Τα μηνύματα που λαμβάνουμε για την πορεία των Σχεδίων Βελτίωσης είναι δυσοίωνα. Από το 2019 που άρχισαν οι εντάξεις των αγροτών στο πρόγραμμα, και όσο βαδίζουμε προς την ολοκλήρωση των χρηματοδοτούμενων επενδύσεων της τρέχουσας Προγραμματικής Περιόδου, τόσο οι ρυθμοί υλοποίησης και η πιθανότητα ολοκλήρωσης των επενδύσεων μικραίνουν.
Οι καθυστερήσεις που παρατηρούνται στην πορεία υλοποίησης των Σχεδίων Βελτίωσης, συνοδεύονται όμως και με εκτίναξη στα κόστη για μια σειρά στοιχείων των επενδύσεων Αμεση συνέπεια των ανατιμήσεων, και ιδιαίτερα στοιχείων όπως τα τρακτερ που αποτελούν μεγάλο μέρος των επενδύσεων, είναι ο εκτροχιασμός των εγκεκριμένων προϋπολογισμών για τα Σχέδια Βελτίωσης, με αποτέλεσμα να απαιτούνται συνεχώς αναθεωρήσεις τους και εν τέλει να αποτυγχάνουν να ολοκληρωθούν οι επενδύσεις.
Από την άλλη, οι αγρότες βρίσκονται σε δεινή κατάσταση ως προς την ρευστότητα, την πρόσβαση σε χρηματοδότηση που οδηγεί σε έλλειψη των απαιτούμενων ιδίων κεφαλαίων αλλά και από την αποτυχία αξιοποίησης του Ταμείου Εγγυήσεων Αγροτικής Ανάπτυξης, που χάρις στις “θεαματικές” προσπάθειες της Κυβέρνησης της ΝΔ συνεχώς επιδεινώνεται.
Συνεπώς, η όλη πορεία εκσυγχρονισμού των γεωργικών εκμεταλλεύσεων αλλά και οι στόχοι για περιορισμό των επιπτώσεων της κλιματικής αλλαγής “πάνε περίπατο”, ενώ η Κυβέρνηση της ΝΔ είναι για μια ακόμη φορά ένας απλός παρατηρητής. Δεν παίρνει κανένα δραστικό μέτρο για να αυξηθεί ο βαθμός ολοκλήρωσης των Σχεδίων Βελτίωσης, αλλά αρκείται να εξετάζει και να δίνει νέες -που ασφαλώς και είναι απολύτως εύλογες- παρατάσεις.
Ενώ κομπάζουν και επαίρονται δήθεν για την “ανάπτυξη και την επιχειρηματικότητα”, καθηλώνουν σε τέλμα τους πιο δυναμικούς αγρότες, αυτούς που τολμούν να επιχειρούν, να εξελίσσονται και να προοδεύουν για την ενίσχυση της δοκιμαζόμενης βιωσιμότητάς τους και την προστασία της υπαίθρου. Αυτή η στάση της Κυβέρνησης της ΝΔ είναι τούτη την ώρα εγκληματική γιατί οδηγεί την ελληνική γεωργία σε παραπάνω αποεπένδυση, γιατί χάνονται κοινοτικοί πόροι από τους αγρότες και την ύπαιθρο και γιατί αυτά συμβαίνουν ακριβώς τη στιγμή που δεν πρέπει. Την ώρα που η κρίση βαθαίνει διαρκώς, μια αντίστροφη εντελώς πορεία είναι επιτακτική και δυνατή αλλά προφανώς όχι από την παρούσα Κυβέρνηση.
Θέλοντας να φέρουμε την Κυβέρνηση προ των πολύ σοβαρών ευθυνών που πλέον έχει για τη καταβαράθρωση της αναπτυξιακής προοπτικής της υπαίθρου και των αγροτών, εφόσον δεν λάβει άμεσα και σοβαρά μέτρα για την ολοκλήρωση των Σχεδίων Βελτίωσης, ο Τομεάρχης Αγροτικής Ανάπτυξης του ΣΥΡΙΖΑ-ΠΣ Στ. Αραχωβίτης και η Αν. Τομεάρχης Ολ. Τελιγιορίδου, καταθέσαμε ερώτηση που συνυπογράφεται από 38 ακόμη Βουλευτές του ΣΥΡΙΖΑ-ΠΣ.
Ακολουθεί το πλήρες κείμενο της ερώτησης:
ΕΡΩΤΗΣΗ
Αθήνα, 25/11/2022
Προς τον κ. Υπουργό Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων
ΘΕΜΑ: “Πορεία Υλοποίησης Σχεδίων Βελτίωσης (Δράσεις 4.1.1 και 4.1.3)”
Η βελτίωση της ανταγωνιστικότητας των γεωργικών εκµεταλλεύσεων καθώς και η η βελτίωση του περιβαλλοντικού προφίλ των γεωργικών εκµεταλλεύσεων και η άµβλυνση των επιπτώσεων στην κλιµατική αλλαγή αποτελούν βασικούς στόχους της Αγροτικής Ανάπτυξης για τη χώρα μας.
