Επιστολή-Απάντηση της ΕΘΕΑΣ στο ΓΕΩΤΕΕ για το πρόγραμμα παροχής συμβουλευτικής υποστήριξης στους κτηνοτρόφους (AKIS)

Η ΕΘΕΑΣ απέστειλε έγγραφο-απάντηση προς το ΓΕΩΤΕΕ για το πρόγραμμα παροχής συμβουλευτικής υποστήριξης στους κτηνοτρόφους (AKIS).

Η επιστολή:

«Κύριε Πρόεδρε,

Με έκπληξη διαβάσαμε την επιστολή σας, η οποία μάλιστα δημοσιεύθηκε σε ηλεκτρονική έκδοση εφημερίδας, πριν καν την παραλάβουμε. Επί της αρχής, η ΕΘΕΑΣ  έχει έμπρακτη πολιτική συνεργασία με τους θεσμικούς φορείς και σε επίσημες διοργανώσεις που έχει προβεί, σας έχει προσκαλέσει και ως φορέα και ως επιστημονικούς ομιλητές. Κάτι που δεν έχει συμβεί από την πλευρά σας το τελευταίο διάστημα.

Ως προς το κυρίως περιεχόμενο της επιστολής σας, θα θέλαμε να επισημάνουμε ότι η ΕΘΕΑΣ έχει πάντα την πλήρη αυτονομία και δικαιοδοσία για τον τρόπο που συναντάται με τα μέλη της. Το σκεπτικό που αναπτύσσετε στην επιστολή, βασίζεται σε λανθασμένους ισχυρισμούς ως αποτέλεσμα της παραπληροφόρησης που υιοθετήσατε. Ως εκ τούτου, η ενόχληση που εκφράζεται, λαμβάνεται από την πλευρά μας ως προκατάληψη απέναντι στους συνεταιρισμούς, εφόσον δεν πράξατε το στοιχειώδες από πλευράς σας, δηλαδή να διασταυρώσετε την πληροφορία που σας μεταφέρθηκε ή εικάσατε. Η ΕΘΕΑΣ έχει πάντα τη θέση ότι οι αγρότες έχουν ανάγκη τις ουσιαστικές συμβουλές των γεωτεχνικών στο χωράφι και στον στάβλο και όχι τις κατά δήλωση συμβουλές με βάση τις γραφειοκρατικές διαδικασίες.

Πριν προχωρήσουμε όμως, στην παράθεση των στοιχείων της τεχνικής συνάντησης της ΕΘΕΑΣ, στην οποία και αναφέρεστε, θα ήθελα να σας επισημάνω κάτι πολύ βασικό για εμάς. Οι ενέργειές μας, καθορίζονται από την εξυπηρέτηση των συμφερόντων των αγροτών και των συνεταιρισμών με βάση τον νόμο και το καταστατικό μας. Στον ιδρυτικό νόμο της ΕΘΕΑΣ 4673/2020, όπως και στο καταστατικό της, αναφέρεται ότι η ΕΘΕΑΣ μπορεί να προβαίνει στον συντονισμό και στην ανάπτυξη των δραστηριοτήτων των μελών της, στην ενημέρωση και εκπαίδευση των αγροτών καθώς και στην παροχή κατάλληλων συμβουλών στα μέλη της, ως μέρος της διαδικασίας για την επίτευξη των σκοπών των συνεταιρισμών. Θεωρούμε δε, ότι η ενημέρωση, η εκπαίδευση και οι συμβουλές για τους αγρότες μπορούν να είναι πιο αποτελεσματικές και προσιτές εντός των συνεταιρισμών.

