Ο εξώασκος στα πυρηνόκαρπα και η αντιμετώπιση του

Άρθρο του Γκαλαϊτση Δημήτριου - Γεωπόνος

Οι εξώασκοι είναι ασθένειες των πυρηνόκαρπων που χαρακτηρίζονται από υπερπλασίες και υπερτροφίες. Στην Ελλάδα ο σοβαρότερος, είναι ο εξώασκος της ροδακινιάς και της αμυγδαλιάς. Λιγότερο σημαντικός είναι ο εξώασκος της δαμασκηνιάς, που προσβάλλει κυρίως τους καρπούς.

Ο εξώασκος, προσβάλλει κυρίως τα φύλλα και δευτερευόντως τους νεαρούς βλαστούς και καρπούς. Νωρίς την άνοιξη τα προσβεβλημένα φύλλα λόγω υπερπλασίας και υπερτροφίας παρουσιάζουν τοπική ή ολική πάχυνση του ελάσματος, κατσάρωμα και τελικά έντονη παραμόρφωση. Αρχικά, εμφανίζουν κόκκινο χρώμα και αργότερα κιτρινότεφρο ,τα φύλλα γίνονται καστανά, μαραίνονται, ξηραίνονται και πέφτουν. Όταν η ασθένεια προσβάλλει μεγάλο αριθμό φύλλων, προκαλείται έντονη φυλλόπτωση. Το δέντρο σχηματίζει νέο υγιές φύλλωμα, με συνέπεια την εξασθένησή του που οδηγεί σε σοβαρή καρπόπτωση.

Στη δαμασκηνιά η ασθένεια προσβάλλει μόνο τους καρπούς προκαλώντας χαρακτηριστικές παραμορφώσεις. Ο καρπός μεγαλώνει ταχύτατα, γίνεται επιμήκης, πεπλατυσμένος, μεγαλύτερος του κανονικού, δύσκολα αναγνωρίζεται ότι είναι δαμάσκηνο.

Διαχειμάζει στις επιφάνειες των δέντρων και ευνοείται από το δροσερό υγρό καιρό την άνοιξη. Το παθογόνο πιθανότατα επιβιώνει στη ζεστή με τα ασκοσπόρια. Με τις βροχές του φθινοπώρου και του χειμώνα, τα ασκοσπόρια βλασταίνουν και σχηματίζουν πολυάριθμα εκκολαπτόμενα βλαστοσπόρια. Η εξάπλωση του παθογόνου από δέντρο σε δέντρο συμβαίνει από ασκοσπόρια που μεταφέρονται με τον αέρα σε μεγαλύτερες αποστάσεις ή από βλαστοσπόρια, τα οποία διαχέονται στη σταγονα του νερού.  

Οι περίοδοι δροσερού, υγρού καιρού, κατά την έκπτυξη των φύλλων , ευνοούν την ασθένεια, με θερμοκρασίες ελάχιστη τους 9 C και η μέγιστη τους26°C και πάνω από 95% σχετική υγρασία. Για τη μόλυνση απαιτείται υγρασία από βροχή για περισσότερες από 12,5 ώρες σε θερμοκρασίες κάτω από 19 βαθμούς C. Η μέγιστη μόλυνση εμφανίζεται όταν τα δέντρα είναι υγρά για 2 ή περισσότερες ημέρες.  σταματά όταν ο καιρός γίνεται ξηρός και θερμότερος των 27 C.

Η ασθένεια αντιμετωπίζεται προληπτικά με ένα ψεκασμό κατά την διάρκεια του λήθαργου των δένδρων (το φθινόπωρο μέχρι τη διόγκωση των οφθαλμών) με διάφορα συνιστώμενα χημικά σκευάσματα. Μετά την είσοδο του παθογόνου στους ιστούς των δένδρων δεν είναι δυνατή η καταπολέμηση της ασθένειας.

Πηγή: ipm.ucanr.edu , eclass.hmu.gr