Καλαμπόκι: Καλλιέργεια με αβέβαιο μέλλον

Άλλη μια καλλιέργεια που περνά από την μέγγενη της ασφυκτικά μαραμένης ελληνικής υπαίθρου. Μια καλλιέργεια που δίνει τροφή στους κτηνοτρόφους, και φυσικά χρήμα σε όσους το καλλιεργούν. Ωστόσο, δεν έτυχε καλύτερης μεταχείρισης κι αυτό (όπως και άλλες) «δυναμικές» καλλιέργειες της υπαίθρου. Υψηλό κόστος παραγωγής σε συνδυασμό με χαμηλές τιμές παραγωγού καθιστούν ασύμφορη και αυτή την καλλιέργεια.

Μέχρι προ δεκαετίας, καλλιεργούνταν κατά κόρον κυρίως σε περιοχές με άφθονο και φθηνό αρδευτικό νερό. Περιοχές όπως η Θράκη, η Μακεδονία, η Δυτική Ελλάδα και ορισμένες περιοχές της Θεσσαλίας το είχαν στα “top” των καλλιεργειών τους. Ωστόσο, σε μια διαρκώς μεταβαλλόμενη και ασταθής οικονομία σαν και της ταλαίπωρης Ελλαδίτσας, δεν γλύτωσε κι αυτό. Τα στρέμματα συρρικνώθηκαν (όχι όμως και οι αποδόσεις), που είναι σε υψηλά επίπεδα, κάτι που γεννάται από την γνώση και την εξειδίκευση των παραγωγών πάνω στην καλλιέργεια, και φυσικά τον άσβεστο ζήλο τους για την καλλιέργεια αυτή. Οι τιμές, αποτελούν κι εδώ μια μεγάλη πληγή.

Τα τελευταία χρόνια μονίμως έχει την τάση των επιπέδων τιμών κάτω των 0,20 ευρώ/κιλό. Εν ολίγοις, τιμή απαγορευτική (για πολλούς) στο να ξανακαλλιεργήσουν καλαμπόκι. Βέβαια, ναι μεν είχαμε πτώση τιμής, αλλά και αύξηση εισαγωγών από γείτονες χώρες. Καλαμπόκια από Ρουμανία, Ουκρανία καθώς και χώρες του Ανατολικού μπλοκ και των Βαλκανίων, εδραιώθηκαν στα εισαγόμενα προϊόντα της χώρας μας. Φυσικά αξίζει να σημειωθεί εντόνως ότι η ποιότητά τους δεν είναι ιδία με αυτή των ελληνικών. Υπερβολική υγρασία, μύκητες, αφλατοξίνες, και φυσικά όχι καλό χρώμα και πρωτεΐνη, είναι τα κύρια χαρακτηριστικά των εισαγόμενων καλαμποκιών. Κι όμως, από πολλούς μη γνώστες του αντικειμένου θα γεννηθεί το ερώτημα: και γιατί εισάγονται τότε (και κατά συνέπεια αγοράζονται από ελληνικές κτηνοτροφικές και πτηνοτροφικές μονάδες);

Φυσικά και η τιμή. Όταν π.χ. μια κτηνοτροφική μονάδα στην Βόρεια Ελλάδα μπορούσε να φέρει στην πύλη της καλαμπόκι Ρουμανίας ή και Βουλγαρίας με τιμή ίση ή μικρότερη από αυτή του ελληνικού καλαμποκιού, το κάνει πράξη. Αυτό λέγεται μείωση κόστους παραγωγής μιας παραγωγικής μονάδας. Όσοι πιέζονται οικονομικά το πράττουν. Έτσι, το χρυσάφι της πατρίδας μας, εγκαταλείπεται στα μετόπισθεν.

Ωστόσο, φέτος κάτι φαίνεται (έστω και κατά τόπους ν αλλάζει). Ο Αγροτικός Συνεταιρισμός Λεχαινών νομού Ηλείας ανακοίνωσε τιμή πώλησης καλαμποκιού τα 0,20 ευρώ/κιλό, με ήδη συγκέντρωση μεγάλων ποσοτήτων καλαμποκιού. Στον αντίποδα πάλι, φαίνεται ότι σε Κεντρική και Βόρεια Ελλάδα τα γνωστά «παπαγαλάκια» σαρώνουν ότι βρουν στο πέρασμά τους με 0,165-0,17 ευρώ/κιλό (τιμή ΑΠΑΓΟΡΕΥΤΙΚΗ για τον οποιοδήποτε καλλιεργητή που βρίσκεται σ αυτή την καλλιέργεια). Επιπλέον, σε κάποιες περιοχές πέραν διαφόρων εντομολογικών εχθρών (λόγου χάρη διαβρώτικα) όπου δεν καλλιεργήθηκε καλαμπόκι (ή καλλιεργήθηκε σε έκταση μικρότερη από ότι την περασμένη χρονιά) σημειώθηκαν σημαντικές ζημιές από αγριόχοιρους, κάτι που τάραξε και τις εκάστοτε τοπικές κοινωνίες, μα και τους παραγωγούς που έπαθαν τις ζημιές.

Αυτό έχει ως αποτέλεσμα ολοένα και σταδιακή μείωση των καλλιεργούμενων στρεμμάτων του καλαμποκιού ανά την επικράτεια. Όμως, η φετινή χρονιά είχε ένα συν, τις υψηλές αποδόσεις του παραγωγού, κάτι που ίσως αφήσει χαμόγελα σε πολλούς ότι και φέτος κάτι βγήκε και δεν πήγε εντελώς χαμένη η χρονιά.

Μεγάλο το κόστος καλλιέργειας, αθρόες εισαγωγές, μα πλήρη γνώση των παραγωγών στο αντικείμενο της συγκεκριμένης καλλιέργειας, άψογα τεχνολογικά χαρακτηριστικά στον παραγόμενο καρπό και φυσικά εξαιρετική ποιότητα, είναι το συνονθύλευμα όλων αυτών που συνθέτουν το «σήμερα» του ελληνικού καλαμποκιού.

Σημασία έχει να μπορέσει να κρατηθεί και να συνεχίσει να καλλιεργείται, για να μιλάμε και για το «αύριο» αυτού, δίχως να κατσουφιάζουμε στο άκουσμά του.

Γράφει ο Θωμάς Χανής  Φοιτητής στο Τμήμα Αγροτικής Αναπτύξης του ΔΠΘ (ΑΕΙ) Ορεστιάδας