Ακτινίδιο: Πέντε κυριότεροι μύκητες - Συμπτώματα, Διαχείριση, Καταπολέμηση
Πως θα προστατέψουμε την καλλιέργεια της ακτινιδιάς από τις ασθένειες. Ένα superfood που επιζητά την προσοχή όλων.
A-D Botryosphaeria dothidea
E-I Botrytis cinerea
J-M Sclerotinia sclerotiorum
Ώριμη σήψη (Botryosphaeria dothidea)
Συμπτώματα: Εμφανίζεται στους καρπούς καθώς ωριμάζουν είτε αμέσως μετά τη συγκομιδή ή μετά την απομάκρυνση από τους χώρους αποθήκευσης Επίσης δύναται να εμφανιστεί μετά από την προσβολή παρασιτικών εντόμων κατά τη διάρκεια της καλλιεργητικής περιόδου. Τα πρώτα συμπτώματα εμφανίζονται ως μικρά ρηχά καφέ λακκάκια στην επιφάνεια των καρπών και εξελίσσονται σε ανοιχτές καφέ κηλίδες με εμφάνιση δακτυλικού αποτυπώματος Οι νεαροί καρποί μολύνονται 2 μήνες μετά την επικονίαση σε συνθήκες υψηλής θερμοκρασίας και υγρασίας.
Διαχείριση: Οι καρποί που συλλέγονται να αποθηκεύονται στους 0-1°C για 1-6 μήνες για να αποφευχθεί η ωρίμανση, επειδή οι χαμηλές θερμοκρασίες προστατεύουν τους καρπούς από τη σήψη μετά τη συγκομιδή Απαιτείται προσεκτικός χειρισμός για να διατηρούνται οι καρποί υγιής χωρίς τραύματα κατά τη συγκομιδή, αποθήκευση, συσκευασία και εμπορία επειδή οι πληγές του δέρματος μπορεί να διαδραματίσουν ρόλο στην είσοδο του μύκητα
Χημική καταπολέμηση: Εφαρμογή εγκεκριμένων σκευασμάτων με δραστική ουσία tebuconazole με προληπτική δράση και ψεκασμούς 3 σε μεσοδιάστημα 10 ημερών, ενώ δεν επιτρέπεται ψεκασμός 30 μέρες πριν τη συγκομιδή.
Σήψη καρπού (Botrytis cinerea)
Συμπτώματα: Εκμεταλλεύεται τους κατεστραμμένους, ηλικιωμένους και νεκρούς φυτικούς ιστούς κυρίως μέρη των ανθέων όπως σέπαλα, πέταλα και στύλο, αλλά και πεσμένους καρπούς και φύλλα. Μετά την άνθιση, οι νεαροί καρποί μπορεί να μολυνθούν μέσω του στήμονα και των πετάλων και μία έντονη εξάπλωση να προκαλέσει πτώση των καρπών. Όσοι καρποί παραμείνουν στο δέντρο θα έχουν καφέ χρώμα και η ποιότητά τους θα μειωθεί. Εάν οι στήμονες και τα πέταλα έρθουν σε επαφή με τα φύλλα, μεταφέρεται η ασθένεια στα φύλλα με αποτέλεσμα την εμφάνιση καφέ δακτύλιων και την πτώση τους. Πολλές φορές, ενώ οι καρποί συγκομίζονται υγιείς, κατά τη διατήρησή τους στις αποθήκες αναπτύσσονται σήψεις στους 0οC. Επίσης το μεγάλο διάστημα 4-6 μήνες συντήρησης σε αποθήκες, προωθεί την ανάπτυξη του μύκητα.
Διαχείριση: Κατά την αποθήκευση, για 48 ώρες, θα πρέπει να η θερμοκρασία να είναι στους 15οC, η ταχύτητα του αέρα στα 2 m/s, η σχετική υγρασία στο 95%, το οξυγόνο στο 2.5% και το διοξείδιο του άνθρακα στο 5%. Τα δοχεία ακτινιδίων και οι κάδοι αποθήκευσης πρέπει να αποστειρώνονται επιφανειακά πριν από τη χρήση τους για αποθήκευση. Επιπλέον, θα πρέπει να ελέγχεται η κατάσταση κατά τη διάρκεια της αποθήκευσης. Το βέλτιστο χρονικό διάστημα για τον έλεγχο της κατάστασης είναι μετά από 10-12 εβδομάδες αποθήκευσης, οπότε θα έχουν εμφανιστεί ορατά συμπτώματα σήψης.
Χημική καταπολέμηση: Εφαρμογή εγκεκριμένων σκευασμάτων με δραστική ουσία fluopyram και ψεκασμούς 3 με μεσοδιάστημα 10 μέρες, ενώ δεν επιτρέπεται ψεκασμός 14 μέρες πριν τη συγκομιδή.
