Λαμβάνοντας υπ’όψιν τα πιθανά δεινά και προβλήματα της σύγχρονης γεωργίας και φέρνοντας στο μυαλό μας μία καλλιέργεια του 19ου αιώνα αλλά και μια σημερινή, εύκολα θα διαπιστώσουμε πως σε έναν μεγάλο βαθμό, αμφότερες οι περιπτώσεις καλλιεργειών είναι οργανωμένες κατά τον ίδιο τρόπο, μόνο που τώρα η ανθρώπινη εργασία είναι σαφώς λιγότερη και οι περισσότερες εργασίες έχουν εκμηχανισθεί. 

Επομένως γεννώνται τα ερωτήματα:

✔ Άραγε υπάρχουν ακόμη τόσες πολλές προς χρήση επιφάνειες γης και τόσα αρδεύσιμα νερά για τη διατήρηση των μελλοντικών και διαρκώς αυξανόμενων καλλιεργειών;

✔ Πώς πραγματικά θα είναι οι σύγχρονες καλλιέργειες;

Θα προσπαθήσουμε να απαντήσουμε στο παραπάνω ερώτημα λαμβάνοντας υπ’όψιν το γεγονός πως σε 50 χρόνια, ο ανθρώπινος πληθυσμός θα φτάσει τα 8,6 δισεκατομμύρια, απαιτώντας επιπλέον καλλιεργούμενες εκτάσεις, περίπου το μέγεθος της Βραζιλίας.

Το μέλλον της γεωργίας κοιτάζει προς τον ουρανό, στην κυριολεξία.

Τα φυτά πλέον θα αναπτύσσονται κάθετα και προς τα πάνω κάτι που θα προσφέρει λύσεις για τις αυξανόμενες οικονομικές δυσκολίες που αντιμετωπίζουν οι καλλιεργητές, για τις αυξανόμενες περιβαλλοντικές ανησυχίες, για την έλλειψη οριζόντιων εκτάσεων, για την κλιματική αλλαγή και για την υποτίμηση της ποιότητας των εδαφών.

Η καθ’ύψος καλλιέργεια βρίσκει πρακτική εφαρμογή μέσω της δημιουργίας πύργων όπου καλλιεργούνται φυτά, ύψους έως και 5 μέτρα.

Τι είναι η κάθετη γεωργία;

Η κάθετη γεωργία είναι μια μέθοδος παραγωγής προϊόντων που είναι αρκετά διαφορετική από αυτή που κανονικά θεωρούμε ως καλλιέργεια. Αντί να καλλιεργούνται καλλιέργειες σε τεράστια χωράφια, καλλιεργούνται κάθετα ή στον αέρα. Αυτό κανονικά σημαίνει ότι οι "εκμεταλλεύσεις" καταλαμβάνουν πολύ λιγότερο χώρο από τις παραδοσιακές εκμεταλλεύσεις: σκεφτείτε τη γεωργία σε ψηλά, αστικά κτίρια έναντι γεωργικής υπαίθρου στην ύπαιθρο.

Η κάθετη γεωργία χρεώνεται ως ιδέα στον Dickson Despommier, καθηγητή οικολογίας στο Πανεπιστήμιο της Κολούμπια, ο οποίος είχε την ιδέα των κάθετων γεωργικών "πύργων" στα αστικά κτίρια, οι οποίοι θα επέτρεπαν σε όλους τους χώρους του κτιρίου και όχι μόνο την ταράτσα, να χρησιμοποιηθούν για την παραγωγή καλλιεργειών.

Στις περισσότερες κατακόρυφες εκμεταλλεύσεις εφαρμόζεται είτε η υδροπονία είτε η αεροπονία.

Στην ουσία δεν απαιτείται το έδαφος ως μέσο ανάπτυξης και στήριξης των καλλιεργειών. Συνήθως χρησιμοποιούνται τεχνητά φώτα ανάπτυξης, αν και σε μέρη ευλογημένα με άφθονο φυσικό ηλιακό φως, μπορεί να υπάρξει συνδυασμός και των δύο ειδών φωτισμού.

