Στις 20 Μαΐου γιορτάζεται για δεύτερη φορά η Παγκόσμια Ημέρα Μέλισσας

Αυτό το μικροσκοπικό έντομο που παράγει για μας μέλι, γύρη, βασιλικό πολτό, πρόπολη,  κερί και που ακόμα και το δηλητήριό του συλλέγουμε για την μεγάλη θεραπευτική του αξία,  επιτελεί επιπλέον το τιτάνιο έργο της επικονίασης, της γονιμοποίησης των φυτών.

Περίπου το 84% των φυτών που καλλιεργούνται για ανθρώπινη κατανάλωση – κάπου 400 διαφορετικά είδη φυτών – χρειάζονται μέλισσες και άλλα έντομα για να τα γονιμοποιήσουν και να παράξουν καρπούς. Αυτά περιλαμβάνουν τα περισσότερα φρούτα και λαχανικά, τους ξηρούς καρπούς αλλά και φυτά όπως την ελαιοκράμβη και τον ηλίανθο που μετατρέπονται σε λάδι, καθώς και το κακάο, τον καφέ και το τσάι και κάμποσα αλκοολούχα ποτά! Φυτά που καλλιεργούνται ως ζωοτροφές για γαλακτοπαραγωγές αγελάδες και άλλα ζώα επικονιάζονται επίσης από μέλισσες. Και δεν είναι μόνο οι καλλιέργειες τροφίμων που βασίζονται στην επικονίαση των μελισσών, το βαμβάκι τις χρειάζεται επίσης. Ως αποτέλεσμα, η αξία της ετήσιας επικονίασης των καλλιεργειών από τις μέλισσες εκτιμάται ότι ανέρχεται σε 170 δισ. δολάρια παγκόσμια. Η επικονίαση των άγριων φυτών που διαμορφώνουν αυτό που λέμε περιβάλλον είναι ανυπολόγιστης αξίας…..

Με δυο λόγια η μέλισσα είναι εξίσου απαραίτητη για την διατροφική μας επάρκεια και τον διατροφικό μας πλούτο όσο και για τη διατήρηση της βιοποικιλότητας και του περιβάλλοντος.

Ωστόσο οι μέλισσες, οι άγριες μέλισσες (υπάρχουν περίπου 20.000 είδη άγριων μελισσών) και όλα τα έντομα, ως φαίνεται, κινδυνεύουν. Κάποια είδη έχουν εξαφανιστεί κι άλλα απειλούνται με εξαφάνιση  Η κλιματική αλλαγή και κυρίως η εντατικοποίηση της γεωργίας (μεγάλες μονοκαλλιέργειες, χρήση και κατάχρηση αγροχημικών) αποτελούν τον κύριο παράγοντα πίσω από αυτές τις απώλειες.

Παγκόσμια οι μελισσοκομικές οργανώσεις, μαζί με περιβαλλοντικές οργανώσεις, ζητούν να λάβουμε όλοι μας υπ’ όψη τη σημασία της προστασίας των μελισσών, των επικονιαστών και της βιοποικιλότητας εν γένει,  διεκδικώντας τη θέσπιση μιας βιώσιμης πολιτικής για τα τρόφιμα ώστε να αντιμετωπίζουμε την υγεία του περιβάλλοντος, την ανθρώπινη υγεία και την υγεία των ζώων ως ενιαίο σύστημα (one health system).

Γνωρίζουμε τώρα ότι η ανθρώπινη δραστηριότητα προκαλεί την εξαφάνιση των ειδών με «δεκάδες έως εκατοντάδες φορές ταχύτερους ρυθμούς από τον μέσο όρο των τελευταίων 10 εκατομμυρίων ετών». Οι επιστήμονες έχουν βρει και τεκμηριώσει τα στοιχεία και  πλέον είναι καθήκον μας ως πολίτες να διορθώσουμε τη στραβή πορεία που έχουμε πάρει.

Για να βελτιωθεί η προστασία της βιοποικιλότητας, συμπεριλαμβανομένων των επικονιαστών, η Ευρώπη, στην οποία ανήκουμε, οφείλει να λαμβάνει υπόψη πρώτα τα συμφέροντα των πολιτών και του περιβάλλοντος. Η απαγόρευση τριών δραστικών ουσιών της οικογένειας των νεονικοτινοειδών είναι ένα εξαιρετικό παράδειγμα που οι μελισσοκόμοι γιόρτασαν πέρυσι. Ωστόσο, τα μέτρα αυτά πρέπει να συνδέονται και με την κατάλληλη παρακολούθηση και απαιτούν μια πιο ολιστική προσέγγιση. Η προστασία των επικονιαστών, τόσο της εκτρεφόμενης μέλισσας όσο και των  άγριων επικονιαστών, αλλά και του περιβάλλοντος συνολικά (ποιότητα νερού και εδάφους), απαιτεί διαδικασία αξιολόγησης της επικινδυνότητας των φυτοπροστατευτικών, διαφανή και ανεξάρτητη, που να αποδεικνύει ότι το περιβάλλον και το μέλλον μας αποτελούν προτεραιότητα.

 Η Ομοσπονδία Μελισσοκομικών Συλλόγων Ελλάδος έχει ήδη υποβάλλει στην ελληνική πολιτεία συγκεκριμένες προτάσεις.

Με αφορμή την Παγκόσμια Ημέρα Μέλισσας στέλνουμε σε όλους αυτό το απλό μήνυμα:

Αν θέλουμε να ζήσουμε και να ζήσουμε καλά πρέπει να προστατέψουμε όλες τις μέλισσες, άγριες κι εκτρεφόμενες. Οι μέλισσες με την ίδια τους την ύπαρξη μας δείχνουν τον τρόπο: ο δρόμος για ένα καλύτερο μέλλον είναι η συνύπαρξη κι όχι ο ανταγωνισμός.