Σκληρωτίνια (Sclerotinia sclerotiorum)
Συμπτώματα: Κατά τη διάρκεια της καλλιεργητικής περιόδου, επηρεάζει τα λουλούδια, τους βλαστούς και τα φύλλα. Το πιο πρώιμο σύμπτωμα παρατηρείται κατά τη διάρκεια της άνθισης. Τα άνθη και οι μίσχοι μετατρέπονται σε ανοιχτό καφέ χρωματισμό και μαραίνονται. Σε εποχές έντονων βροχοπτώσεων και υψηλής υγρασίας, τα άνθη παραμένουν μαλακά και υγρά καθώς βρίσκονται σε σήψη, ενώ καλύπτονται με άφθονο λευκό μυκήλιο. Οι σήψης μεταφέρονται συχνά από τους μίσχους στους βλαστούς, αποτελώντας δευτερεύουσα εξάπλωση, όπου προσκολλώνται τα μολυσμένα άνθη με τη βοήθεια της βροχόπτωσης. Τα συμπτώματα στον αγρό παρατηρούνται 2 εβδομάδες μετά την πτώση των πετάλων. Αν συνεχιστούν οι δυσμενείς συνθήκες, η σήψη θα προχωρήσει προκαλώντας στους νέους καρπούς μεγάλα, βαθιά σημάδια με αποτέλεσμα να πέσουν εντός μιας ή δύο εβδομάδων από τη μόλυνση.
Διαχείριση: Ο κίνδυνος μόλυνσης μπορεί να μειωθεί με την αφαίρεση των γερασμένων ανθέων από τα δέντρα. Το κλάδεμα θα μειώσει επίσης τον κίνδυνο μόλυνσης αφήνοντας τα ακτινίδια να στεγνώσουν πιο γρήγορα μετά τη βροχή καθώς θα εισέλθει φως και αέρας, ελαχιστοποιώντας την έντονη υγρασία η οποία ευνοεί την ανάπτυξη του μύκητα.
Χημική καταπολέμηση: Εφαρμογή εγκεκριμένων σκευασμάτων με δραστική ουσία fenpyrazamine για προληπτική δράση κατά του μύκητα. Οι ψεκασμοί να είναι 3 σε μεσοδιάστημα 7 ημερών ενώ δεν επιτρέπεται ψεκασμός 30 ημέρες πριν τη συγκομιδή. Σε περίπτωση μη αντιμετώπισης με τους πρώτους ψεκασμούς, να γίνει εφαρμογή εγκεκριμένων σκευασμάτων azoxystrobin με θεραπευτική δράση, 3 ψεκασμούς ανά 10 ημέρες ενώ δεν επιτρέπεται ψεκασμός 14 ημέρες πριν τη συγκομιδή.
Σηψιρριζία (Armillaria mellea)
Συμπτώματα: Ο φλοιός των ριζών είναι καφέ, μαλακός και συχνά σχισμένος. Μερικές φορές μέσα από τις ρωγμές εμφανίζεται κοκκινωπό μυκήλιο. Το κύριο σύμπτωμα είναι η παρουσία στο επίπεδο του καμβίου λευκής, παχιάς, μυκηλιακής πλάκας. Ο μύκητας εξαπλώνεται από τις ρίζες ή τα ριζώματα (μαύρες χορδές μυκηλίων), τα οποία μπορούν να αναπτυχθούν σε μικρές αποστάσεις μέσα στο έδαφος. Το παθογόνο προσβάλλει τις ρίζες και την περιοχή του λαιμού καταστρέφοντας ολόκληρο το ριζικό σύστημα. Έπειτα δυσκολεύεται η μεταφορά του νερού και των θρεπτικών από τις ρίζες, με επακόλουθο την κακή ανάπτυξη ή ανατροπή βλαστών, τα μικρά κιτρινισμένα φύλλα και την πρόωρη πτώση τους. Το αποτέλεσμα είναι η αποπληξία, δηλαδή η νέκρωση του δέντρου.
Διαχείριση: Η διαχείριση βασίζεται κυρίως στην πρόληψη μόλυνσης των νέων δέντρων. Μόλις εμφανιστεί η μόλυνση, είναι πολύ δύσκολο να σωθεί ένα δέντρο. Να αποφεύγεται η φύτευση σε μια τοποθεσία που ενδέχεται να μολυνθεί με Armillaria mellea. Εάν υπάρχουν μολυσμένα δέντρα, να αφαιρεθούν εντελώς, συμπεριλαμβανομένων των ριζών, ενώ τα δέντρα να παραμείνουν στον αγρό ώστε να στεγνώσουν καλά πριν απορριφθούν. Ακόμη να αφαιρεθούν τα γειτονικά, φαινομενικά υγιή δέντρα. Μόλις εμφανιστούν συμπτώματα σε ένα δέντρο, η ασθένεια πιθανότατα έχει ήδη εξαπλωθεί στις ρίζες των γύρω δέντρων. Για να προετοιμαστούν οι μολυσμένοι χώροι για αναφύτευση, να αφαιρεθούν τα κούτσουρα και οι ρίζες του άρρωστου δέντρου. Τέλος, απαραίτητη είναι η καταστροφή ριζών μεγαλύτερων από 1,2-2,5 cm σε διάμετρο και ο υποκαπνισμός της περιοχής. Η άρδευση του αγρού να είναι επαρκής αλλά να μην υπερβαίνει τα όρια.