Σε αρκετές περιπτώσεις, η παραπάνω ιδέα φαίνεται να λειτουργεί πολύ καλά. Για παράδειγμα, το Sky Greens βρίσκεται στη Σιγκαπούρη, μια χώρα με πληθυσμό άνω των 5,5 εκατομμυρίων σε ένα κύριο νησί που έχει μήκος μόνο 26 μίλια και μήκους 14 μιλίων. Σε ένα περιστρεφόμενο θερμοκήπιο, η εταιρεία παράγει 1 τόνο λαχανικών την ημέρα, γεγονός εντυπωσιακό για μια χώρα που εισάγει περίπου το 93% των προϊόντων της, δεδομένου ότι υπάρχουν λίγες διαθέσιμες εκτάσεις για καλλιέργεια.

Άλλο ένα αντίστοιχο παράδειγμα είναι η Aerofarms στις Η.Π.Α.

Πλεονεκτήματα της κάθετης γεωργίας

1. Υπάρχει ετήσια παραγωγή φυτών.

Πείτε αντίο στις εποχιακές καλλιέργειες. Επειδή στα κάθετα αγροκτήματα μπορούμε να ελέγχουμε όλη την τεχνολογία που απαιτείται για την ανάπτυξη των καλλιεργειών, στην ουσία ελέγχουμε πλήρως το περιβάλλον ανάπτυξης, δεν υφίσταται η έννοια της λάθος εποχής. Μια καλλιεργητική περίοδος μόλις μερικών μηνών αντικαθίσταται από μία παραγωγή καθ’όλη τη διάρκεια του έτους. Επίσης, χωρίς τα προβλήματα εχθρών και ζιζανίων, η χρήση των φυτοφαρμάκων είναι αρκετά περιορισμένη.

2. Οι κάθετες καλλιέργειες είναι προφυλαγμένες από τα οποιαδήποτε καιρικά φαινόμενα.

Το περιβάλλον ανάπτυξης των καλλιεργειών είναι πλήρως ελεγχόμενο οπότε και δε χρειάζεται να φοβόμαστε τη Μητέρα Φύση.

3. Οικονομία στη χρήση του νερού.

Γενικά, οι κάθετες εκμεταλλεύσεις χρησιμοποιούν λιγότερο νερό από τις παραδοσιακές εκμεταλλεύσεις. Τα περισσότερα στοιχεία δείχνουν μείωση της χρήσης νερού κατά 70% σε σύγκριση με τα κανονικά αγροκτήματα. Πολύ σημαντικός παράγων από τη στιγμή που οι διαθέσιμες αρδευτικές πηγές μειώνονται συνεχώς.

4. Λιγότερες απώλειες στη συνολική παραγωγή.

Χωρίς τον κίνδυνο των διακυμάνσεων των καιρικών συνθηκών ή των επιδράσεων των εχθρών και των ζιζανίων, υπάρχει πολύ λιγότερη απώλεια στην παραγωγή. Στις παραδοσιακές εκμεταλλεύσεις, περίπου το 30% της συγκομιδής χάνεται κάθε χρόνο. Στις κάθετες εκμεταλλεύσεις, το ποσοστό είναι σημαντικά μικρότερο. Επιπλέον, τα προϊόντα προερχόμενα από κάθετα αγροκτήματα συνήθως πωλούνται στις τοπικές αγορές, μειώνοντας έτσι τις εκπομπές από τη μεταφορά τους καθώς και το χρόνο από το αγρόκτημα στο τραπέζι του καταναλωτή. Αντί για αρκετές ημέρες μεταφοράς, κατά τη διάρκεια των οποίων τα τρόφιμα μπορεί να αλλοιωθούν, η παραγωγή μπορεί να βρίσκεται στα χέρια ενός καταναλωτή σε λίγες μόνο ώρες.

5. Καταλαμβάνουν λιγότερο χώρο.

Στην κάθετη καλλιέργεια, ένα στρέμμα εσωτερικού χώρου ισοδυναμεί με 4-6 υπαίθρια στρέμματα. Απαιτείται πολύ μικρός χώρος για την παραγωγή της ίδιας ποσότητας προϊόντων, ιδιαίτερα χρήσιμη σε πόλεις όπου η υπαίθρια γη είναι περιορισμένη. Επίσης δημιουργούνται αγροκτήματα σε ήδη υπάρχοντες χώρους, όπως εγκαταλελειμμένες αποθήκες και κτίρια. Ο χώρος του AeroFarms, για παράδειγμα, ήταν ένας χώρος νυχτερινών κέντρων που εγκαταλείφθηκε. Δεν υπάρχει ανάγκη για νέα κατασκευή, διότι μπορούμε να δημιουργήσουμε νέα ζωή σε παλιούς χώρους.