Για την εξυπηρέτηση των παραπάνω στόχων έχουν ενταχθεί στο Πρόγραμμα Αγροτικής Ανάπτυξης (ΠΑΑ) στην τρέχουσα Προγραμματική περίοδο (2014-2022) δύο διακριτές Δράσεις του Μέτρου 4, οι 4.1.1 (Υλοποίηση επενδύσεων που συμβάλλουν στην ανταγωνιστικότητα της εκμετάλλευσης) και 4.1.3 (Υλοποίηση επενδύσεων που συμβάλλουν στη χρήση ΑΠΕ καθώς και στην προστασία του περιβάλλοντος).
Η Πρόσκληση για συμμετοχή των αγροτών στις Δράσεις αυτές εκδόθηκε το 2017 (Αρ. Πρωτ. 13849/14-12-2017) ενώ οι πρώτες εντάξεις άρχισαν το τέλος του 2019. Σύμφωνα όμως με πρόσφατα δημοσιεύματα, μόλις το 15% των αιτήσεων ένταξης στα σχέδια βελτίωσης που έχουν εγκριθεί έχουν τελικώς υλοποιηθεί. Όσο δε παρατείνονται οι καθυστερήσεις, παρατηρούνται φαινόμενα αυξήσεων στους τιμοκαταλόγους των προμηθευτών στοιχείων των αιτούμενων προϋπολογισμών που αναφέρεται ότι στην περίπτωση των τρακτέρ αγγίζουν και το 30%. Σημειώνεται εδώ ότι σύμφωνα με τα στατιστικά στοιχεία επί των αρχικών εντάξεων (http://data.agrotikianaptixi.gr/svel.html), τα αυτοκινούμενα και παρελκόμενα ελκυστήρων αποτελούν άνω του 50% του αιτούμενου προϋπολογισμού για τα σχέδια βελτίωσης.
Επειδή αν ισχύουν τα παραπάνω για τις τόσο σοβαρές καθυστερήσεις στην υλοποίηση των σχεδίων βελτίωσης από τους αγρότες, τίθεται επ’ αμφιβόλω η όλη πορεία εκσυγχρονισμού των γεωργικών εκμεταλλεύσεων αλλά και οι στόχοι για περιορισμό των επιπτώσεων της κλιματικής αλλαγής
Επειδή η αποτυχία ικανοποιητικού ρυθμού πλήρους ολοκλήρωσης των σχεδίων βελτίωσης συνεπάγεται αδυναμία ικανοποιητικής απορρόφησης των διαθέσιμων κοινοτικών πόρων και στέρηση αυτών από τους αγρότες και την ύπαιθρο
Επειδή μια τέτοια δυσμενής εξέλιξη θα αποτελέσει καθήλωση της αναπτυξιακής προοπτικής των αγροτικών εκμεταλλεύσεων και σοβαρό ανασχετικό παράγοντα στην αγροτική ανάπτυξη της χώρας συνολικά
Επειδή έπειτα και από τη διαπίστωση της SWOT για την αποεπένδυση στην ελληνική γεωργία η επιτυχής υλοποίηση του μέτρου των Σχεδίων για τον εκσυγχρονισμό των αγροτικών εκμεταλλεύσεων και της γεωργίας καθίσταται εξαιρετικής σημασίας
Επειδή η έλλειψη ρευστότητας στον αγροτικό τομέα επιδεινώνεται ραγδαία λόγω της ανεπάρκειας των μέτρων που έλαβε έως τώρα η Κυβέρνηση για την ανάσχεση των επιπτώσεων της οικονομικής κρίσης αλλά και λόγω της μη αξιοποίησης του Ταμείου Εγγυήσεων Αγροτικής Ανάπτυξης και αυτή η έλλειψη ρευστότητας έχει σαν αποτέλεσμα να περιορίζεται η δυνατότητα των αγροτών σε ίδια συμμετοχή
Επειδή όσο καθυστερεί η υλοποίηση των σχεδίων βελτίωσης τόσο πιο δυσμενείς γίνονται οι όροι και οι προϋποθέσεις υλοποίησης αφού τα κόστη για σημαντικά στοιχεία των αιτούμενων προϋπολογισμών εκτινάσσονται οδηγώντας τους εγκεκριμένους προϋπολογισμούς για τα σχέδια βελτίωσης σε διαρκή αναθεώρηση και εντέλει και σε αποτυχία υλοποίησης
