Για ορισμένους καλλιεργητές, είναι τόσο σημαντικές που ελέγχουν πάντα το ριζικό σύστημα πριν το πότισμα των καλλιεργειών τους, και σωστά πράττουν.

Ρίζες, τα θεμέλια των φυτών

Τα φυτά χρειάζονται τις ρίζες για να παραμένουν όρθια στο έδαφος αλλά και για να μην παρασύρονται από τον άνεμο.

Επίσης, το νερό και τα θρεπτικά συστατικά εισέρχονται στο φυτό μέσω του ριζικού συστήματος.

Ένα ριζικό σύστημα θα συνεχίσει να αυξάνεται σε όγκο για όσο χρονικό διάστημα το φυτό στο σύνολό του συνεχίζει να αναπτύσσεται.

Όταν επιτευχθεί μια ορισμένη ισορροπία, το φυτό απλά διατηρεί τον όγκο του και παύει να αναπτύσσεται.

Ακόμη και σε αυτή την κατάσταση ισορροπίας, οι ρίζες συνεχίζουν να αναπτύσσονται, αλλά επίσης και θα πεθάνουν εν μέρει.

Για να το κατανοήσουμε καλύτερα, θα πρέπει να διαιρέσουμε το ριζικό σύστημα σε τρία μέρη.

Το ριζικό σύστημα

Όπως έχει ήδη αναφερθεί, το ριζικό σύστημα αυξάνεται σε όγκο για όσο διάστημα το υπόλοιπο του φυτού συνεχίζει να αυξάνεται. Ωστόσο, η διαπνοή από τα φύλλα μπορεί επίσης να προκαλέσει τη δημιουργία περισσότερων ριζών προκειμένου να αντληθεί το απαιτούμενο νερό. Στο τέλος, δημιουργείται μια ισορροπία μεταξύ των ριζών και του φυτού.

Ένας γενικός κανόνας είναι ότι το ριζικό σύστημα πρέπει να περιλαμβάνει το 30% του συνολικού όγκου του φυτού. Παρόλο που ο κανόνας αυτός εφαρμόζεται αρκετά σταθερά για φυτά καλλιεργούμενα σε έδαφος, σε καλλιέργεια υποστρώματος αυτό δεν ισχύει πάντα. Μπορείτε να καλλιεργήσετε μεγάλα φυτά σε μικρές γλάστρες, αρκεί να τους τροφοδοτείτε με νερό και θρεπτικά συστατικά και να μην αφήνετε το εκάστοτε δοχείο να είναι πολύ στεγνό ή πολύ υγρό.

Στην περίπτωση των υδροπονικών καλλιεργειών, διαπιστώνεται πως απαιτούνται λιγότερες ρίζες για ένα αρκετά μεγάλο φυτό και αυτό συμβαίνει ακριβώς για το λόγο πως η κάθε ρίζα έχει τη δυνατότητα να απορροφήσει περισσότερο νερό και θρεπτικά συστατικά.

Έτσι εξηγείται και το γεγονός των υψηλότερων αποδόσεων των υδροπονικών καλλιεργειών.

1. Τα ριζικά τριχίδια

Τα ριζικά τριχίδια είναι αυτά που απορροφούν τα περισσότερα από τα θρεπτικά συστατικά και το νερό. Η κορυφή της ρίζας παράγει νέα κύτταρα σε καθημερινή βάση, καθώς και ριζικά τριχίδια.

Όταν το φυτό έχει έλλειψη νερού ή / και θρεπτικών ουσιών, αφιερώνει ενέργεια για τη φωτοσύνθεση και για την παραγωγή περισσότερων κυττάρων στην κορυφή της ρίζας.

Αυτό στην ουσία σημαίνει περισσότερα ριζικά τριχίδια έως ότου η ρίζα βρει αυτό που χρειάζεται (περισσότερο νερό ή θρεπτικά συστατικά). Εν συνεχεία, τα παλαιότερα ριζικά τριχίδια νεκρώνονται.

Στην πράξη, καθώς το μέσο ανάπτυξης του φυτού γίνεται ξηρότερο, η ρίζα αρχίζει να ψάχνει για νερό και παράγει περισσότερα κύτταρα και συνεπώς περισσότερα ριζικά τριχίδια.

Η ικανότητα απορρόφησης αυξάνεται, επειδή παράγονται περισσότερα ριζικά τριχίδια. Τα νεότερα ριζικά τριχίδια θα συνεχίζουν να εισέρχονται σε ακόμη πιο "υγρό" έδαφος. Το φυτό μπορεί ακόμα να προσλάβει νερό και μερικές φορές και ακόμη περισσότερο!

Αυτός είναι ο λόγος για τον οποίο είναι γενικότερα αποδεκτή η ανάπτυξη των φυτών στην ξηρότερη πλευρά του χωραφιού: έτσι, όταν ποτίζουμε, μερικά από τα ριζικά τριχίδια είναι περιττά γι’αυτό και τα παλιότερα από αυτά πεθαίνουν.

Εάν τροφοδοτήσουμε ένα φυτό με υπερβολικό νερό, όλα τα ριζικά του τριχίδια θα νεκρωθούν. Στην πραγματικότητα οι ρίζες πνίγονται και χρειάζονται τουλάχιστον τρεις ημέρες για να αρχίσουν πάλι να παράγουν νέα ριζικά τριχίδια. Επίσης, ο θάνατος των ριζικών τριχιδίων μπορεί να επέλθει όταν ένα φυτό μεταφυτευθεί όχι με την απαραίτητη προσοχή και με τον κατάλληλο τρόπο.