Μειονεκτήματα της κάθετης γεωργίας

1. Πρώτα απ 'όλα, δεν μπορούν όλες οι καλλιέργειες να καλλιεργηθούν σε κάθετα αγροκτήματα.

Οι κατακόρυφες εκμεταλλεύσεις συνήθως ανταποκρίνονται καλά σε φυλλώδη πράσινα λαχανικά και ντομάτες, τα οποία αναπτύσσονται γρήγορα και μπορούν να πωληθούν στην αγορά. Καλλιέργειες, όπως το σιτάρι και το ρύζι, δεν είναι δυνατό να καλλιεργηθούν σε κατακόρυφα αγροκτήματα, καθώς απαιτούν πολύ περισσότερο χώρο και ζυγίζουν περισσότερο, είναι στην ουσία καλλιέργειες με βαρύ καρπό. Αντίστοιχο μη εφαρμόσιμο παράδειγμα βαριάς καλλιέργειας είναι και αυτή της πατάτας.

2. Ενώ οι κατακόρυφες εκμεταλλεύσεις μπορούν επίσης να χρησιμοποιούν πολύ λιγότερο νερό, χρειάζονται πολλή ενέργεια.

Στη φύση, το φως του ήλιου είναι δωρεάν. Σε μια κάθετη φάρμα, όλα αυτά τα τεχνητά φώτα είναι ενεργοβόρα και έχουν τελικά ένα μεγαλύτερο αποτύπωμα άνθρακα.

3. Τα παραγόμενα προϊόντα των κάθετων αγροκτημάτων έχουν μεγαλύτερη τελική τιμή από αυτά των συμβατικών καλλιεργειών.

Άραγε θα μπορεί ο μέσος καταναλωτής να απολαμβάνει αυτά τα προϊόντα;

4. Η φύση είναι σε θέση να διακόψει μια υπαίθρια καλλιέργεια.

Στην περίπτωση του απόλυτα ελεγχόμενου περιβάλλοντος των κάθετων καλλιεργειών, το ανθρώπινο λάθος είναι αυτό που θα μπορούσε να διακόψει μία καλλιέργεια. Ενώ λοιπόν, ο χρόνος που απαιτείται για την αποκατάσταση των λαθών της φύσης είναι μικρότερος, το υψηλό κόστος λειτουργίας αυτών των εκμεταλλεύσεων καθιστά την αποκατάσταση του ανθρώπινου λάθους ακόμη πιο δαπανηρή.

Είναι άραγε έτοιμες οι κάθετες εκμεταλλεύσεις να ανατρέψουν εντελώς το παραδοσιακό γεωργικό μοντέλο;

Μετά από ώριμη σκέψη, μάλλον όχι.

Οι κατακόρυφες εκμεταλλεύσεις βρίσκονται ακόμη σε νηπιακό στάδιο και απαιτούνται περισσότερες μελέτες να γίνουν για την καλύτερη και βαθύτερη κατανόησή τους. Πιο πιθανό είναι το σενάριο της δημιουργίας ενός υβριδίου όπου θα ενσωματωθούν βασικές τεχνικές της κάθετης καλλιέργειας στην παραδοσιακή καλλιέργεια.

Συμπερασματικά:

• Οι κάθετες εκμεταλλεύσεις ανακοινώνονται ως οι αγροτικές εκμεταλλεύσεις του μέλλοντος.

• Ορισμένες εκμεταλλεύσεις, ιδίως σε μεγάλες αστικές περιοχές, έχουν ήδη πετύχει.

• Υπάρχουν πολλά οφέλη από την κάθετη γεωργία, μεταξύ των οποίων δεν υπάρχει εξάρτηση από τον καιρό, λιγότερη κατανάλωση νερού και η δυνατότητα μετατροπής των αστικών χώρων σε γεωργικές εκμεταλλεύσεις (νέες θέσεις εργασίας).

• Δεν είναι όλα θετικά, όμως. Υπάρχει ένα όριο σε αυτό που μπορεί να αναπτυχθεί σε κάθετες εκμεταλλεύσεις, η κατανάλωση ενέργειας είναι πραγματικά υψηλή και οι τιμές θα προσελκύσουν μόνο μία μικρή και περιορισμένη μερίδα καταναλωτών.

Πηγή: blog.farmacon.gr