πολιτισμικές υπηρεσίες. Συμβάλουν στον τουρισμό και την αναψυχή. Αυξάνουν την αισθητική αξία μιας περιοχής και επιδρούν θετικά στην ψυχοσύνθεση των ανθρώπων που έρχονται έστω και σε οπτική επαφή με αυτά. Αποτελούν μέρος της λαογραφίας και των παραδόσεων του τόπου μας. Αναφέρονται στους μύθους και χρησιμεύουν ως τοπόσημα για τις μελλοντικές γενεές. Μέσω της προφορικής και γραπτής παράδοσης γνωρίζουμε ότι στο Πήλιο κατοικούσε ο Κένταυρος Χείρων, ενώ στο δάσος της Φολόης ήταν που  ο Ηρακλής έριξε το δίχτυ για να πιάσει τον Ερυμάνθιο Κάπρο.

Τα δάση συμβάλλουν στη ρύθμιση του κλίματος, της θερμοκρασίας, του υδατικού ισοζυγίου και της ταχύτητας του ανέμου. Προστατεύουν από τις πλημμύρες και τις διαβρώσεις.

Η σημαντικότερη όμως υπηρεσία που προσφέρουν τα δάση,  σχετίζεται με τη διατήρηση της βιοποικιλότητας. Βιοποικιλότητα ή «βιολογική ποικιλότητα» νοείται η ποικιλία των ζώντων οργανισμών πάσης προελεύσεως, περιλαμβανομένων, μεταξύ άλλων, χερσαίων, θαλάσσιων και άλλων υδατικών οικοσυστημάτων και οικολογικών συμπλεγμάτων των οποίων αποτελούν μέρος. Επίσης, περιλαμβάνεται εδώ η ποικιλότητα εντός των ειδών, μεταξύ ειδών και οικοσυστημάτων (Ν.2204/15-4-1994 ΦΕΚ 59 Α’: Κύρωση Σύμβασης για τη βιολογική ποικιλότητα η οποία υπογράφηκε στο Ρίο ντε Τζανέϊρο στις 5 Ιουνίου 1992).

Η βιοποικιλότητα συμβάλλει στη σταθερότητα ενός συστήματος. Όσο περισσότερα μέρη αποτελούν ένα σύστημα, τόσο ελαττώνεται το αντίκτυπο από τη αλλοίωση ενός εξ αυτών. Ο κάθε οργανισμός της χλωρίδας ή της πανίδας υπάρχει γιατί επιτελεί έναν συγκεκριμένο ρόλο ακόμα και αν αυτός δεν είναι ορατός σε εμάς. Αν θα θέλαμε ωστόσο, να εξετάσουμε τη βιοποικιλότητα από καθαρά ανθρωποκεντρική σκοπιά, αδιαφορώντας για τους υπόλοιπους οργανισμούς, θα έπρεπε να κατανοήσουμε πως ακόμα και σε ένα φαινομενικά ασήμαντο φυτό μπορεί να κρύβεται το μυστικό για τη θεραπεία μιας σοβαρής ασθένειας. Στο Νευροχειρουργικό Ινστιτούτο του Πανεπιστημίου Ιωαννίνων απομονώνουν ουσίες από φυτά που απαντούν στη βορειοδυτική Ελλάδα και τις δοκιμάζουν σε καρκινικά κύτταρα, στοχεύοντας στην ανεύρεση νέων χημειοθεραπευτικών φαρμάκων για τη θεραπεία των εγκεφαλικών όγκων.

Στην Ελλάδα, αλλά και σε ολόκληρη την Ευρώπη, η προστασία της βιοποικιλότητας επιτυγχάνεται με τη θέσπιση του  ευρωπαϊκού  δικτύου  προστατευόμενων  περιοχών  Natura 2000. Στο δίκτυο αυτό εντάχθηκαν οι σημαντικότερες περιοχές της Ελλάδας, στις οποίες προστατεύονται τα πολυτιμότερα είδη χλωρίδας, πανίδας και ορνιθοπανίδας καθώς και οι μεταξύ τους σχέσεις. Το Δίκτυο NATURA 2000 στη χώρα μας καλύπτει το 27,9% της χερσαίας έκτασής της. Αντίστοιχα, οι θαλάσσιες περιοχές προστασίας ανέρχονται στο 22,3%. Οι περιοχές αυτές λειτουργούν ουσιαστικά και ως τράπεζες γενετικού υλικού, τις οποίες πρέπει να προστατέψουμε αν θέλουμε να κάνουμε αναλήψεις στο μέλλον.