Ως προς το αντικείμενο της τεχνικής συνάντησης που έγινε στο πλαίσιο της ZOOTECHNIA 2025, σε κανένα σημείο το θέμα δεν αφορούσε τους «Γεωργικούς Συμβούλους» που αναφέρεστε. Το θέμα της συνάντησης ήταν «Πρωτοβουλία για τη δημιουργία δομής, παροχής και συμβουλευτικής υποστήριξης σε κτηνοτρόφους για την λήψη της συνδεδεμένης ζωικής παραγωγής με χαμηλό κόστος, από τους κτηνοτροφικούς συνεταιρισμούς της ΕΘΕΑΣ και τα Πανεπιστήμια». Το δε σκεπτικό στο οποίο βασίσθηκε η πρόσκληση, ήταν το ακόλουθο:  «Ένα από τα σοβαρότερα θέματα που αντιμετωπίζουν οι αγρότες και ειδικότερα οι κτηνοτρόφοι  για την προσαρμογή τους στις νέες απαιτήσεις του ΣΣ ΚΑΠ  2023-27, είναι η παροχή  αξιόπιστων συμβουλών  και σε χαμηλό κόστος προκειμένου να συνεχίσουν να λαμβάνουν απρόσκοπτα τις κοινοτικές ενισχύσεις και να είναι παραγωγικά ανταγωνιστικοί, προστατεύοντας και την υγεία του ζωικού τους κεφαλαίου. Ένα τέτοιο θέμα αποτελεί και η παροχή συμβουλών σε κτηνοτρόφους, ως προϋπόθεση για τη λήψη συνδεδεμένης ενίσχυσης στην ζωική παραγωγή από 1.1.2025. Όπως αναφέρεται στο ΣΣ ΚΑΠ 2023-27, προϋπόθεση για τη λήψη συνδεδεμένης ενίσχυσης στη ζωική παραγωγή, αποτελεί για όλους τους δικαιούχους  κτηνοτρόφους, η συμμετοχή  τους σε πρόγραμμα παροχής συμβουλευτικής υποστήριξης (AKIS), μετά την 1/1/2025».

1. Οι παραπάνω προϋποθέσεις δεν μπορούν να εξυπηρετηθούν από το μερικό σύστημα «Γεωργικών Συμβούλων» για λόγους που είναι καθαρά ποσοτικοί, ποιοτικοί και κόστους. Πιο συγκεκριμένα:
2. Ποσοτικοί: Οι «Γεωργικοί Σύμβουλοι» παρείχαν συμβουλές για το 2024 σε συνολικά 10.900 κτηνοτρόφους, δηλαδή μόνο στο 20% αυτών που λαμβάνουν συνδεδεμένη ενίσχυση. Με δεδομένο ότι οι κτηνοτρόφοι που λαμβάνουν συνδεδεμένες ενισχύσεις είναι πάνω από 55.000, είναι φανερό ότι οι «Γεωργικοί Σύμβουλοι»  ακόμη και να διπλασιάσουν την παροχή υπηρεσιών τους για το 2025, δεν θα καταφέρουν, παρά να καλύψουν μόνο το 40%  των κτηνοτρόφων, αφήνοντας το υπόλοιπο 60% να μένει δίχως κάλυψη.
3. Ποιοτικοί: Από τα όσα καταθέτουν μέλη μας, αγρότες, κτηνοτρόφοι καθώς και συνεταιρισμοί, η επαφή όχι μικρού αριθμού συμβούλων, περιορίζεται στην υπογραφή μόνο δικαιολογητικών, με σημαντικότερη όλων, την υπογραφή του σχετικού τιμολογίου παροχής υπηρεσιών για την είσπραξη της ενίσχυσης. Η προσέγγιση των κτηνοτρόφων από τους συμβούλους δεν γίνεται με βάση τις ανάγκες τους, αλλά πραγματοποιείται μέσω των ΚΥΔ, που λαμβάνουν για αυτό μια σημαντική προμήθεια, πράγμα που μειώνει το πραγματικό διαθέσιμο ποσό που λαμβάνουν οι σύμβουλοι ως ενίσχυση και άρα περιορίζουν την παροχή τους για ουσιαστικές συμβουλές.
4. Κόστους: Το κόστος συμβουλών είναι σημαντικό και απαγορευτικό για τους κτηνοτρόφους που λαμβάνουν την συνδεδεμένη ενίσχυση. Από μια πρώτη εκτίμηση για τους 55.000 δικαιούχους, προέκυπτε μια δαπάνη πάνω από το 20% των 111,5 εκατ. ευρώ των συνδεδεμένων ενισχύσεων ανά έτος. Θα είχαμε και εδώ επανάληψη του νοσηρού φαινομένου της μεταφοράς ενισχύσεων από τους δικαιούχους κτηνοτρόφους, όπως και με τα οικολογικά σχήματα, ενώ σε αρκετούς μικρούς και μεσαίους κτηνοτρόφους το κόστος των συμβουλών θα υπερβαίνει την συνδεδεμένη ενίσχυση.