Επειδή επιπρόσθετα είναι σε επισφάλεια λόγω πίεσης χρόνου έως τις 30 Νοεμβρίου, ακόμη και η έγκαιρη παραγγελία και προμήθεια του εξοπλισμού στους προμηθευτές από το εξωτερικό
Επειδή υπάρχει κίνδυνος αδυναμίας υποβολής αιτήματος πληρωμής, το οποίο πρέπει να καλύπτει αθροιστικά το 20% της εγκεκριμένης δημόσιας δαπάνης του επιχειρηματικού τους σχεδίου μέχρι 30/11/2022, καθώς η απαιτούμενη ρευστότητα στις δύσκολες οικονομικά συνθήκες μπορεί να ικανοποιηθεί για παράδειγμα με την πώλησης κρέατος τα Χριστούγεννα, την συγκομιδή ελαιόλαδου και την είσπραξη των ενισχύσεων
Ερωτάται ο κ. Υπουργός:
- Πως διαμορφώνεται η πορεία υλοποίησης εκάστης των δράσεων 4.1.1 και 4.1.3 του ΠΑΑ και συγκεκριμένα, πόσες είναι οι μέχρι σήμερα εντάξεις, ποιος είναι ο προϋπολογισμός των νομικών δεσμεύσεων ανά δράση;
- Πως διαμορφώνεται η έως τώρα ικανοποίηση των αιτημάτων πληρωμής για εκάστη από τις δράσεις 4.1.1 και 4.1.3 του ΠΑΑ τι ύψους και ποσοστού των δεσμεύσεων είναι οι έως τώρα πληρωμές, πόσα αιτήματα πληρωμής εκκρεμούν και ποια η τάξη μεγέθους αυτών;
- Πόσα είναι τα αιτήματα απένταξης σε τριμηνιαία βάση από εκάστη από τις δράσεις 4.1.1. και 4.13. που ικανοποιήθηκαν και πόσα βρίσκονται ακόμη σε εκκρεμότητα και ποιος είναι ο προϋπολογισμός αυτών;
- Ποιοι είναι ο παράγοντες που επηρεάζουν μια πιθανή διαρκώς διερευνώμενη αποτυχία υλοποίησης των σχεδίων βελτίωσης;
- Με ποιές συγκεκριμένες πολιτικές επιλογές και ποια στοχευμένα μέτρα στοχεύετε να αντιμετωπίσετε καθένα ανασχετικό παράγοντα και να περιορίσετε την διαφαινόμενη γενικευμένη αποτυχία υλοποίησης των σχεδίων βελτίωσης και πότε αυτά θα εφαρμοστούν;
- Προτίθεστε να προχωρήσετε στην αναγκαία παράταση για την προθεσμία υποβολής αιτήματος πληρωμής ώστε να μην υπάρξει λόγω αντικειμενικών συνθηκών αδυναμία κατάθεσης αιτήματος πληρωμής των δικαιούχων;
Οι ερωτώντες Βουλευτές
Αραχωβίτης Σταύρος
Τελιγιορίδου Ολυμπία
Αβραμάκης Ελευθέριος
Αυγέρη Θεοδώρα
Αυλωνίτης Αλέξανδρος – Χρήστος
Βαρδάκης Σωκράτης
Βαρεμένος Γεώργιος
Βέττα Καλλιόπη
Γιαννούλης Χρήστος
Γκαρά Αναστασία
Γκιόλας Ιωάννης
Ελευθεριάδου Σουλτάνα (Τάνια)
Ζεϊμπέκ Χουσεΐν
Ηγουμενίδης Νικόλαος
Καλαματιανός Διονύσιος
Κασιμάτη Νίνα
Κόκκαλης Βασίλειος
Λάππας Σπυρίδων
Μάλαμα Κυριακή
Μαμουλάκης Χάρης
Μάρκου Κωνσταντίνος
Μεϊκόπουλος Αλέξανδρος
Μπάρκας Κωνσταντίνος
Μπουρνούς Ιωάννης
Μωραϊτης Θάνος
Παπαδόπουλος Αθανάσιος (Σάκης)
Παπαηλιού Γεώργιος
Παπανάτσιου Αικατερίνη
Πέρκα Θεοπίστη (Πέτη)
Πούλου Παναγιού (Γιώτα)
Ραγκούσης Ιωάννης
Σαντορινιός Νεκτάριος
Σαρακιώτης Ιωάννης
Σκουρολιάκος Παναγιώτης (Πάνος)
Σκούφα Μπέττυ
Συρμαλένιος Νικόλαος
Τζούφη Μερόπη
Τριανταφυλλίδης Αλέξανδρος
Φάμελλος Σωκράτης
Ψυχογιός Γεώργιος