Μια εξαιρετική προσπάθεια ενημέρωσης του πληθυσμού που κατοικεί και δραστηριοποιείται εντός των περιοχών NATURA 2000, για την περιβαλλοντική, οικονομική αλλά και τη  κοινωνική αξία των περιοχών αυτών, γίνεται στο πλαίσιο του προγράμματος LIFE Natura2000 Value Crete. Είναι γεγονός, πως όταν ο κόσμος ενημερώνεται για την ιδιαιτερότητα και τη σημαντικότητα  μιας περιοχής, σχετικά με την άγρια ζωή που φιλοξενεί, όσο και για τα οφέλη που προσφέρει, τότε μετατρέπεται σε υπέρμαχο και προστάτη της. Καλλιεργείται το αίσθημα της υπερηφάνειας και της τύχης που έχει, να ζει σε τέτοιες περιοχές.

Ειδικά για τα δάση της Ελλάδας έχει γίνει μια αξιόλογη προσπάθεια να εκτιμηθεί με οικονομικούς όρους η αξία των υπηρεσιών που προσφέρουν. Κατ΄ εφαρμογή της παραγράφου 1 του άρθρου 6 του Ν. 998/1979 εκδόθηκε η Υ.Α. 115963/6070 για τον προσδιορισμό της αξίας δάσους. Σύμφωνα με τη παραπάνω απόφαση τα στοιχεία που συνεκτιμώνται για τον υπολογισμό της αξίας της Δασικής γης είναι:

• Η παραγωγή του ξύλου
• Η παραγωγή των μη ξυλώδων δασικών προϊόντων
• Η αξία της βόσκησης
• Η αξία του κυνηγιού
• Η αξία της αναψυχής
• Η αξία της προστασίας του περιβάλλοντος
• Η αξία της δέσμευσης του άνθρακα
• Η αξία της βιοποικιλότητας
• Η ζημίες από τις δασικέ πυρκαγιές και
• Η ζημία του εδάφους λόγω διάβρωσης

Όλοι οι παραπάνω παράγοντες ποσοτικοποιούνται και σταθμίζονται ώστε να μπορέσουμε να εκτιμήσουμε ψύχραιμα και με αντικειμενικά κριτήρια την αξία ενός δάσους. Σύμφωνα με μελέτη του Ινστιτούτου Μεσογειακών Δασικών Οικοσυστημάτων η συνολική ετήσια αξία των δασών μας έφθασε τα 2,1 δισ. ευρώ, η οποία κεφαλαιοποιούμενη αντιστοιχεί σε συνολική κεφαλαιακή αξία 59,1 δισ. ευρώ για το σύνολο της χώρας. Γίνεται αντιληπτό από τα παραπάνω στοιχεία ότι εκτός της αισθητικής υποβάθμισης, η απώλεια ενός δάσους έχει και σημαντική επίπτωση στην τσέπη του κάθε πολίτη.

Προστατεύοντας τα δάση, προστατεύουμε την ίδια μας τη ζωή. Είναι επιζήμιο ο καθένας από εμάς να προσπαθεί να εκτιμήσει κατά το δοκούν και μέσω των προσωπικών του ωφελειών, τη σημαντικότητα ενός δένδρου ή ενός ζώου. Είναι επικίνδυνο  να επεμβαίνουμε αυθαίρετα και χωρίς γνώση στα δάση μας. Διότι είναι σαν να παίζουμε εκείνο το παιχνίδι με το πύργο από  ξύλινα τουβλάκια. Μπορούμε να αφαιρούμε και να μετακινούμε τουβλάκια από τη βάση χωρίς να ξέρουμε όμως, ποιο θα είναι εκείνο το τελευταίο κομμάτι, που όταν το πειράξουμε, όλο το «οικοδόμημα» θα καταρρεύσει.