Με δεδομένο λοιπόν ότι:

• μετά από ερωτήματα στην αρμόδια Διαχειριστική Αρχή και τους υπεύθυνους σύνταξης του ΣΣ ΚΑΠ 2023-2027 ότι αυτό το πρόγραμμα συμβουλευτικής υποστήριξης στους κτηνοτρόφους (AKIS) για τη λήψη της συνδεδεμένης ενίσχυσης, δεν σχετίζεται με υποχρεωτική παροχή των συμβουλών μέσα από τους «Γεωργικούς Συμβούλους»
• για πρώτη φορά εφαρμόζεται καθολικά σε όλους τους δικαιούχους κτηνοτρόφους μιας ενίσχυσης, ένα τέτοιο πρόγραμμα συμβουλευτικής υποστήριξης
• ότι αυτό συμπίπτει σε μια δύσκολη περίοδο για τους κτηνοτρόφους, λόγω των προβλημάτων κόστους παραγωγής και προσβολής ασθενειών των ζώων.

Έτσι, η ΕΘΕΑΣ και οι κτηνοτροφικοί συνεταιρισμοί ανέλαβαν την πρωτοβουλία για την επίλυση του προβλήματος που περιγράφηκε, αξιοποιώντας τους γεωτεχνικούς που ήδη απασχολούνται στους συνεταιρισμούς για την παροχή των αναγκαίων συμβουλών. Η επιλογή αυτή ενισχύθηκε και από τα αποτελέσματα των παραγωγικών κτηνοτροφικών συνεταιρισμών, οι οποίοι παρουσιάσθηκαν στην ZOOTECHNIA 2025, όπου καταδείχθηκε ότι σημαντικό μέρος της επιτυχίας τους αποτελεί η εκ του σύνεγγυς παροχή αποτελεσματικών συμβουλών από τους κτηνιάτρους και γεωπόνους που απασχολούν, οι οποίοι γνωρίζουν εκτενώς τα προβλήματα. Για την εγκυρότητα των συμβουλών που θα δίνουν οι γεωτεχνικοί ζητήθηκε η συνδρομή και συνέργεια των Πανεπιστημιακών Ιδρυμάτων της χώρας με σχετικά αντικείμενα σπουδών, τα οποία ήδη απάντησαν θετικά. Καμία από τις παραπάνω διαδικασίες που περιγράψαμε, δεν θίγει τα θέματα στα οποία αναφερθήκατε στην επιστολή σας και αυτό πιστεύουμε ότι έγινε πλήρως κατανοητό.

Ως προς το θέμα των «Γεωργικών Συμβούλων» της ενημέρωσης, κατάρτισης και εκπαίδευσης των γεωργών και των κτηνοτρόφων, η ΕΘΕΑΣ και οι Συνεταιρισμοί θεωρούν ότι:

1. Ο αποκλεισμός των Συνεταιρισμών από τις Γεωργικές Συμβουλές του καν.2115/2021 είναι λανθασμένος στη χώρα μας. Έχουμε ζητήσει να αλλάξει και στην χώρα μας το καθεστώς, ώστε και εδώ οι Συνεταιρισμοί να αναγνωρίζονται ως «Γεωργικοί Σύμβουλοι» όπως σε άλλα ΚΜ της ΕΕ.
2. Οι Συνεταιρισμοί αποτελούν το κατ’ εξοχήν φορέα όπου οι συμβουλές, η εκπαίδευση και η κατάρτιση αποδίδουν και υπηρετούν τους παραγωγικούς στόχους των συνεταιρισμών.

Αναγνωρίζοντας ότι από τα παραπάνω γίνεται κατανοητό, τόσο το περιεχόμενο της πρωτοβουλίας της ΕΘΕΑΣ και των Συνεταιρισμών για το εν λόγω ζήτημα, όσο και ότι το κόστος για τη λήψη συμβουλών παραγωγής αποτελεί πλέον σημαντικό μέρος του συνολικού κόστους και χρήζει κατάλληλης αντιμετώπισης. Καλούμε τα μέλη σας, Γεωτεχνικούς, να πλαισιώσουν τους Συνεταιρισμούς για την υλοποίηση του στόχου ώστε οι κτηνοτρόφοι, να  μην τεθούν σε  κίνδυνο για την καταβολή των συνδεδεμένων ενισχύσεων. Αυτό γιατί  ως  ΕΘΕΑΣ και Αγροτικοί Συνεταιρισμοί, θεωρούμε σταθερά και διαχρονικά τους Γεωτεχνικούς μόνιμους και σταθερούς επιστημονικούς συνεργάτες μας στο χωράφι και τον στάβλο για την ανάπτυξη του πρωτογενούς τομέα και δεν είμαστε απέναντι τους.