Τα πυρηνόκαρπα, και συγκεκριμένα το κεράσι, το νεκταρίνι και το ροδάκινο, αποτελούν το 8% των 50 Πειραματικών Αγροτεμαχίων, στα οποία διεξάγονται πειράματα θρέψης, φυτοπροστασίας και άρδευσης στο πλαίσιο του Έργου «Γεωργία με Ευφυΐα» – Ψηφιακός Μετασχηματισμός του Γεωργικού Τομέα. Το εν λόγω εγχείρημα υλοποιείται για πρώτη φορά στην Ευρώπη από το Υπουργείο Αγροτικής Ανάπτυξης & Τροφίμων, με Αναδόχους την εταιρεία NEUROPUBLIC, τον Όμιλο ΟΤΕ και τη διαφημιστική ΣΚΑΡΜΟΥΤΣΟΣ ΓΕΩΡΓΙΟΣ.

Η πανελλαδική υποδομή στο πλαίσιο του Έργου «Γεωργία με Ευφυΐα», η οποία έχει ήδη εγκατασταθεί σε όλες τις Περιφέρειες της χώρας, στηρίζει την εξέλιξη των γεωργικών πρακτικών, προάγοντας την καινοτομία και τη βιωσιμότητα στον ελληνικό αγροτικό τομέα.

Τα πυρηνόκαρπα στην ελληνική ύπαιθρο

Tο 2022 παρήχθησαν 134,1 χιλιάδες τόνοι κεράσια και 753 χιλιάδες τόνοι ροδάκινα και νεκταρίνια στο 0,8% και 4,3% αντίστοιχα της συνολικής παραγωγής γεωργικών προϊόντων εκείνης της χρονιάς (σύμφωνα με την τελευταία έκθεση της ΕΛΣΤΑΤ). Ιδιαίτερο ενδιαφέρον παρουσιάζει το γεγονός ότι σε σχέση με το 2021, η παραγωγή στα κεράσια το 2022 παρουσίασε σημαντική αύξηση της τάξης του 46,3%, ενώ στα ροδάκινα και τα νεκταρίνια αυξήθηκε κατά 113,9% αντίστοιχα.

Όσον αφορά την καλλιεργούμενη έκταση, το 2022 οι καλλιέργειες κερασιάς καταλάμβαναν έκταση 165,4 χιλιάδων στρεμμάτων ή το 0,6% της συνολικής καλλιεργούμενης έκτασης, ενώ οι καλλιέργειες ροδακινιάς και νεκταρινιάς καταλάμβαναν έκταση 365,8 χιλιάδων στρεμμάτων ή το 1,3% της συνολικής καλλιεργούμενης έκτασης. Συγκριτικά με το 2021, η καλλιεργούμενες εκτάσεις κερασιάς μειώθηκαν κατά 1,1% ενώ ροδακινιάς και νεκταρινιάς μειώθηκαν και αυτές κατά 1,5%.

Η εγχώρια καλλιέργεια των πυρηνόκαρπων, διαθέτει ανταγωνιστική ποιότητα και ποσότητα προϊόντων. Πρόκειται για μία καλλιέργεια με υψηλές αρδευτικές ανάγκες. Πιο συγκεκριμένα, η εδαφική επάρκεια σε νερό κρίνεται απαραίτητη, τόσο στην ποιότητα και το μέγεθος του εμπορεύσιμου καρπού.

Ασθένειες και εχθροί των πυρηνόκαρπων

Οι καλλιέργειες των πυρηνοκάρπων πλήττονται σημαντικά από διάφορους εχθρούς και ασθένειες με κυριότερους την καρπόκαψα, την ανάρσια και τον φυλλοδέτη, ενώ οι αντίστοιχες ασθένειες που τα προσβάλλουν είναι ο εξώασκος, η φαιά σήψη και το κορύνεο των πυρηνοκάρπων. Στα Πειραματικά Αγροτεμάχια των πυρηνοκάρπων που συμμετέχουν στο Έργο επιλέχθηκε η μελέτη της φαιάς σήψης.

Γιατί παρουσιάζουν ενδιαφέρον για το Έργο;

Πειραματικό ροδακινιάς – Κοζάνη

Το πειραματικό αγροτεμάχιο ροδακινιάς στην Κοζάνη αφορά ποικιλία PRO 568 Extreme και είναι έκτασης 5 στρεμμάτων. Το παραγόμενο προϊόν προορίζεται για επιτραπέζια χρήση. Το σύστημα φύτευσης είναι γραμμικό και στο αγροτεμάχιο αριθμούνται 430 παραγωγικά δέντρα, με σχήμα μόρφωσης «Δίκλωνο». Τέλος, η μέση ηλικία των δέντρων είναι 5 έτη.