2. Η ρίζα

Σε αντίθεση με τα ριζικά τριχίδια, οι ίδιες οι ρίζες είναι ορατές στο ανθρώπινο μάτι. Τα ριζικά κύτταρα, χωρίς ριζικά τριχίδια αυτή τη φορά, θα τεντώσουν για να επιτρέψουν την προώθηση του νεότερου μέρους της ρίζας προς τα εμπρός. Τα εξωτερικά κύτταρα του υποστρώματος της ρίζας (σχηματίζουν μια σκληρή επιφάνεια όπως ο φλοιός ενός δένδρου), μετά από τον οποίο χρησιμεύουν μόνο ως αγωγό σύστημα για τη μεταφορά του νερού και των θρεπτικών συστατικών που απορροφώνται προς το στέλεχος και το υπόλοιπο φυτό.

Τα φυτά θα αυξηθούν σε βάρος, τόσο πάνω όσο και κάτω από το έδαφος. Ακόμη και στα πρώτα στάδια της ανάπτυξής τους, η επιφάνεια των φύλλων θα αυξηθεί καθώς επίσης θα αυξηθεί και ο όγκος των ριζών.

Τελικά, θα επιτευχθεί η μεταξύ τους ισορροπία. Αυτή η μέγιστη ισορροπία μεταξύ του υπέργειου και υπόγειου τμήματος του φυτού συνήθως έρχεται όταν έχει περάσει περίπου το 50% έως 70% της περιόδου ανθοφορίας.

3. Οι κορυφές των ριζών

Στο τέλος κάθε ρίζας υπάρχει η κορυφή της ρίζας. Αυτό το κατώτερο μέρος του ριζικού συστήματος στην ουσία προστατεύει το σημείο ανάπτυξης της ρίζας. Στην πραγματικότητα είναι τόσο σκληρό που υπό ευνοϊκές συνθήκες θα μπορούσε να διαπεράσει ακόμη και την άσφαλτο.

Επίσης, κάτω από αυτό το σημείο αναπτύσσονται νέα κύτταρα και εδώ συντίθενται κάποιες από τις σημαντικότερες ορμόνες των φυτών.

Βάσει λοιπόν όλων των παραπάνω διαπιστώσεων, το μόνο σίγουρο είναι πως ένα υγιές ριζικό σύστημα θα μας δώσει και ένα υγιές φυτό.

Πώς όμως αναγνωρίζουμε τις υγιείς ρίζες;

Οι υγιείς ρίζες πρέπει να είναι λευκές ή μαύρες, χυμώδεις, πολλές και αρκετά μεγάλες.

Οι καφέ, μικρές και εύθρυπτες ρίζες είναι δείγμα κακής υγείας για το φυτό.

Πώς διατηρώ ένα υγιές ριζικό σύστημα;

• Η ποσότητα του νερού που διοχετεύω στα φυτά μου σχετίζεται άμεσα με την υγεία του ριζικού συστήματος. Πολύ νερό και τα φυτά θα πνιγούν, λίγο και θα στρεσαριστούν. Ποτίζουμε όταν το χρώμα του εδάφους αρχίζει και αλλάζει, (ανοιχτότερος χρωματισμός) οπότε και ξηραίνεται ή όταν το φύλλωμα του φυτού δεν είναι τόσο ζωηρό και πράσινο.

• Η υγεία των ριζών σχετίζεται άμεσα και με την ποσότητα λιπάσματος που εφαρμόζουμε σε αυτό. Δε θα πρέπει να το παρακάνουμε με τη λίπανση των φυτών στην περίπτωση πολύ υψηλών θερμοκρασιών ή στην περίπτωση που τα φυτά εισέρχονται σε λήθαργο το χειμώνα. Τακτικές εφαρμογές λιπασμάτων και ειδικών σκευασμάτων που προωθούν και βελτιώνουν τον αερισμό του εδάφους αλλά και βελτιώνουν τη δομή του εδάφους.

• Προστασία των ριζών από παθογόνα και εχθρούς ριζών με εφαρμογή των κατάλληλων φυτοπροστατευτικών σκευασμάτων.

blog.farmacon.gr

Ιδιαίτερα συνιστάται η προσοχή στους αγρότες, κτηνοτρόφους και μελισσοκόμους για την αποφυγή ενεργειών πρόκλησης πυρκαγιάς από αμέλεια οφειλόμενη σε εργασίες στην ύπαιθρο.

Υπενθυμίζεται ότι κατά την αντιπυρική περίοδο απαγορεύεται η χρήση πυρός στην ύπαιθρο για διαφόρους λόγους καθώς και η καύση υπολειμμάτων καλλιεργειών χωρίς απαιτούμενη άδεια από την Πυροσβεστική Υπηρεσία.

Η Περιφέρεια Δυτικής Ελλάδας έχει αναρτήσει στο site της (www.pde.gov.gr/gr/), όλες τις οδηγίες που πρέπει να ακολουθούν οι πολίτες για την προστασία τους από πυρκαγιά, αλλά και τους τρόπους αντιμετώπισης του κινδύνου.

Σε περίπτωση που αντιληφθείτε πυρκαγιά, παρακαλείστε να ειδοποιήσετε άμεσα την Πυροσβεστική Υπηρεσία στον αριθμό κλήσης 199 ή στον Πανευρωπαϊκό Αριθμό Έκτακτης Ανάγκης 112.

ΟΔΗΓΙΕΣ ΠΡΟΣΤΑΣΙΑΣ ΑΠΟ ΔΑΣΙΚΗ ΠΥΡΚΑΓΙΑ

Περισσότερες πληροφορίες και οδηγίες αυτοπροστασίας από τους κινδύνους των δασικών πυρκαγιών, στην ιστοσελίδα της Γενικής Γραμματείας Πολιτικής Προστασίας στην ηλεκτρονική διεύθυνση www.civilprotection.gr.

Επισυνάπτονται χάρτης και οδηγίες προς τους πολίτες.