————————-

1. Δημόπουλος Π., Κόκκορης Ι. & Ε. Δράκου (2017). Τεχνικός οδηγός χαρτογράφησης και αξιολόγησης των οικοσυστημάτων και των υπηρεσιών τους. Εθνικό Κέντρο Περιβάλλοντος & Αειφόρου Ανάπτυξης, 104 σελ. Αθήνα.
2. Δημόπουλος Π. (????): Η αξία της βιοποικιλότητας και η σημασία των Προστατευόμενων Περιοχών
3. Ξανθόπουλος Γ., Παλάσκας Δ., Σκουτέρη Α., Θεοδωρίδης Ν. & Κ. Αλμπάνης (????). Μεθοδολογία εκτίμησης της αξίας δασικής γης στην Ελλάδα. Ινστιτούτο Μεσογειακών Δασικών Οικοσυστημάτων Αποκεντρωμένη Διοίκηση Αιγαίου, Γενική Διεύθυνση Δασών και Αγροτικών Υποθέσεων.
4. Κυριακοπούλου Ν., Πλουμή Τ. & Ε. Γεωργοπούλου, (2017). Ενημερωτικός Οδηγός για τις Υπηρεσίες των Οικοσυστημάτων εντός του Δικτύου NATURA 2000 στις Ορεινές Περιοχές της Κρήτης. Ηράκλειο: Πανεπιστήμιο Κρήτης – Μουσείο Φυσικής Ιστορίας Κρήτης.
5. Burkhard B. & J. Maes (Eds.) (2017) Mapping Ecosystem Services. Pensoft Publishers, Sofia, 374 pp.

————————-

Πηγή εικόνας: https://www.pexels.com/photo/ball-ball-shaped-blur-color-235615/

Έναρξη του 3^ου Συνεδρίου για το Ροδάκινο είχαμε χτες Παρασκευή 15/6 στο ξενοδοχείο Αιγές στη Βέροια.

Πλήθος κόσμου παρευρέθηκε στο Φεστιβάλ Ροδάκινου το οποίο διοργάνωσε με επιτυχία ο Τουριστικός όμιλος Βέροιας σε συνεργασία με την Κοινοπραξία Ομάδων Παραγωγών Συνεταιρισμών Ν. Ημαθίας, το Επιμελητήριο Ημαθίας και το Δήμο Βέροιας.

Την εκδήλωση-γιορτή προλόγισε ο πρόεδρος του Τουριστικού Ομίλου Βέροιας, Ζήσης Πατσίκας, όπου παρουσίασε τις δράσεις του Φεστιβάλ, το πρόγραμμα των επόμενων 2 ημερών και τελείωσε λέγοντας χαρακτηριστικά ότι η γιορτή του ροδάκινου είναι παιδί της κρίσης, γεννήθηκε στα δύσκολα και φανταστείτε τι μπορούμε να κάνουμε όταν έρθουν τα καλύτερα.

Παρών στο συνέδριο έδωσε και ο Γενικός Γραμματέας του Υπουργείου Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων κ. Αντώνογλου Νικόλαος ο οποίος ήταν και ομιλητής, κάνοντας μάλιστα αναφορά για πληρωμές αποζημιώσεων από τις περσινές ζημιές που προκάλεσαν οι βροχοπτώσεις, έως και τις 20 Ιουλίου 2018.

Επίσης χαιρετισμό απηύθυναν ο αντιπεριφερειάρχης Ημαθίας κ. Κωσταντίνος Καλαϊτζίδης, ο Δήμαρχος της Βέροιας κ. Κωσταντίνος Βοργιαζίδης, ο κ. Στέφανος Αποστολίδης (Εκπόσωπος Επιμελητηρίου Ημαθίας), ο κ. Δημήτριος Λογγιζίδης (Κοινοπραξίας Συνεταιρισμών Ο.Π. Ν.Ημαθίας), ο κ. Νικόλαος Κατής πρόεδρος ΕΛΓΟ ΔΗΜΗΤΡΑ, ο κ. Χανιωτάκης Ιωάννης από τον Όμιλο Τράπεζας Πειραιώς όπου ήταν και ομιλητής, καθώς και οι κύριοι Javier Basols (Πρόεδρος Αγροδιατροφικών Συνεταιρισμών Ισπανίας και Βασίλειος Μερέας (Πρώην Διευθυντής Αγροτικής Πολιτικής, Τεκμηρίωσης και Διεθνών Σχέσεων του Υπουργείου Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων).

Να αναφέρουμε ότι τέθηκαν και κάποια ερωτήματα από τους παρευρισκόμενους στο συνέδριο, στα οποία δόθηκαν απαντήσεις από τους ομιλητές.