Σηψιρριζία και σήψεις λαιμού (Phytophthora spp)
Συμπτώματα: Τα πρώτα συμπτώματα δεν γίνονται γρήγορα αντιληπτά. Η προσβολή ξεκινάει από τις ρίζες και εν συνεχεία αποικεί στο λαιμό του δέντρου. Στο σημείο της προσβολής παρατηρείται σήψη της επιδερμίδας και του φλοιού του κορμού, η οποία συνοδεύεται από έντονη μυρωδιά μούχλας. Κόκκινο-καφέ αποχρωματισμός των ριζών και του λαιμού είναι ορατός όταν η ρίζα κόβεται στα δύο. Το αποτέλεσμα είναι χλωρώσεις στα φύλλα, μείωση μεγέθους και ποιότητας καρπών, εξασθενημένο δέντρο, ενώ σε μερικές περιπτώσεις καταστροφή ολόκληρου του φυτού.
Διαχείριση: Το κακώς στραγγισμένο έδαφος και η υπερβολική υγρασία ευνοούν την εγκατάσταση του μύκητα στις ρίζες. Προσοχή στο βάθος φύτευσης των φυτών στην αρχή της εγκατάστασης την καλλιέργειας. Τα συμπτώματα του μαρασμού δεν είναι αποτέλεσμα έντονης ξηρασίας και δεν εξαλείφονται με την αύξηση της άρδευσης.
Χημική καταπολέμηση: Ριζοπότισμα με εγκεκριμένα σκευάσματα που περιέχουν metalaxyl αργά το φθινόπωρο ή νωρίς την άνοιξη. Σε περίπτωση έντονων βροχοπτώσεων μετά το ριζοπότισμα να εφαρμοστεί βορδιγάλειος πολτός από το σημείο του λαιμού μέχρι 1 m πάνω από το έδαφος.
**Δεν είμαστε σίγουροι για τις χημικές καταπολεμήσεις.
Βιβλιογραφία
Gyoung Hee Kimand Young Jin Koh, 2018, Diagnosis and Integrated Management of Major Fungal Fruit Rots on Kiwifruit in Korea, Department of Plant Medicine, Sunchon National University, Suncheon 57922, Korea. Res. Plant Dis. 24: 113-122.
Hoyte, S. 2001. Epidemiology and management of Sclerotinia sclerotiorum (lib.) de Bary in kiwifruit (Actinidia deliciosa (A. Chev.)). Ph. D. thesis. Massey University, Palmerston North, New Zealand.
Huang, H. 2014. The genus Actinidia: a world monograph. Science Press, Beijing, China.317 pp.
Koh, Y. J., Hur, J. S. and Jung, J. S. 2005. Postharvest fruit rots of kiwifruit (Actinidia deliciosa) in Korea. N. Z. J. Crop Hortic. Sci. 33: 303-310.
Koh, Y. J., Lee, J. G., Lee, D. H. and Hur, J. S. 2003. Botryosphaeria dothidea, the causal organism of ripe rot of kiwifruit (Actinidia deliciosa) in Korea. Plant Pathol. J. 19: 227-230.
Manning, M. A., Meier, X., Olsen, T. L. and Johnston, P. R. 2003. Fungi associated with fruit rots of Actinidia chinensis ’Hort16A’ in New Zealand. N. Z. J. Crop Hortic. Sci. 31: 315-324.
Michailides, T. J. and Elmer, P. A. G. 2000. Botrytis gray mold of kiwifruit caused by Botrytis cinerea in the United States and New Zealand. Plant Dis. 84: 208-223.
Pennycook, S. R. 1985. Fungal fruit rots of Actinidia deliciosa (kiwifruit). N. Z. J. Exp. Agric. 13: 289-299.
Pennycook, S. R. 1982. Sclerotinia rot of kiwifruit (Actinidia chinensis). Orchardist N. Z.
55: 407-408.
Schroeder, C. A. and Fletcher, W. A. 1967. The Chinese gooseberry (Actinidia chinensis) in New Zealand. Econ. Bot. 21: 81-92.
Tanbara, K. 1988. Kiwifruit dictionary. Japan Ehime Agricultural Cooperatives, Matsuyama, Japan. 374 pp. (In Japanese).
Παστόπουλος Σάββας, 2014, Εχθροί και ασθένειες της ακτινιδιάς, μία συνοπτική περιγραφή, έκδοση 1η, Agro-Help.com.
https://www.gardeningknowhow.com/edible/fruits/kiwi/common-kiwi-diseases.htm
https://plantvillage.psu.edu/topics/kiwi/infos/diseases_and_pests_description_uses_propagation
https://www.plantwise.org/KnowledgeBank/datasheet/7002
https://www2.ipm.ucanr.edu/agriculture/citrus/armillaria-root-rot/
http://wwww.minagric.gr/syspest/