Πειραματικό κερασιάς – Πιερία

Το πειραματικό αγροτεμάχιο κερασιάς στην Πιερία αφορά ποικιλία PA1UNIBO (Sweet Aryana) και είναι έκτασης 4 στρεμμάτων. Το παραγόμενο προϊόν προορίζεται για επιτραπέζια χρήση. Το σύστημα φύτευσης είναι γραμμικό και στο αγροτεμάχιο αριθμούνται 199 παραγωγικά δέντρα, με σχήμα μόρφωσης «Κυπελλοειδές». Τέλος, η μέση ηλικία των δέντρων είναι 4 έτη.

Πειραματικό ροδακινιάς – Πέλλα

Το πειραματικό αγροτεμάχιο ροδακινιάς στην Πέλλα αφορά ποικιλία Andross και είναι έκτασης 7.5 στρεμμάτων. Το παραγόμενο προϊόν προορίζεται για βιομηχανική χρήση. Το σύστημα φύτευσης είναι γραμμικό και στο αγροτεμάχιο αριθμούνται 375 παραγωγικά δέντρα, με σχήμα μόρφωσης «Ελεύθερο κύπελλο» και η μέση ηλικία των δέντρων είναι 8 έτη.

Πειραματικό νεκταρινιάς – Ημαθία

Το πειραματικό αγροτεμάχιο νεκταρινιάς στην Ημαθία αφορά ποικιλία Stark Red Gold και είναι έκτασης 6.9 στρεμμάτων. Το παραγόμενο προϊόν προορίζεται για επιτραπέζια χρήση. Το σύστημα φύτευσης είναι γραμμικό και στο αγροτεμάχιο αριθμούνται 383 παραγωγικά δέντρα, με σχήμα μόρφωσης «Κυπελλοειδές», των οποίων η μέση ηλικία είναι τα 17 έτη.

Ποιες είναι οι ανάγκες τους;

Στόχος των πειραματικών αγροτεμαχίων είναι η προσαρμογή αλγοριθμικών μοντέλων ευφυούς άρδευσης, θρέψης και φυτοπροστασίας στις ιδιαιτερότητες κάθε συνδυασμού καλλιέργειας – περιοχής μέσα από τη συλλογή και την επεξεργασία δεδομένων από το κάθε αγροτεμάχιο ξεχωριστά. Τα μοντέλα αποτελούν μια προσομοίωση της κατάστασης και του μικροκλίματος που επικρατεί στα αγροτεμάχια αυτά και κατά συνέπεια η χρήση τους επιτυγχάνει τη βελτιστοποίηση των εισροών (νερό, λιπάσματα, φυτοπροστατευτικά προϊόντα) και την αποφυγή υπερβολικής ή ελλιπούς χρήσης των παραπάνω πόρων. Σχετικά με υδατικές ανάγκες των καλλιεργειών των πυρηνοκάρπων, αυτές έχουν εκτιμηθεί στα 397 m³/στρέμμα ανά αρδευτική περίοδο, για τη περιοχή της Δυτικής Μακεδονίας (Κοζάνη) και 402 m³/στρέμμα για τις περιοχές της Κεντρικής Μακεδονίας (Πιερία, Πέλλα και Ημαθία) αντίστοιχα.

Πώς ευνοούνται από το Έργο τα πυρηνόκαρπα;

Σημαντικά θα είναι τα οφέλη για τους παραγωγούς στα πειραματικά αγροτεμάχια από τις μετρήσεις απευθείας από το πεδίο και από τη χρήση της υπηρεσίας των επιστημονικών αλγορίθμων όσον αφορά την άρδευση, τη φυτοπροστασία και τη θρέψη. Η χρήση του συστήματος θα δώσει σημαντική μείωση στο κόστος παραγωγής, με ποιοτικότερα προϊόντα και ταυτόχρονα θα σημειωθεί αύξηση της παραγόμενης ποσότητας. Επιπρόσθετα, το περιβαλλοντικό αποτύπωμα θα είναι μειωμένο λόγω των στοχευμένων επεμβάσεων από τη χρήση φυτοπροστατευτικών προϊόντων – λιπασμάτων αλλά και την αποφυγή της σπατάλης του αρδευτικού νερού. Τέλος, οι παραγωγοί θα έχουν τη δυνατότητα να εκπαιδευτούν στη χρήση νέων τεχνολογιών, στην εφαρμογή βέλτιστων καλλιεργητικών μεθόδων και την τήρηση των κανόνων και των υποχρεώσεων απέναντι στους καταναλωτές.

Το Έργο «Γεωργία με Ευφυΐα» σε τελική ευθεία

Όλες οι πληροφορίες για το συγκεκριμένο Έργο βρίσκονται στην ιστοσελίδα https://digiagro.gr. Οι παραγωγοί που έχουν εγκαταστήσει Σταθμό Συλλογής Δεδομένων σε αγροτεμάχιό τους, θα έχουν εξατομικευμένη πρόσβαση στα δεδομένα του, μετά την ολοκλήρωση των απαραίτητων διαδικασιών.

Το Έργο υλοποιείται στο πλαίσιο του Εθνικού Σχεδίου Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας «Ελλάδα 2.0» με τη χρηματοδότηση της Ευρωπαϊκής Ένωσης – NextGenerationEU